Podwójne opodatkowanie
Istnieje ryzyko, że Twój dochód zostanie opodatkowany dwukrotnie, jeżeli prawo do opodatkowania Twojego dochodu mają dwa kraje, na przykład jeżeli:
- mieszkasz w jednym kraju UE, ale pracujesz w innym (jesteś pracownikiem transgranicznym)
- jesteś pracownikiem oddelegowanym do pracy za granicą na krótki okres
- mieszkasz i szukasz pracy za granicą, a Twoje świadczenia dla bezrobotnych zostały przeniesione z kraju pochodzenia
- na emeryturze mieszkasz w jednym kraju UE, a emeryturę wypłaca Ci inny kraj.
W opisanych sytuacjach zawsze podlegasz przepisom podatkowym kraju zamieszkania, ale możliwe, że będziesz musiał/a również płacić podatki w drugim kraju.
Na szczęście większość krajów zawarła umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania . Zazwyczaj chronią one obywatela przed podwójnym opodatkowaniem:
- wiele dwustronnych umów podatkowych przewiduje, że kwota podatku zapłaconego w kraju zatrudnienia zostanie odliczona od podatku, jaki musisz zapłacić w kraju zamieszkania
- w innych przypadkach, dochód pochodzący z pracy zarobkowej w kraju zatrudnienia może zostać opodatkowany tylko w tym kraju i zwolniony z podatku w kraju, w którym znajduje się Twoje miejsce zamieszkania.
Stawki podatkowe mogą być różne w poszczególnych krajach. Jeśli stawka podatkowa w kraju, w którym pracujesz, jest wyższa, będzie to stawka, jaką ostatecznie zapłacisz – nawet jeżeli podatek zapłacony w tym kraju będzie odliczony od podatku w Twoim kraju zamieszkania lub jeżeli w Twoim kraju zamieszkania będziesz zwolniony/-a z innych podatków.
Aby móc ubiegać się o ulgę wynikającą z podwójnego opodatkowania, być może trzeba będzie udowodnić, w którym kraju mieszkasz, oraz że już zapłaciłeś/-aś podatek od dochodu. Warto dowiedzieć się w urzędzie skarbowym de en fr , jakie dokumenty musisz złożyć.
Uwaga
Kraje UE regularnie wymieniają się informacjami podatkowymi, aby zagwarantować, że podatnicy wywiązują się ze swoich obowiązków oraz aby zwalczać oszustwa podatkowe i uchylanie się od opodatkowania.
Poniżej przedstawiamy zasady, które najczęściej stosuje się w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z modelową konwencją OECD en . Zapoznaj się ze szczegółowymi informacjami na temat umowy podatkowej mającej zastosowanie do Twojej sytuacji.
Przypisy dotyczące różnych sytuacji
Pracownicy transgraniczni
Jeśli mieszkasz w jednym kraju UE, a pracujesz w innym, Twój dochód zostanie opodatkowany zgodnie z zasadami określonymi w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartymi przez te dwa kraje. Przepisy podatkowe mogą się znacznie różnić od tych, które mają zastosowanie do systemów ubezpieczeń społecznych.
W zależności od umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania możliwe, że musisz zapłacić podatki w kraju, w którym pracujesz, oraz w swoim kraju zamieszkania:
Jeśli jesteś osobą zatrudnioną, w większości przypadków to kraj, w którym pracujesz, opodatkuje Twoje dochody uzyskane na jego terytorium.
Osoby pracujące na własny rachunek (samozatrudnione) i zarejestrowane w państwie zamieszkania, które świadczą usługi za granicą, zazwyczaj będą musiały zapłacić podatek dochodowy w kraju, w którym świadczą usługi, jeśli mają w tym kraju „stałą placówkę" lub „zakład" (np. biuro czy sklep). Najlepiej dowiedzieć się w urzędzie skarbowym, które przepisy mają zastosowanie do Twojej sytuacji.
