|aru

LirguLatir
Vestibulun
|. A. Conerii
Ed. |olarri Onalerii
XIII Augusti MMXIV
I
cxruz
INTROITUS
Verite pueri,
Discite latiranlirguan.
Pulclranet elegarten.
Conprelerdite
Pro vestro captu,
Varias res.
Sapiertisenira,
Deus vos juvabit,
Prceptores anaburt,
c Alii laudaburt,
Ipsi gaudebitis.
Si prircipiundihcile,
Mediunerit facile,
Iiris jucurdus.
III
cxruz :
DEACCIDENTIBUS RERUM.
Deus terrus,
Murdus tenporarius,
Argelus innortalis,
Hono nortalis,
Corpus visibile,
:c Spiritus irvisibilis,
Arina itiden.
Clunest suprenun,
Ar nedius,
Terra irhna,
: Nubes est renota,
Nebula propirqua,
Locus est nagrus aut parvus,
Tenpus lorgunaut breve,
Area lata vel argusta,
c Donus anpla vel arcta,
Mortes surt alti,
V
:. Dr xccrnrzrrus rrrux.
Valles profurd,
Colles elevati,
Casa est lunilis,
Turris ecelsa,
Albies pocera,
Iluvius brevis aut profurdus,
Iilunest terue et subtile,
Iuris crassus,
Arurdo est cava, ,c
Ligrunest solidun,
Ioraner est vacuunaut irare,
Canirus plerus funi,
Lirea est recta vel curva,
Superhcies aspera vel lvis, ,
Pordus grove aut leve,
Clobus est roturdus,
Colunra teres,
Mersa quadrata,
Xlabet fornancrucis, c
Pavo est fornosus,
Sinia defornis.
VI
Colores.
Creta est alba,
Tabula rigra,
Cirrabaris rubra,
Sulplur luteun,
Craner viride,
Iirnanertuncruleun,
Vitrunest pellucidun,
6c Asser opacus,
Aqua turbida vel clara.
Sapores.
Mel est dulce,
Sicut et Sacclarun,
Iel anarun,
6 Acetunacidun,
Sal salsun,
Piper acre,
Innaturunponnunacerbunvel austerun.
VII
:. Dr xccrnrzrrus rrrux.
Odores.
Odor est suvavis,
Ioetor teter.
c
Aliqualitates.
Lutunest lunidun,
Pulvis siccus,
Ossa dura,
Caro nollis,
Clacies lubrica,
Prura est calida et cardeus,
Carbo frigidus et ater.
Nos ircedinus vestiti,
Irdi rudi,
Uricorris est ferunarinal, 8c
Vacca narsuetunet cicur,
Leo svun,
Ovis nite,
Corviva est lilaris,
Locus anoerus, 8
VIII
Anicitia jucurda,
Nurciunltun,
Onria illa grata et accepta,
Locus est connodus vel irconnodus.
qc Tenpus opporturunvel iropporturun,
Irstrunertunaptunvel ireptun,
Persora idorea, vel iridorea,
Res est recessaria vel supervacarea,
Rei usu est utilis aut roius,
q Res rei sinilis aut dissinilis,
Sylva est dersa vel rara,
Ager foecurdus aut sterilis,
Motus est celer aut tardus,
Cursor alacer aut piger,
cc Operarius gravus aut igravus,
Securis est acuta vel stupida aut lebes,
Cibus crudus vel coctus,
Serno jocosus vel serius,
Historia certa aut dubia,
Testinoriunverunaut falsun.
c
IX
:. Dr xccrnrzrrus rrrux.
Conparativa.
Prinus est doctus.
Securdus doctior,
Tertius doctissinus.
Aronala conparatio.
Taurus est nagrus,
Canelus najor, c
Eleplas nainus,
Passer est parvus,
Parus niror,
Troclilus nirinus,
Cerevisia est bora,
Mulsunnelius,
Virunoptinun,
Lacerta est nala,
Vipera pejor,
Aspus pessinus.
:c
X
Deronirativa.
Ducatus est aureus,
Talerus argerteus,
Aleruncupreun,
Cartlarus starreus,
: Malleus ferreus,
Scanrunligreun,
Murus lapideus.
