Jump to content

Տառատեսակաշար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նմուշ, լայն աղյուսակ՝ առկա տառատեսակաշարի օրինակներով, 1728 թվական

Տառատեսակաշար, գառնիտուր (< գերմ. Garnitur – լրակազմ, հավաքածու), ոճական ու ձևավորման ընդհանուր առանձնահատկություններով, բայց տարբեր չափերի ու տեսքի տառանշանների ընտանիք (խումբ)։

Տառատեսակաշարի տառատեսակներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորաբար պարունակում են այբբուբենի տառերի, թվերի, կետադրական և հատուկ նշանների ամբողջական լրակազմեր։ Կան նաև Տառատեսակաշարեր, որոնք կազմված են միայն մաթեմատիկական կամ քարտեզագրական նշաններից։ Տառատեսակաշարի ընդհանուր բնութագրիչներն են տառանշանների հակադրականությունը [օժանդակ (միացնող) և հիմնական գծերի հաստությունների հարաբերությունը], հագեցածությունը (կոչվում է նաև կշիռ, հիմնագծերի հաստության և ուղիղ գրանշանի բարձրության հարաբերությունը), համամասնականությունը (տառի լայնության և բարձրության հարաբերությունը), թեքությունը [տողագծի համեմատությամբ տառի հիմնագծերի (տառաչքերի առանցքների) թեքությունը], գծափակերը (ծայրափակերը, տառանշանի հիմնական գծերի ծայրերը եզրափակող տարրերը), ուրվագծերի գեղազարդությունը (տառանշանների ուրվագծերի ձևը)։ Հայտնի (հատկապես՝ եվրոպական լեզուներով) հազարավոր տառատեսակներից լայն կիրառություն ունեն շուրջ հարյուրը, որոնցով տպագրվել է համաշխարհային ողջ գրականությունը։ Դրանք խմբավորված են 5 հիմնական ու 1 լրացուցիչ (մյուսներում չընդգրկված) Տառատեսակաշարերում։ Ընդունված է տվյալ հրատարակչության համար գործածել նույն Տառատեսակաշարի տառատեսակներ. տեքստերը շարվում են 8-12 կչափի տիտղոսաթերթերը, վերնագրերը, կազմերի մակագրությունները՝ 12–48 կչափի, ընդգծումները՝ շղագիր կամ թավ (կիսաթավ) տառատեսակներով։ Ակցիդենտային և հատուկ գրականության (տեղեկատուներ, բառարաններ, հանրագիտարաններ ևն) տառատեսակներն ընտրում են ըստ նրանց նշանակության, բովանդակային առանձնահատկությունների, տեսազգայական ընկալման և այլ հատկանիշների։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տառատեսակաշար» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ գրատպություն և գրքարվեստ» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում-Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։