Persuni li qed ifittxu xogħol - drittijiet ta' residenza
Bħala ċittadin tal-UE għandek id-dritt li tmur tfittex ix-xogħol f'pajjiż ieħor tal-UE.
Jekk kont qed taħdem f'pajjiż ieħor tal-UE u tlift xogħlok, jew jekk taħdem għal rasek u x-xogħol naqaslek, taħt ċerti kundizzjonijiet tista' żżomm id-dritt tiegħek li tgħix hemmhekk.
Agħżel sitwazzjoni
- Iċċaqlaqt lejn pajjiż ieħor tal-UE u qed infittex impjieg.
- Diġà ħdimt fil-pajjiż ospitanti tiegħi tal-UE iżda tlift l-impjieg hemm.
L-ewwel 6 xhur
Irrapporta l-preżenza tiegħek
Bħala persuna li qed tfittex xogħol, ma għandekx bżonn tirreġistra bħala resident għall-ewwel 6 xhur.
Iżda xi pajjiżi jobbligawk tirrapporta l-preżenza tiegħek hemm għand l-awtoritajiet rilevanti f'perjodu raġjonevoli wara li tasal: ta' spiss l-uffiċċju muniċipali jew l-għassa tal-pulizija lokali.
Irreġistra mas-servizzi tal-impjiegi
Jekk qed tirċievi l-benefiċċji tal-qgħad mill-pajjiż ta' oriġini tiegħek, trid tirreġistra mas- servizz tal-impjiegi fil-pajjiż ospitanti tiegħek. Int u familtek xorta tkunu koperti mis-sistema tas-sigurtà soċjali fil-pajjiż ta' oriġini tiegħek, eż. għall-ispejjeż tal-kura tas-saħħa.
Anke jekk ma tirċevix il-benefiċċji tal-qgħad mill-pajjiż ta' oriġini tiegħek jaf xorta tkun kopert mis-sistema tas-sigurtà soċjali tiegħu: iċċekkja mal-awtorità tas-sigurtà soċjali fil-pajjiż ta' oriġini tiegħek.
Waqt li tkun qiegħed kopert mill-assigurazzjoni tas-saħħa tal-pajjiż ta' oriġini tiegħek, il-proċeduri tas-saħħa jistgħu jkunu eħfef jekk għandek Karta tal-Assikurazzjoni tas-Saħħa tal-Unjoni Ewropea (EHIC) valida.
Storja bħala eżempju
Ma għandekx għalfejn tirreġistra r-residenza tiegħek immedjatament
Marta hi Portugiża u marret tgħix Spanja 4 xhur ilu biex tipprova tfittex xogħol hemmhekk. Bħalissa qed tgħix għand ħabiba tagħha. Il-pulizija Spanjola talbuha tirreġistra r-residenza fil-muniċipju u biex tipprova li għandha biżżejjed mezzi biex issostni ruħha fi Spanja.
Bħala persuna li qed tfittex xogħol, Marta hi intitolata toqgħod fi Spanja għal tal-anqas 6 xhur mingħajr il-bżonn li tirreġistra r-residenza tagħha hemmhekk. Trid tipprova biss li hi qed tfittex xogħol attivament. L-awtoritajiet Spanjoli ma jistgħux jitolbuha turi li tista' ssostni lilha nnifisha finanzjarjament.
Għadek qed tfittex xogħol wara li jgħaddu 6 xhur
Evalwazzjoni tad-dritt tiegħek li toqgħod hemm
Jekk ma sibtx xogħol matul l-ewwel 6 xhur, l-awtoritajiet nazzjonali jistgħu jevalwaw id-dritt tiegħek li tibqa' hemm aktar. Għal dan, se jistaqsuk għal evidenza li:
- qed tfittex xogħol attivament u
- għandek ċans tajjeb li ssib xogħol.
Dejjem żomm kopji tal-applikazzjonijiet għall-impjiegi li tibgħat, it-tweġibiet mill-impjegaturi potenzjali, l-istediniet għall-intervisti, eċċ.
Ma għandekx għalfejn tirreġistra mas-servizzi tal-impjiegi fil-pajjiż il-ġdid tiegħek jekk qed tirċievi l-benefiċċji tal-qgħad mill-pajjiż ta' oriġini tiegħek. Iżda jekk tirreġistra, dan għandu jgħinek turi li qed tfittex xogħol attivament.
Tista' tkun iddeportat jew tintalab biex titlaq?
Il-pajjiż li qed jospitak jista' wkoll jitolbok titlaq jekk ma tistax tipprova li għandek ċans realistiku li ssib xogħol hemmhekk.
F'każijiet eċċezzjonali, il-pajjiż li qed jospitak jista' jiddeportak għal raġunijiet ta' politika pubblika jew ta' sigurtà pubblika, jekk jirnexxilu juri li int ta' theddida serja.
Id-deċiżjoni ta' deportazzjoni jew it-talba biex titlaq għandha tingħatalek bil-miktub. Għandha tiddikjara r-raġunijiet kollha għad-deportazzjoni u tispeċifika kif tista' tappella u sa meta.
Trattament ugwali
Bħala persuna li qed tfittex xogħol, int intitolat li tiġi ttrattat bl-istess mod bħaċ-ċittadini tal-pajjiż ospitanti fir-rigward ta':
- aċċess għax-xogħol
- appoġġ mis-servizzi tal-impjieg biex issib xogħol
Jista' jkun li l-pajjiż ospitanti jistenna sakemm inti tistabbilixxi rabta ġenwina mas-suq tax-xogħol lokali qabel ma jagħtik xi tip ta' appoġġ finanzjarju biex jgħinek issib xogħol - bħal self b'interess baxx għall-persuni bla xogħol biex isegwu taħriġ. Li tkun fil-pajjiż u tkun qed tfittex xogħol għal perjodu raġonevoli ta' żmien jista' jitqies bħala rabta ġenwina.
