Online zijn is net als buiten spelen: leuk, maar wel blijven opletten. Je kunt beter niet praten met mensen die je niet kent. Zuinig zijn met andermans spullen. En aardig tegen elkaar zijn. Want op internet en sociale media kijkt de hele wereld mee.

Als je op internet met mensen praat, muziek luistert of een spelletje speelt, moet je vaak eerst een profiel aanmaken. Bijvoorbeeld bij Minecraft of bij een andere game die je graag speelt. Maar ook bij Facebook, Instagram en Snapchat.

Je kiest dan een wachtwoord. Dat is de sleutel naar je profiel. Daarmee bescherm je je video’s, je foto’s en de andere dingen die je online zet. En als je slordig omgaat met je sleutels, kan iemand bij je inbreken. Hoe blijf je veilig online?

Met deze tips internet je veilig.

1. Niet chatten/afspreken als je iemand niet kent

Iedereen kan op internet. Leuke mensen, maar ook vervelende mensen. Net als buiten op straat. Niet met vreemde mensen praten, is ook een goed advies voor internet.

Heb je iemand nog nooit in het echt gezien? Voeg diegene niet toe. Word geen vrienden, ga niet chatten en niet afspreken. Zelfs niet als ze complimentjes geven of je een mooi cadeau beloven. Geloof het niet. Want vervelende mensen vermommen zich vaak als leuke mensen.

2.Word een expert in het herkennen van nepprofielen

Die vervelende mensen hebben vaak een nepprofiel. Als je slim bent, check je het eerst.

Hoe? Dat lees je hier.

3.Deel geen persoonlijke informatie

Vertel nooit waar je woont, of wat je telefoonnummer is. Dat soort informatie hoeven anderen niet te weten.

Ook jouw foto’s op Instagram of Facebook hoeft niet iedereen te zien. Zet er een slotje op. Dan kunnen alleen je vrienden of je volgers het zien.

Onthoud: op internet bestaan geen geheimen. Alles wat je zegt, kan meteen worden gekopieerd, gedeeld of opgeslagen. Je kunt het dan nooit meer offline halen. Denk dus goed na voordat je iets post.

4.Verzin een wachtwoord dat niemand kan raden

Zelfs als je je wachtwoord geheim hebt gehouden, kan er iemand bij je inbreken. Op internet noemen we dat hacken. Als je bent gehackt, kun je je eigen account niet meer in. Je bent je spullen kwijt, en iemand anders kan bijvoorbeeld onder jouw naam akelige berichten versturen.

Hoe moeilijker jouw wachtwoord, hoe moeilijk om te hacken. Verzin dus een wachtwoord dat niemand kan raden.

5.Iets downloaden? Overleg eerst met je ouder(s)

Een virus is een klein programmaatje dat stiekem op je computer wordt gezet. Het kan je computer kapot maken of bestanden doorsturen naar criminelen. Foute boel dus.

Een virus zit bijvoorbeeld als bijlage gekoppeld aan een e-mail. Als je op de bijlage klikt, activeer je het virus. Je kunt ook een virus krijgen als je op internet surft. Bijvoorbeeld omdat je ergens op klikt.

• Overleg eerst met je ouders voordat je iets downloadt
• Krijg je een e-mail waarin je wordt gevraagd ergens op te klikken? Check eerst deze 9 tips om een phishing-mail te herkennen
• Installeer (in overleg met je ouders) een virusscanner op je pc of laptop. Die kan een virus herkennen en weghalen.

6.Herken gevaarlijke mailtjes

Inbrekers proberen soms via e-mail in te breken. Dat heet phishing.

Ze willen vooral je bankgegevens. Zodra ze die hebben, kunnen ze geld van je rekening halen.

Vroeger waren phishing-mails makkelijk te herkennen. Ze zaten vol spelfouten. Maar criminelen sturen tegenwoordig hele goede mails. Zo herken je een phishing-mail.

7.Gebruik nooit openbare wifi om te bankieren

Openbare wifi is handig (en vaak gratis) maar wel slecht beveiligd.

Ga je toch op internet via openbare wifi? Onthoud dan dit:

• Nooit internetbankieren; dat doe je alleen thuis of via 3G of 4G
• Niet je e-mail openen; een hacker kan via je e-mail al je wachtwoorden resetten zodat je zelf nergens meer in kunt
• Gebruik het liefst websites met https://. De s staat voor secure (= veilig). Niemand kan dan volgen wat je doet.
• Een website is altijd veiliger dan een app

8.Maak afspraken met je ouders

Praat met je ouders over wat je doet op internet. Als ze horen dat jij veel goede tips kent, zijn ze vast onder de indruk.

Kijk ook eens naar het filmpje ‘Digitips’ hiernaast.

Je ouders kunnen je altijd helpen. Want het kan op internet gebeuren dat je rare dingen ziet. Bijvoorbeeld als iemand vervelende berichten stuurt. Of een plaatje met blote mensen of een video met geweld. Dat kan iedereen overkomen.

Tip: klik het scherm niet meteen weg, je mag het wel dichtklappen of wegdraaien. Roep je ouders (of je juf/meester) en vertel wat je vervelend vond. Was je ergens naar op zoek? Probeer het daarna nog eens met een andere zoekterm.

Liever niet met je ouders praten? Je kunt ook terecht bij meldknop.nl.

Stel jezelf deze vraag

Als jij morgen leraar zou zijn, wat zou je de klas dan leren over veilig internetten?