Jeśli mieszkasz w jednym kraju UE, ale wszystkie lub prawie wszystkie dochody uzyskujesz w innym kraju i tam płacisz podatki, kraj, w którym uzyskujesz dochód, powinien traktować Cię jako osobę mieszkającą w tym kraju. Oznacza to, że powinien oferować Ci takie same ulgi i zwolnienia podatkowe oraz wszelkie inne korzyści podatkowe dostępne dla rezydentów, takie jak ulgi indywidualne lub możliwość wypełnienia wspólnego zeznania podatkowego razem ze współmałżonkiem.
Transgraniczne partnerstwo europejskich służb zatrudnienia w Twoim regionie granicznym pomoże Ci ustalić, czy obowiązują jakieś specjalne ustalenia podatkowe dotyczące pracowników transgranicznych, które miałyby zastosowanie w Twojej sytuacji.
Pracownicy oddelegowani za granicę
Pracownicy oddelegowani do pracy za granicę na krótki okres (do 2 lat) pozostają objęci systemem zabezpieczenia społecznego kraju pochodzenia. Jednak dochód uzyskany podczas oddelegowania za granicę może zostać opodatkowany w kraju przyjmującym.
Jeżeli zostałeś/-aś oddelegowany/-a do pracy za granicą przez zatrudniającą Cię firmę, być może nie będziesz musiał/a płacić w kraju, w którym pracujesz, podatku od dochodu uzyskanego podczas okresu oddelegowania, jeżeli:
- przebywasz za granicą krócej niż 6 miesięcy w ciągu roku oraz
- wynagrodzenie wypłaca Ci bezpośrednio pracodawca (w Twoim kraju zamieszkania), a nie oddział lub inna firma Twojego pracodawcy w kraju, w którym pracujesz.
Dyrektor lub członek zarządu spółki
Jeśli mieszkasz w jednym kraju i jesteś członkiem zarządu spółki w innym kraju, to kraj, w którym spółka ma siedzibę, może opodatkować Twoje premie i inne dochody związane z tą funkcją.
Kraje UE mogą traktować jako część Twojego wynagrodzenia wszelkie świadczenia rzeczowe (np. opcje na akcje lub samochód służbowy), które otrzymujesz jako członek zarządu.
Jeżeli jednocześnie pracujesz w tej samej spółce jako doradca, konsultant lub zwykły pracownik, Twoje dochody wynikające z pełnienia tych funkcji zostaną najprawdopodobniej opodatkowane tak samo, jak w przypadku innych pracowników transgranicznych (zob. powyżej).
Pracownicy pracujący w jednym kraju UE dla spółki z siedzibą w innym kraju
Jeśli mieszkasz w jednym kraju UE i pracujesz tam w firmie, która ma siedzibę w innym kraju UE, według większości umów o unikaniu podwójnego opodatkowania będziesz podlegał/a obowiązkowi podatkowemu tylko w kraju zamieszkania.
Artyści i sportowcy zawodowi
Jeżeli pracujesz w innym kraju UE – poza terytorium kraju UE, w którym jesteś rezydentem do celów podatkowych – jako artysta estradowy (np. muzyk, artysta teatralny, filmowy, radiowy lub telewizyjny) lub jako sportowiec zawodowy, Twoje dochody mogą zostać opodatkowane w kraju, w którym zarobiłeś/-aś pieniądze. Może tak być nawet wtedy, kiedy wynagrodzenie otrzymujesz pośrednio, za pośrednictwem innej osoby lub firmy (np. agencji, zespołu, trupy lub orkiestry).
To, jak długo przebywasz za granicą oraz czy mieszkasz tam na stałe, często nie jest brane pod uwagę: decydującym elementem jest to, że występy odbywają się w tym kraju.
Jeżeli jednak występy lub imprezy są finansowane wyłącznie lub głównie ze środków publicznych lub jeżeli zarobione kwoty są niewielkie, w niektórych krajach Twój dochód nie zostanie opodatkowany. Twój dochód będzie jednak nadal podlegał przepisom podatkowym w Twoim kraju pochodzenia (kraj, w którym jesteś rezydentem do celów podatkowych).
Często Twój kraj pochodzenia:
- albo zwolni z podatku wynagrodzenie, które otrzymałeś/-aś za występy lub imprezy w innym kraju UE
- albo udzieli Ci ulgi podatkowej za wszelki podatek dochodowy zapłacony u źródła, w kraju, w którym zarobiłeś/-aś pieniądze.
