14.11.2012   

GA

Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh

L NaN/12

(1)

Is é is cuspóir príomhúil don chaighdeánú sonraíochtaí deonacha teicniúla nó cáilíochta a shainiú, ar sonraíochtaí iad a fhéadfaidh táirgí, próisis táirgthe nó seirbhísí, atá ann anois nó a bheidh ann amach anseo, a chomhlíonadh. D’fhéadfadh roinnt nithe a bheith i gceist le caighdeánú, amhail caighdeánú ar ghráid nó ar thoisí éagsúla de tháirge ar leith nó caighdeánú ar shonraíochtaí teicniúla i margaí táirgí nó seirbhísí ina bhfuil comhoiriúnacht agus idir-inoibritheacht le táirgí nó córais eile fíor-riachtanach.

(2)

Is iad na geallsealbhóirí lena mbaineann a eagraíonn caighdeánú Eorpach, agus is dóibh a dhéantar an méid sin, bunaithe ar ionadaíocht náisiúnta (an Coiste Eorpach um Chaighdeánú (CEN) agus an Coiste Eorpach um Chaighdeánú Leictriteicniúil (Cenelec)) agus ar rannpháirteachas díreach (Institiúid Eorpach na gCaighdeán Teileachumarsáide (ETSI)), agus tá sé bunaithe ar phrionsabail atá aitheanta ag an Eagraíocht Dhomhanda Trádála (WTO) i réimse an chaighdeánúcháin eadhon comhleanúnachas, trédhearcacht, oscailteacht, comhthoil, cur i bhfeidhm deonach, neamhspleáchas ó shainleasanna agus éifeachtúlacht (“na prionsabail bhunaidh”). I gcomhréir leis na prionsabail bhunaidh, tá sé tábhachtach go mbeadh na páirtithe leasmhara ábhartha uile, lena n-áirítear údaráis phoiblí agus fiontair bheaga agus mheánmhéide (FBManna), páirteach go hiomchuí sa phróiseas náisiúnta agus Eorpach um chaighdeánú. Ba cheart freisin do chomhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú rannpháirteachas na ngeallsealbhóirí a spreagadh agus a éascú.

(3)

Tá caighdeánú Eorpach ina chuidiú le hiomaíocht fiontar a mhéadú trí bhíthin saorghluaiseacht earraí agus seirbhísí, idir-inoibritheacht gréasán, modhanna cumarsáide, forbairt teicneolaíochta agus nuálaíocht go háirithe a éascú. Déanann caighdeánú Eorpach iomaíochas domhanda an tionscail Eorpaigh a threisiú, go háirithe nuair a dhéantar é ar bhonn comhordúcháin leis na comhlachtaí idirnáisiúnta um chaighdeánú, eadhon Eagraíocht Idirnáisiúnta na gCaighdeán (ISO), an Coimisiún Leictriteicniúil Idirnáisiúnta (IEC) agus an tAontas Teileachumarsáide Idirnáisiúnta (ITU). Bíonn éifeachtaí suntasacha dearfacha eacnamaíocha ag caighdeáin, mar shampla déantar dul i bhfód eacnamaíoch ar an margadh inmheánach a chur chun cinn agus spreagtar forbairt táirgí nó margaí nua agus feabhsaithe, mar aon le dálaí feabhsaithe soláthair. Is gnách, dá bhrí sin, go méadaíonn caighdeáin iomaíochas agus go laghdaíonn siad costais aschuir agus díolacháin, rud a théann chun tairbhe do na geilleagair ina n-iomláine agus do na tomhaltóirí go sonrach. Is féidir le caighdeáin feabhas a chur ar cháilíocht agus í a choimeád, faisnéis a sholáthar agus idir-inoibritheacht agus comhoiriúnacht a áirithiú, agus ar an dóigh sin méadaíonn an tsábháilteacht agus an luach a fhaigheann tomhaltóirí.

(4)

Déanann eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, eadhon CEN, Cenelec agus ETSI, caighdeáin Eorpacha a ghlacadh.

(5)

Tá ról an-tábhachtach ag caighdeáin Eorpacha sa mhargadh inmheánach, mar shampla trí úsáid a bhaint as caighdeáin chomhchuibhithe ina thoimhdiú go bhfuil táirgí atá le cur ar fáil ar an margadh ar comhréir leis na ceanglais fhíor-riachtanacha a bhaineann leis na táirgí sin i reachtaíocht ábhartha an Aontais maidir le comhchuibhiú. Ba cheart na ceanglais sin a shainiú go beacht chun aon mhíléiriú ó thaobh na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú de a sheachaint.

(6)

Tá ról atá ag éirí níos tábhachtaí ag an gcaighdeánú sa trádáil idirnáisiúnta agus in oscailt suas na margaí. Ba cheart don Aontas féachaint leis an gcomhar idir eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus comhlachtaí idirnáisiúnta um chaighdeánú a chur chun cinn. Ba cheart don Aontas freisin modhanna cur chuige déthaobhacha le tríú tíortha a chur chun cinn chun comhordú a dhéanamh ar dhíchill don chaighdeánú agus chun caighdeáin Eorpacha a chur chun cinn, mar shampla nuair a bhíonn comhaontuithe á gcaibidliú nó trí shaineolaithe um chaighdeánú a thabhairt ar iasacht do thríú tíortha. Thairis sin, ba cheart don Aontas teagmháil idir eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus fóraim agus cuibhreannais phríobháideacha a spreagadh, agus fós tosaíocht an chaighdeánúcháin Eorpaigh a choimeád ar bun.

