Niger
Niger (尼日)
Niger (Ni-Zi, kamu nu Hulam: 尼日)
u Niger sa i labu nu Africa (非洲), itiza i 16 00 N, 8 00 E.
u ahebal nu lala'ay sa 1.267 lasubu amang km2, u ahebal nu nanumay sa 300 km2.
hamin nu tademaw sa 18,638,600.
kakalukan umah sa 35.10%, kilakilangan umah sa 1%, zumaay henay umah sa 63.90%.
kakitidaan (地理位置)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]尼日被7個國家包圍的[西非心臟]
Niger (尼日) laupan nu pituay a kanatalan nuheni a Si-Fei (西非) nu balucu'an.
尼日共和國位於非洲中西部, 是撒哈拉沙漠南緣的內陸國, 該國北與阿爾及利亞和利比亞接壤, 南同奈及利亞和貝寧交界, 西與馬里和布吉納法索毗連, 東同查德相鄰.
Niger (尼日) kunhekuo itida i Africa (非洲) teban nutipan a niyaduan, u Sa-Ha-La (撒哈拉) likenlikenan nu timulan miduduc tu labuay a kanatalan, nina kanatal amis atu Algeria (阿爾及利亞) atu Liya (利亞) atu Libya (利比亞) malalutin, timul milecad tu Nigeria (奈及利亞) atu Pa-Nan (貝寧) nika lalaadan, nudipan atu Mali (馬利) atu Burkina Faso (布吉納法索) mababiyaw, waliyan mileca tu Chad (查德) u sakabiyaw.
北部屬熱帶沙漠氣候. 南部屬熱帶草原氣,全年分旱, 雨兩季, 年平均氣溫30 ℃以上, 是世界上最熱的國家之一.
amisan u kacaledesan nu likenlikenan (熱帶沙漠氣候) a demiad. timulan u kacaledesan nu lutulutukan a demiad (熱帶草原氣候), tu mihecaan katinengan kuni ka babenis tu demiad, tusa ku demiad nu u udad. tu mihecaan nu caypiwac (平均) tulu a bataan a tu C (30 ℃) sa, u kacaledasan nu kanatal a niyaduan.
非洲三大河流之一尼日河在其境內長550千米, 河水流量變化很大, 一年之中只有1-2月間才有上游洪水流過, 其餘時間都僅由河右岸的季節性河流補給, 因此尼日的土地仍以輸旱為主.
Africa (非洲) tulu nu satabakiya a sauwac nu sakacacay Niger sauwac (尼日河) itini i labu tanayu han lima a lasubu lima a bataan a malebut a depah (公尺), ni silsil nu nanum tabaki kuni kasasumad nunipi silsilan , nu mihecaan i cacay atu tusaay a buladan kiya idaw ku namakapabaway a tasasa (上游) nikasilsil nu nanum, tunuduma a demiad sa namakayda i kawanan a sawacan a puu' (季節性河流) numisilsilay a nanum , sisa Niger (尼日) a lala' u kakedalan ku sausi.
tapang tusu nu kanatal (首都)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]首都是Niamey (尼阿美).
u tapang tusu nu kanatal sa u Niamey (尼阿美).
尼亞美 (Niamey)是非洲中西部尼日共和國的首都和最大城市, 全國的政治, 經濟, 文化和交通中心.
Niamey (尼阿美), u Facuo (非洲) nuteban nutipan a Niger kapulungan a kanatal (尼日共和國) a sudu atu satabakiya nu tukay, kanatal a cenci (政治) sakaudip,lalangawan atu caculilan nu kadideng nu caculilan (交通) a tatungsay nu caculilan.
尼亞美原系一小漁村,1926年成為尼日首府後即迅速發展起來. 1960年尼日獨立時成為首都. 總統府, 政府辦公大樓和國民議會大廈均建於此.
Niamey (尼亞美) naw mibutingan a adidi'ay a niyadu', cacay a malebut siwa a lasubu tusa a bataan idaw ku enem (1926) a mihecaan mala Niger (尼日) saayaway a tukay sa amelik satu mapalekal. cacay a malebut siwa a lasubu enem a bataan (1960) a mihecaan Niger (尼日) masacacay palekal mala sudu. Cung-tung-fu (總統府), satalawkaway a kakuliyan nu luma', atu kuo-ming-i-huy a luma' (國民議會大廈) itida namin papatideng tu luma'.
kakingingan nu kanatal demiad (國家紀念日)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]國家的紀念日為12月8日
kakinging nu kanatal demiad sa 12 bulad 18 demiad.
tabakiay a tapang nu kanatal (元首)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]目前尼日的總統是Muhanmude．Pacumu 穆罕默德·巴祖姆, 1960年1月1日 生日,就職為尼日總統是2021年4月2日
u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) ayza sa ci Mohamed Bazoum (Muhanmude．Pacumu 穆罕默德·巴祖姆), 1960 a mihca 1 a bulad 1 a demiad nalecuhan. u tabakiay a tapang nu kanatal (congtung) nu Niger (尼日) ayza, micakat a demiad sa i 2021 a mihca 4 bulad 2 demiad.
cunli (總理)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]尼日的總理是Ouhoumoudou Mahamadou (烏胡穆杜・馬哈馬杜), 2021年4月3日進升為總理
u cunli nu Niger (尼日) ayza sa ci Ouhoumoudou Mahamadou (烏胡穆杜・馬哈馬杜), micakat a demiad sa i 2021 a mihcaan 4 bulad 3 demiad.
lacul (資源)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]資源擁有豐富的鈾資源, 已探明鈾儲量30萬噸, 占世界總儲量的11%.
sakasilaculan sakapahay a cuo (鈾) nu kasilacula, katinengan tu cuo (鈾) nui sukuay tu talu a bataan a mang (萬) ngang, miki kaka tu kitakit tu isukuay nu sabaw tu cacay a kilacan.