XI
cxruz
DERERUMACTIONIBUS ET
PASSIONIBUS.
Creatoris ir lororen,
Iaciurt onres creatursuunohciun.
Clestiunactiores.
c Argeli celebrart eun,
Sollucet,
Lura splerdet,
Stellnicart,
Mare ircipit dies,
Vesperi ro.

Elenertorun.
Elenerta alurt ros,
Igris ardet,
XIII
. Dr rrrux xczrorrus rz rxssrorrus.
Ilanna fagrat,
Scirtilla gliscit,
Toritru torat, ,c
Vertus fat,
Pluvia pluit,
Ni rirgit,
Aqua ir plaro fuit,
E vase narat, ,
E forte salit,
E puteo lauritur.
Plartarun.
Herba crescit,
Ioliunviret,
Ilos foret, c
Iructus naturescit,
Quenut carpas,
Ilecte ranun,
Sive sirt pyra, sive prura, sive cerasa, etc.
Nu cortiret rucleun,
Rosa olet bere,
XIV
Urtica urit.
Arinaliun.
Lapus jacet,
Arbor stat,
6c Arinal se novet,
Avis volat,
Piscus ratat,
Quadrupes graditur,
Serpers serpit,
6 Vernis repit,
Cervus currit,
Equus lirrit,
Bos nugit,
Agrus balat,
c Porcus aut sus grurit,
Ursus nurnurat,
Lupus ululat,
Caris latrat,
Bellua lariat,
XV
. Dr rrrux xczrorrus rz rxssrorrus.
Lepus fugit,
Vulpes nutat pilos,
Catus aut feli capit nures,
Callira porit ova,
Arser vescitur avera,
Vernes rodurt pirgvia. 8c
Pediculi nordert cuten.
Ut et pulices atque culices,
Iornica est laboriosa,
Ararea artihciosa,
Apes purgut aculeo 8
Quicquid vivit viget.
Honiris.
Nos aginus varia,
Corpore et arino,
caput repletur cerebro,
tegitur capillis, qc
Ecepto vultu.
Nullunnenbrunfrustra datunest.
Nanoculis cerrinus.
XVI
Per rasunecerrinus,
q Irors labet rugas,
Aures audiurt,
Nares olfaciurt,
Lirgua gustat quonodo res sapiart,
Dertibus nardinus,
:cc Stonaclus corcoquit,
Irtestira egerurt,
Hepar corhcit sarquirenet dinittit per veras,
Cor palpitat,
Pulno respirat,
:c Labia surt circa os,
Barba orrat nertun,,
Ioenirsurt inberbes.
Huneris bajulanus,
Braclius anplectinur,
:c Maribus laboranus,
Siristra teret, detra peragit opus.
Palna palpanus,
Pugro percutinus,
Vola prelerdinus,
: Digitus corstrirginus,
XVII
. Dr rrrux xczrorrus rz rxssrorrus.
Urguibus scabinus et scalpinus,
Sub pectore verter est,
Irfra aillas latera,
Sub lis cost,
Tergunlabet superre scapulas, irferre lunbos, ::c
Natibus sedenus pedibus anbulanus.
Mertis.
Mers cogitat senper aliquid.
Etianir sonrio sonriat,
Irtellectus irtelligit,
Ratio ratiociratus, ::
Menoria nenirit,
Et si quid oblita est, recordatur,
Volurtas vult borun,
Declirat nalun,
Sed spe fallitur, :c
Caudet et tristatur,
Securuss curat rilil,
Tutus tinet rilil,
Vegetus laborat,
XVIII
: Iessus quiescit,
Vigilia erinfatigat,
Sopor recreat,
Cunseptenloras dornivisti,
Et evigilas, ecita alios.
Morbidorun.
:,c |ejurus appetit escas,
Satur fastidit,
Delicatus deligit,
Sarus bere valet,
-grotus grotat,
:, Cui dole is queritur,
Morbi sire dolore surt periculosi,
Et plerurque letlales,
Iebris redit per vices,
Apopleia erecat cito,,
:c Scabies facit pruritun,,
Ulcus scatet tabo,,
Recers vulrus saratur,
Quicquid putret, sordet,
XIX
. Dr rrrux xczrorrus rz rxssrorrus.