Madankollu, matul iż-żjara tiegħek bħala persuna li qed tfittex xogħol, ma għandekx id-dritt għal benefiċċji soċjali mhux kontributorji.
Jekk kont qed taħdem f'pajjiż ieħor tal-UE u tlift xogħlok, jew jekk taħdem għal rasek u x-xogħol naqaslek, taħt ċerti kundizzjonijiet tista' żżomm id-dritt tiegħek li tgħix hemmhekk.
Kemm tista' ddum jiddependi minn kemm tkun ilek taħdem fil-pajjiż il-ġdid tiegħek u mit-tip ta' kuntratt li kellek qabel tlift xogħlok.
Jekk għal żmien temporanju ma tistax taħdem minħabba mard jew aċċident, tista' toqgħod hemm sakemm dik il-kundizzjoni ma tħallikx taħdem.
Trattament ugwali
Matul iż-żmien li tkun fil-pajjiż ospitanti wara li titlef xogħlok, għandek tkompli tgawdi l-istess drittijiet bħaċ-ċittadini ta' dak il-pajjiż:
- benefiċċji soċjali (inklużi l-benefiċċji tal-qgħad)
- aċċess għall-impjieg
- assistenza mis-servizzi pubbliċi tal-impjieg
Tista' tintalab li titlaq jew li tkun iddeportat?
F'każijiet eċċezzjonali, il-pajjiż ospitanti jista' jiddeportak għal raġunijiet ta' politika pubblika jew ta' sigurtà pubblika - iżda biss jekk ikun jista' juri li int ta' theddida serja. Id-deċiżjoni ta' deportazzjoni għandha tingħatalek bil-miktub. Għandha tiddikjara r-raġunijiet kollha għad-deportazzjoni u tispeċifika kif tista' tappella u sa meta.
Iċċekkja d-drittijiet tiegħek li toqgħod skont is-sitwazzjoni tiegħek:
- Ħdimt fil-pajjiż ospitanti tiegħi għal anqas minn sena
- Ħdimit fil-pajjiż ospitanti tiegħi għal aktar minn sena
- Qed nattendi taħriġ vokazzjonali
Jekk kellek kuntratt permanenti jew kuntratt b'terminu fiss għal anqas minn sena u tlift xogħlok qabel it-tmiem tal-perjodu ta' sena, għandek dritt tibqa' fil-pajjiż ospitanti għal tal-anqas 6 xhur oħra, sakemm tkun qed tfittex xogħol.
Il-perjodu ta' 6 xhur jibda mill-mument li jispiċċa l-kuntratt tiegħek.
Ikollok tirreġistra mas-servizz pubbliku tal-impjiegi bħala persuna mingħajr xogħol b'mod involontarju u li qed tfittex xogħol.
Storja bħala eżempju
Tista' tibqa' barra pajjiżek anke jekk titlef l-impieg tiegħek
Sabrina hi Ġermaniża li marret il-Greċja biex taħdem f'lukanda żgħira. Kellha kuntratt ta' 9 xhur iżda l-impjegatur tagħha ddeċieda li jwaqqaf il-kuntratt tagħha wara l-ewwel 4 xhur. Wara li rreġistrat bħala persuna mingħajr xogħol b'mod involontarju mas-servizzi tax-xogħol Griegi, setgħet toqgħod hemm għal 6 xhur oħra waqt li bdiet tfittex xogħol ġdid.
Jekk titlef xogħlok wara li tkun ħdimt għal aktar minn sena fil-pajjiż ospitanti, għandek dritt tibqa' tgħix hemmhekk, sakemm tirreġistra bħala persuna li qed tfittex xogħol u tkompli tissodisfa l-kundizzjonijiet biex titqies bħala persuna li qed tfittex xogħol.
Biex iżżomm id-dritt li tgħix fil-pajjiż ospitanti meta titlef xogħlok jew m'intix professjonalment attiv (jekk taħdem għal rasek), għandek tirreġistra bħala persuna li qed tfittex xogħol mas-servizz tal-impjiegi fil-pajjiż ospitanti.
Tista' toqgħod hemm sakemm int irreġistrat bħala persuna li qed tfittex xogħol mas-servizz pubbliku tal-impjiegi u tkompli tissodisfa l-kundizzjonijiet meħtieġa minn xi ħadd li qed ifittex xogħol.
Jekk int tispiċċa mingħajr xogħol b'mod involontarju u tibda taħriġ vokazzjonali, għandek id-dritt li toqgħod fil-pajjiż il-ġdid tiegħek tul iż-żmien kollu tat-taħriġ tiegħek.
Jekk int spiċċajt mingħajr xogħol b'mod volontarju, għandek id-dritt li toqgħod fil-pajjiż li qed jospitak tul iż-żmien kollu tat-taħriġ tiegħek, imma biss jekk it-taħriġ ikun relatat max-xogħol li kellek.
Jekk ma jkunx relatat, tista' toqgħod fil-pajjiż il-ġdid tiegħek taħt l-istess kundizzjonijiet bħall-istudenti.
Ara aktar dwar d-drittijiet u l-kundizzjonijiet għall-istudenti.
Biex iżżomm id-dritt tiegħek li tibqa' fil-pajjiż il-ġdid tiegħek għat-tul ta' żmien kollu tat-taħriġ vokazzjonali tiegħek, trid tirreġistra mal-awtoritajiet tal-pajjiż ospitanti bħala persuna li qed tfittex xogħol. Dan japplika wkoll jekk int persuna mingħajr xogħol b'mod involontarju.