Jump to content

Bresel Vredereth Amerika

Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Ensampel a bresel bredereth Edit this on Wikidata
Acheson Kethneth y'n statys unys edit this on wikidata
Dallethys 12 Ebrel 1861 Edit this on Wikidata
Deuth dhe benn 9 Ebrel 1865 Edit this on Wikidata
Tyller Statys Unys Soth, Statys Unys North Edit this on Wikidata
Synsys ynno/i Gwel Est an Vresel Vredereth Amerika, Gwel West an Vresel Vredereth Amerika, Gwel Treus-Mississippi an Vresel Vredereth Amerika, Gwel Arvor Hebask an Vresel Vredereth Amerika Edit this on Wikidata
Commons page Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia

An Vresel Vredereth Amerika (12ves a vis Ebrel, 1861 – 26 a vis Me, 1865) o bresel vredereth y'n Statys Unys. Batalyes veu ynter an Statys Unts, henwys an Unyans, a'n North ha'n Kefrysyans a'n Soth, pan wrug 11 stat a'n soth gasa an Statys Unys. Skila chyf an vresel o dalva yn kever mar pia kethneth alowys dhe lesa yn tiredhow a'n west, ow kul moy a statys kethneth, po mar pia lettys a'y wul hag a wrussa styrya, dres lycklod, diwedh a gethneth kemmyn yn Amerika.

Kethneth o anlaghel y'n brassa rann a'n North. Statys an Kefrysyans a assayas gasa an Unyans wosa bos Abraham Lincoln dewisys avel lewydh an Statys Unys. Nyns o ev unver gans kethneth sodhogel yn Amerika. An Unyans a grysas bos anlaghel an statys dhe asa an Unyans. Yth esa pymp stat a alowas kethneth hag a erviras pesya bos yn Unyans.

An vresel a dhallathas an 12ves a vis Ebrel, 1861, pan wrug luyow an Kefrysyans omsettya orth Fort Sumter, din yn Karolina Dhyghow synsys gans soudoryon an Unyans. An Kefrysyans a sesyas dinyow SU ha taklow erel a-ji dhe emlow an SU. An vresel a dhuryas peder bledhen ha kawsya meur a dhamach y'n Soth. Bys yn 1862, rann vrassa a'n kasow a hwyris yn statys an North ha wosa hemma, yth esens i yn statys an Soth. An vresel a veu gwaynys gans an Unyans.

An Vresel Vredereth Amerika o onan a'n kynsa dhe usya breselgreft diwysyk. Hensi horn, pellskrifa, gorholyon ethen, lestri hoberjon (Sowsnek: ironclads) hag arvow routhaskorrys a veu usys yn ledan dres an vresel. Yn somm, yth esa yntra 620,000 ha 750,000 soudor marow ha niver ankoth a vurjysi varow. Ytho, an vresel o kas an moyha marwel yn istori Amerika.

̺

Yma'n erthygel ma owth usya an Furv Skrifys Savonek a-barth Kernowek kres.

Onan a'n mil erthygel posekka war Wikipedya yw an erthygel ma.