Robustus potest nultunferre.
Terer parunsuherre, :
Coecus ror videt,
Surdus ror audit,
Mutus ror loquitur,
Claudus claudicat,
Tactu coret reno, risi paraliticus, :6c
Mutilo deest aliquid.
Opihcun.
Agricola arat,
Ir vere senirat,
Ir state netit,
Ir autunro virdeniat, :6
Hyene triturat ir lorreo,
Hortularus plartat lortun,
Molitor nolit ir nola frunertun,
Pistor pirsit parene farira,
Pastor pascit gregen, :c
Secat foerunir prato,
Iornat e lacte caseos,
XX
Lario nactat pecudes,
Verator veratur feras,
: Auceps capit volucres,
Piscator piscatur,
Coquus parat cibos,
Eliat ir olla,
Assat ir verubus,
:8c Irigit ir butyro,
Torret ir craticulo,
Iercula cordinus aronatibus,
Potuncordinus ir cella,
E uvis ht virun,
:8 Cerevisia pronitur e dolio,
Auriga jurgit equos,
Et urgit rotas,
Et prohciscitur subito, ir coero autenlret,
Quunvelit orera curru aut trala,
:qc Nauta ravigat ravi,
Nauclerus guberrat,
Reniges renigart,
Per fuvios vadanus,
Aututinur scaplis,
XXI
. Dr rrrux xczrorrus rz rxssrorrus.
Aut sterrinus portes et porticulos, :q
Viator it per senitan,
Et cavet re erret,
Aut cadat ir fovea,
Cedit retro, ubi porro requit pergere,
Mercator tractat nerces, cc
Metuit danrun,
qurit lucrun,
Moreta gestatur ir crunera,
Querianpecuria, qudebenus, solvinus,
Eninus et verdinus caro aut vili, c
Nunni surt diversi, quisque sue valore,
Netri ret e liro,
Tetor teit lirteuntelan,
Parrife e lara parros,
Sartor nersurat vestes, c
Sutor suit calceos e corio,
Pellio e pellibus pellicea,
Restio torquet restin,
Iigulus hrgit hdelias,
Scririarius sua scriria glutirat,
Iaber cudit,
XXII
Lirgrarius asciat securi et dihcat dihciun,
Porit furdanertun, erigit parietes,
operit tecto,
:c Debile ror est hrnun,
Iulcitur fulcris,
Ut re ruat.
Verba inpersoralia.
Si tibi libet, licet,
Si te piget laboris, pudeat te,
: Decet te pritere peccati,
Adolescertundecet silertiun,
Si te sessioris tdet, oportet spaciari.
XXIII
cxruz ,
DE RERUMCIRCUMSTANTIIS.
Quis vocat ne Ego.
Ture es Quis est igitur illic Paulus.
c Epectenus dorec veriat. Bere.
Salve. Ago gratias,
Ut vales Sic nediocriter,
Ubi fuisti Urde rediis E oppido,
Qua ivisti Per porticun,
Quorsunvis Donun.
Et que irde Nusquan,
Quardo ir lorto fuisti
Heri, lodie, nodo, ruper, dudun,
Quardo ne irvises
,c Mo, cras, pererdie, aliquardo,
Satis re nenoria lectioren Sic satis,
Ego nirine reutiqua,
Quest causa Nunes oblitus Iere,
Cur ror repetis
XXV
,. Dr rrrux crrcuxszxzrrs.
Nurc nili ror vacat, ,
Quare Missus sunir villan,
Profecto Ibo ura. Nequaquan,
Quanob ren Repetenus ir itirere,
Id prasta, quangarrire,
Onriro, redibinusre nature c
Iortasse, sed vi. Elo dubitas
Procul est, propera.
Ceu sutores quid tuun
Nostrantatendecet agilitas,
Sic ajurt, ino sic est,
Ne clana. Atqui sunus soli,
Quonodo ludenus Pila,
Quandiu Tetundien,
Hui riniunest. Atqui surt seri.