Aby ubiegać się o zwrot podatku lub ulgę podatkową w kraju, w którym mieszkasz, prawdopodobnie będziesz musiał/a wykazać, że zapłaciłeś/-aś podatek od dochodu uzyskanego za granicą. Możliwe, że trzeba będzie w tym celu przedstawić tłumaczenia przysięgłe wszelkich urzędowych dokumentów na poparcie swojego wniosku.
Urzędnicy służby cywilnej pracujący za granicą
Jeżeli zostałeś/-aś oddelegowany do pracy za granicą jako urzędnik służby cywilnej lub mieszkasz w jednym kraju UE, a pracujesz jako urzędnik służby cywilnej w drugim, zastosowanie mogą mieć następujące warunki:
- będziesz nadal płacić podatek od swojego dochodu jako urzędnika służby cywilnej tylko w kraju, w którym znajduje się administracja, która Cię zatrudnia
- będziesz płacić podatek dochodowy tylko w kraju, w którym pracujesz, jeśli tam mieszkasz
i
- jeśli jesteś obywatelem tego kraju lub
- przeprowadziłeś/-aś się do niego nie tylko w związku z podjęciem tam pracy w charakterze urzędnika służby cywilnej (np. mieszkałeś/-aś tam jeszcze przed podjęciem pracy jako urzędnik).
Osoby bezrobotne poszukujące pracy za granicą
Jeśli przebywasz przez krótki czas ( krócej niż 6 miesięcy w ciągu roku) w innym kraju UE, nie podejmując w nim pracy, prawdopodobnie nie zostaniesz do celów podatkowych uznany/-a za mieszkańca danego kraju. W takim przypadku wszelkie przeniesione świadczenia dla bezrobotnych powinny być opodatkowane tylko w kraju, który je wypłaca.
Jeśli przebywasz w innym kraju UE przez okres dłuższy niż 6 miesięcy w roku, możesz zostać uznany/-a za rezydenta podatkowego tego kraju, a zasiłek dla bezrobotnych przeniesiony z innego kraju , może zostać tam opodatkowany. Według wielu umów dwustronnych o unikaniu podwójnego opodatkowania świadczenia dla bezrobotnych podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko w kraju rezydencji podatkowej beneficjenta.
Uwaga
Jednak jeśli masz stałe miejsce zamieszkania w swoim kraju pochodzenia lub łączą Cię z nim silne więzi osobiste i ekonomiczne, możliwe jest również uznanie Cię za rezydenta podatkowego tego kraju, nawet jeżeli przebywasz za granicą przez dłużej niż przez 6 miesięcy. W takim przypadku inny kraj UE może nie mieć prawa do opodatkowania Twojego zasiłku.
Emeryci za granicą
Jeżeli na emeryturze przeniosłeś/-aś się do innego kraju UE i spędzasz tam ponad 6 miesięcy w roku, kraj ten może uznać Cię za rezydenta do celów podatkowych. W takim przypadku być może będziesz musiał/a zapłacić w tym kraju podatek od całości Twoich dochodów – w tym również emerytury otrzymywanej z innego kraju UE.
Wyjątek: emerytury w sektorze publicznym zwykle podlegają opodatkowaniu tylko w kraju, w którego administracji byłeś/-aś zatrudniony/-a.
Źródła informacji
Powyżej podano tylko przykłady najczęściej spotykanych sytuacji. Aby dowiedzieć się, jakie przepisy obowiązują w Twoim przypadku:
- skontaktuj się z lokalnym urzędem skarbowym de en fr
- zapoznaj się z umową w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawartą przez Twój kraj przyjmujący i kraj, którego jesteś rezydentem do celów podatkowych
- jeśli pracujesz za granicą jako urzędnik służby cywilnej, sprawdź w obowiązujących przepisach międzynarodowych i wszelkich specjalnych międzynarodowych umowach dyplomatycznych/konsularnych, czy jako urzędnik służby cywilnej jesteś uprawniony/-a do wszelkich przywilejów podatkowych w kraju, w którym pracujesz.