磷酸鹽儲量12.54億尚未開發. 煤儲量600萬噸. 還有錫, 鐵, 石膏, 石油, 黃金等礦藏.
kalinsan nu cikah ni supedan 12.54 walwal caay henay ka kayhac, sulu nisupedan han enem a mang a tun. idaw henay ku si (鍚), mukin (鐵), apuk (石膏), simal (石油), kim (黃金) atu ba'tuan.
尼日工業基礎薄弱, 是世界上經濟最不發達的國家之一, 經濟以農牧業為主, 工業落後. 但兩家大型鈾礦開採公司, 鈾產量居世界第四位.
Niger (尼日) a kakuliyan caay ka icelang ku angangan nu kakulian, nu kanatal sacaaya kasilaheci nu sakaudip a kanatalan, sakaudip nuheni han u sakaliwmah ku sakaudip nuheni, sainaiay nu kakuliyan, nika idaw ku tusaay nu satabakiya nu iyu (鈾) a mikudkuday tu ba'tu a kusiyan (公司), iyu (鈾) nikasilaculan han itini i kitakit sa u sakasepat nu kasi nganganan.
A-Cia-De-Ce (阿加德茲, Agadez)
[mikawaway-kalumyiti | mikawaway tu kalumyiti sakatizeng bangu]阿加德茲為加德茲大區的首府, 歷史至少可溯至西元14 世紀, 是圖瓦雷格族的重要城市, 並成為撒哈拉沙漠貿易的重要據點之一, 其歷史中心於2013年被列為世界文化遺產.
A-Cia-De-Ce (阿加德茲), u A-Cia-De-Ce a kenis (阿加德茲省) nu satabakiaay nu dusu, likisi han taneng talaayaw wadwad tu namaka siyun sabaw tu sepat a (14) se-ci (世紀), u Twu-Wua-Lae-Ke (圖瓦雷格) a binacadan a anganganan nu tukay, alaw mala Sa-Ha-La likelikenan (撒哈拉沙漠) a sasiwbayan nu anganganan a kitidaan. itini i likisi nu sakasi tungus han i tusa a malebut cacay a bataan idaw ku tulu (2013) a mihecaan u kitakit a lalangawan nu nipahetik nu babalaki (遺產).
阿加德茲歷史中心以漠門戶而著稱, 位於撒哈拉沙漠南端, 發展於15和16 世紀阿伊爾蘇丹國建立以及圖阿雷格部落定居於此的時期, 邊界仍然是當時舊營地的邊界, 邊界形成的街道模式至今尚在.
A-Cia-De-Ce (阿加德茲) u tatelungan sa u muomen (漠門) a pana ku sakasi angangan , idai Sa-Ha-La (撒哈拉) likelikenan a nutipan, kapalahatan sa i sabaw tu lima atu sabaw tu enem a se-ci A-I-Er su-dan a kanatal (阿伊爾蘇丹國) mapatidengan atu u Twu-A-Lae-Ke (圖阿雷格) a niyadu' anipatidengan a mihcaan. liwliws han nu tawyaay henay nu malumanay a kitidaan nu liwliw, u liwliw hantu mala dadan nu tukay katukuh ayda mahida hena ku wayway.
最知名的是高達27米, 完全由泥磚建造的阿加德茲清真寺, 該清真寺在此類建築中是全世界最高的.
saka singangan han u talakaw nu tusa a bataan idaw ku pitu a (27) a depah (公尺) u lanu' atu cenga (磚) ku sapisanga' tu A-Cia-De-Ce (阿加德茲) a cing-cen biyu’ (清真寺), nina cing-cen biyu hantu u satalakawyay nu kitakit a biyuan.
造型奇特, 氣勢宏偉, 土木建築, 呈四方形, 工藝精細, 巧奪天工, 共分7層, 沿塔內的螺旋形樓梯攀登, 可達頂峰, 從寺頂放眼眺望, 阿加德茲城全景盡收眼底.
u sanga' nida mahicay kiya ku sangan, tanesdes tanektek, u lala' atu kilang ku sapisanga', masa sikaku ku wayway, kapah kuna limaan, pitu kunika ta tungtungduh nipi sangaan, duduc satu nika lineng nu kayakay a tapabaw mikayakay, taneng makatukuh i tungduh nu biyu, namakay pabaw nu tungduh amiadih,maadih ku A-Cia-De-Ce (阿加德茲) a niyaduam itini i matamatan nu mita.