Prpositiores.
Perganus rogo te, 6c
Nurc tibi parvas voclas eporan,
Ad ros tralinus, a robis trudinus,
Nobiscun ducinus, arte ros pellinus, pore ros
XXVI
raptanus,
6 Securdunfuner facile est ratare,
Adversus illud inpossibile,
Apud altare sacerdos labet peres se diacorun.
De tenerario rota, quod irtra des nareat,
Supra culner cardat,
c Irfra luner repte
Iatere coranrobis, quid fecisti clanrobis
Quia est palan,
Cortra prceptunfeci,
Erga prceptorunirgratus fui,
Quidanor sua facirora e dono profugus,
|uta viancurrers citra nagruncorstitit
Deirde ultra stagrunprogressus,
Veris ir desertun.
Obibat circa palade
8c Oberrabat irter renora
Navigabat trars nare, usque ad etrenas irsolas.
Prope orbis terniros,
Etra patrianvagars,
Pro quo irtercedurt,
8 Verunpropter eenplunallorunror potest re
XXVII
,. Dr rrrux crrcuxszxzrrs.
cipi.
Hen' quartunirforturun'
Ieli prtalibus.
Qui corsciertianpurancustodit.
Nuneralia.
Scis runerare utique. qc
Terta igitur, quot surt res
Urus est code Bibliorun,
Duo surt Testanerta Vetus et Novun,
Tres persorsarctTriritati
Quatuor evargelist, q
Quirque sersus,
Se profesti dies,
Septenpetitiores ir Oratiore Donirica,
Octo dies surt septinara,
Tertria surt roven, ,cc
DecenPrcepta Dei,
UrdecinApostoli denpto |uda,
Duodecinhdei articuli,
Trigirta dies surt nertis.
XXVIII
XXIX
cxruz
DE REBUS INSCHOLA
,c Sclolasticus frequertat Sclolan.
Quo artibus erudiatur,
Iritiunest a literis,
E syllabis voces conporurtur,
E dictioribus ht serno,
,c E libro leginus tacite,
Aut recitanus clare.
Irvolvinus eunnenbrara,
Et porinus ir pulpito,
Atranertun est ir atranertario, ir quo tirginus
, calanun.
Scribinus eo ir clarta ir utraque pagira,
Si perperandelenus,
Et corsigranus deruo recte vel ir nargire,
Doctor docet,
,:c Discipulus discit, ror onria sinul, sed per par
tes.
XXXI
. Dr rrrus r Scnorx
Prceptor prcipit facierda.
Rector regit Acadenian,
Pdagogus advertit et urget.
Custos noret et corsigrat. ,:
Magister irstituit uriversos,sirguli atterdurt,
Ille enerdat nerdas,
Diligers profcit, regligers vapulat,
Eterinferula est prsto,
Nor verbberart baculo, ,c
Sed cedurt virgis,
Absque veria re eeas,
Post noranredeas,
Quod agere debes age,
Lirea ht regula, circulus circiro. ,
Crannaticus loquitur,
Dialecticus disputat,
Ver a falsis discerrit,
Rletor orrate loquitur,
Musicus cartat, ,,c
Poeta carnira hrgit,
Pictor ehgienpirgit,
Historicus res gestas rarrat,
XXXII
Plysicus raturanferutatur,
,, Medicus eaninitatur,
Etlicus tradit nores,
Qui studiosundedecorart.
Verunde iis paulo irfra.
XXXIII
cxruz 6
DEREBUS DOMI.
Pulsa fores, si claussirt,
,c Cunaperitur, trarsi ostiun,
Et irtra ir atriun.
Clavis claudit seran, iterunque recludit,
Clavunfugit,
Pavinertuncalcanus.
, Laquear robis inperdet,
Ierestrsurt vitre,
Hypocaustuncaleht,
Canerfrigert,
Ir cistis et arcis abscordinus res,
,6c Ir corbibus portanus,
Succus ror servatur ir sacco,
Ir cubiculo surt lecti pulviraribus strati,
Cervical subdinus cervici,
Tegetibus ros irteginus, cubartes supiri vel pro
,6 ri,
XXXV
6. Dr rrrus noxr.
Matula est pro urira, et secessus pro alvo levarda,
Ecrenerta foetert,
Tlure suhnus,
Iacienlavanus quotidie,
Ir balreo sudanus, ,c
Sudariis ros terginus,
Torsor tordet crires,
Pectit conanpectire,
Maculabstergurtur sporgia,
Quisquiliverrurtur scopis, ,
Irdusiun et turican tloracen, foenoralia et ti
bialia irduinus et euinus,
Quoties opus est, palliunet togananicinus,
Pilei et collaria, clirotlec, sardalia surt lore
statis ergo, ,8c
Cirgulo ros tirginus,
Ligulus astrirginus,
Mappa sterrinus nersan.
Ad jusculunet pulnertunest cocllear,
Edulia alia scirdurtur cultro, ,8
Muscas abige nuscario,
Tolle patiras,
XXXVI
Irfurde ir poculun,
Et propira lospitibus,
,qc Accerde cardelan,
Irde cardelabro,
Ennurge enurctorio sed ut re etirguas,
Vir et nulier surt corjuges,
Viduius ducit irterdunvirgiren,
,q Sporsus labet sporsan,
Post ruptias naritus naritan,
Puerpera peperit pulcrun
Hurc osculatur rutri, fovetque ir grenio,
Iilius est leres, hlia accipit doten,
cc Parertes educart sobolen,
Vitricus et roverca privigros,
Liberi surt liberi,
Servi serviurt,
Miristri niristrat,
c Ianuli fanulartur,
Arcillarcillartur
Patrus et anita surt patris frater et soror, avurcu
lus et natertera natris.
Avi labert repotes,
XXXVII
6. Dr rrrus noxr.
Cograti ahres.
c
XXXVIII
cxruz
DE REBUS INURBE ETRECIONE
Urbs nuritur noeriis.
Nec ror vallo et fossa,
Porta labet valvas,
Ablirc eurt plate,
Ir foro solert esse cisterr,
-dihcia surt publica aut privata,
Naquod uri ror propriunest, est connure,
Cives et ircolircolurt civitaten.
Rustici labitat ir pago,
:c Viciri ir eodenvico,
Ir curia corgregatur Seratus,
Corsul prcedit, seratores se quurtur.
|ude (Prtor) judicat lites,
Actor accusat sortencriniris,
: Reus se ecusat,
Testis jurat et testatur,
Lictor ligat,
XXXIX
. Dr rrrus r Urrr rz Rrcror
Et ducit ir carcaren,
Carrife occidit et susperdit.
Tabellarius fert literas (epistolan) cera et sigillo c
obsigratas.
Nurcia rurciat ore terus,
Tenplunest sacer locus
Caupora profarus,
-dituus pulsat canparas,
Populus coit ir des, eercet religioren.
Ir coetu carurtur, psalni et lynri,
Dei verbunprdicatur,
Sacranerta adniristrartur,
Preces peragurtur, ,c
Iesta celebrartur festive,
Magistratus est recessarius.
Ut re ir regro regret,
Donirus doniro doniretur,
Qui inperart sirt elenertes, ,
Qui parert, obsequertes,
Herus probus probatur, sicut et hdus subditus,
Prirceps est niror atque Du,
Cones najor quanBaro,
XL
c Nobilis, eques irsigribus doratus,
Pa est prorsus optarda,
Bellunest perriciosun,
Nisicunlostis arcerdus est.
Milites nerert stipderdia,
Cunprliartur et pugrart,
Tubclargurt, tynparsorart,
E arcubus faciurt sagittas,
Cladiis dinicart.
Arnis se deferdurt,
6c Tornertis arces epugrart.
Reverturtur cunvictoria.
XLI
cxruz 8
DEVIRTUTIBUS
Virtutes sectare.
Vita vitia, qule vetat.
Patrars fagitia, est scelestus (requan).
6 Ut pruders sis, prospice hren,
Aspice nedia,
Atterde occasiori,
Occipe ril tenere,
Delibera diu,
c Iestira lerte,
Runori re crede,
Arcarunre vulga,
Quod igrorus, re ahrna, aut rega,
Irterroga potius,
Esto tenperars,
Cunesuris, ede,
Cunsitis, bibe,
Helluores vorart et potart,
XLIII
8. Dr Vrrzuzrrus
Prardiunet coera tibi suhciert,
|ertaculunet nererdanre cura. 8c
|ejurare aliquardo epedit.
Sobrius ror est ebrius,
Esto castus,
Cere te pudice,
Esto nodestus, ror proca, 8
Taciturrus, ror loqua.
Vos juveres, colite seres,
Marifesta rarra.
Secreta susurra.
Occulta cela. qc
Quunquis loquitur, tace,
Quuntibi quid dicit, ausculta.
Quunquid jubet, obtenpera,
Noli te jactare,
Neque sis arrogars aut superbus, q
Bora fana est irgers gloria,
Harc anare est fas,
sperrere refas.
Onribus esto conis reniri blardus,
Adulator est odiosus, 6cc
XLIV
Licet irterdunfocari, sed urbare.
Ridere, sed ror caclirrari.
Veanus joco,
Taanus serio.
6c Irugalis cortertus est paucis,
Avarus est parcus, liberalis largus.
Dives fatuus hdit Deo ir copia.
Dihdit ir iropia,
|ustus appetit rilil alieri,
6c Iurari est turpe,
Quod quis petit, nutuo da,
Quod nutuo accepisti, redde,
Quod pronisisti, prsta,
Quuneges, re pigeat poscere.
6 Quundatur, re pudeat sunere,
Quuninpestrasti, age gratias,
Iur perdat furtunaut perdeat ir patibulo.
Pra sare digrus est,
Dorungratis datur,
6:c Prniunpro ohcio,
Merces pro nerito,
Pusillarinus ror est fortis,
XLV
8. Dr Vrrzuzrrus
Ir prosperis ehertur,
Ir adversis trepidat,
Tu esto ad operas alacris, 6:
Otia lirque igravis,
Si quid vis corari, debes prius cortari:
Et turc renaggredi,
Nec anplius corctari,
Iortura est ircorstars, 6c
Adfert niseros casus,
Quos patiers patitur,
Etiansi genat, feat, ploret,
Colibe iran,
Delirquerti parce, 6
Deprecarti igrosce
Lesit te quis cordora ei culpan,
Oherdisti tu aliquen paca et placa illun,
Irqurias tolerare satius est, quanulcisci,
Maligrus naledicit, 6,c
Stolidus niratur,
Superioribus esto obediers,
-qualibus ohciosus,
Irferioribus ahabilis,
XLVI
6, Et cris onribus anabilis,
Quicurque lunarus est obvios salutat.
Salutartes resalutat,
Irterrogartibus respordet,
Petertibus porrigit,
6c Egeris opitulatur,
Igraros irfornat,
Corsilii irdigis corsulit,
Irvidet neniri,
Iavet onribus,
6 Vera studet veritati,
Merda nertitur
Anicus diligit,
Irinicus odit,
Dolosus decipit,
66c Sircerus ror fallit,
Socius juvat,
Sodalis colludit,
Cones conitatur.
XLVII
cxruz q
CONCLUSIO.
Multare supersurt
66 Pauca puto,
Ecce ultinus titulus
Nanloc vestibulanest tartuneordiun,
Quod ror proliunesse corverit.
Verinus ergo ad clausulan,
6c Vita trarsit velut unbra.
Quicquid ratunest noritur,
Onria surt vara.
Opeccator' nors te devorabit,
Tardenibis ir sepulclrun,
6 Eluce ir terebras,
Tu proirde quisquis es,
Iornida irferrun,
Desidera coelun,
Peccare roli, re pereas,
68c Hic subsistinus, rec addinus nagus,
XLIX
q. Cocrusro.
Acquiesce lector,
Reliqua reperies ordire,
Iaruanirgressus, ora ita.
Miserere rostri,
Berigre Salvator, 68
|ESUCHRISTE.
Da sciertian,
Da pietaten,
Da beatitudiren,
Beredicte ir secula seculorun. 6qc
AMEN.
L