(7)

Rialaítear caighdeánú Eorpach le creat sonrach dlí arb é atá ann trí cinn de ghníomhartha dlíthiúla éagsúla, eadhon Treoir 98/34/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 22 Meitheamh 1998 lena leagtar síos nós imeachta maidir le soláthar faisnéise i réimse na gcaighdeán agus na rialachán teicniúil agus na rialacha maidir le seirbhísí na Sochaí Faisnéise (3), Cinneadh Uimh. 1673/2006/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Deireadh Fómhair 2006 maidir le caighdeánú Eorpach a mhaoiniú (4) agus Cinneadh 87/95/CEE ón gComhairle an 22 Nollaig 1986 maidir le caighdeánú i réimse na teicneolaíochta faisnéise agus na teileachumarsáide (5). Mar sin féin, níl an creat reachtach reatha bord ar bhord leis na forbairtí atá déanta sa chaighdeánú Eorpach le scór éigin bliain anuas. Ba cheart, dá bhrí sin, an creat reachtach reatha a shimpliú agus a oiriúnú chun gnéithe nua den chaighdeánú a chur san áireamh sa chaoi is go léireoidh sé na forbairtí is deireanaí sin agus na dúshláin a bheidh ann amach anseo don chaighdeánú Eorpach. Baineann sé sin go háirithe leis an méadú atá tagtha ar fhorbairt chaighdeáin le haghaidh seirbhísí agus forás táirgí caighdeánúcháin seachas caighdeáin fhoirmiúla.

(8)

Sa Rún ó Pharlaimint na hEorpa an 21 Deireadh Fómhair 2010 maidir le todhchaí an chaighdeánaithe Eorpaigh (6), i dteannta tuarascáil an Phainéil Saineolaígh i ndáil leis an Athbhreithniú ar an gCóras Eorpach um Chaighdeánú (Express) Fheabhra 2010 dar teideal “Caighdeánú ar mhaithe le hEoraip iomaíoch agus nuálach: fís don bhliain 2020”, leagtar amach lear mór moltaí straitéiseacha i ndáil leis an athbhreithniú ar an gcóras Eorpach um chaighdeánú.

(9)

D’fhonn a áirithiú go mbeidh caighdeáin agus caighdeánú ina n-uirlisí beartais éifeachtacha ag an Aontas, tá gá le córas um chaighdeánú atá éifeachtach agus éifeachtúil, trína bhféadfaidh na rannpháirtithe go léir teacht ar chomhaontú ar bhealach solúbtha trédhearcach, agus atá inmharthana ó thaobh airgeadais de.

(10)

Le Treoir 2006/123/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 12 Nollaig 2006 maidir le seirbhísí sa mhargadh inmheánach (7) bunaítear forálacha ginearálta a éascaíonn feidhmiú na saoirse bunaíochta do sholáthróirí seirbhísí agus saorghluaiseacht seirbhísí, ag coinneáil ardchaighdeáin seirbhísí ar bun san am céanna. Cuireann an Treoir sin oibleagáid ar na Ballstáit, i gcomhar leis an gCoimisiún, forbairt caighdeán Eorpach deonach a spreagadh agus é mar aidhm leis éascú a dhéanamh ar chomhoiriúnacht idir seirbhísí arna soláthar ag soláthróirí i mBallstáit éagsúla, ar fhaisnéis a sholáthar don fhaighteoir agus ar cháilíocht soláthair seirbhísí. Maidir le Treoir 98/34/CE, tá feidhm ag caighdeáin maidir le táirgí, áfach, agus níl caighdeáin maidir le seirbhísí cumhdaithe go sainráite inti. Mar sin féin, i réaltacht an mhargaidh inmheánaigh, tá ag laghdú ar ábharthacht an dealaithe idir seirbhísí agus earraí. Go praiticiúil, ní i gcónaí is féidir dealú soiléir a dhéanamh idir caighdeáin maidir le táirgí agus caighdeáin le haghaidh seirbhísí. Is iomaí sin caighdeán maidir le táirgí a bhfuil comhchuid seirbhíse ag gabháil leo agus is minic go mbaineann caighdeáin maidir le seirbhísí go páirteach le táirgí chomh maith. Is gá, dá bhrí sin, an creat dlíthiúil reatha a oiriúnú do na dálaí nua sin trí bhíthin a raon feidhme a leathnú chuig caighdeáin le haghaidh seirbhísí.

(11)

Fearacht na gcaighdeán eile, tá caighdeáin maidir le seirbhísí deonach agus ba cheart iad a bheith faoi thionchar an mhargaidh lenar cheart tosaíocht a bheith ag riachtanais oibreoirí eacnamaíocha agus geallsealbhóirí a ndéanann an caighdeán difear dóibh go díreach nó go hindíreach, agus ba cheart leas an phobail a chur san áireamh iontu agus iad a bheith bunaithe ar na prionsabail bhunaidh, lena n-áirítear comhthoiliú. Ba cheart iad a bheith dírithe go príomha ar sheirbhísí atá nasctha le táirgí agus próisis.

(12)

Maidir leis an gcreat dlíthiúil lena gceadaítear don Choimisiún a iarraidh ar eagraíocht Eorpach um chaighdeánú amháin nó roinnt díobh caighdeán Eorpach nó táirge Eorpach caighdeánúcháin do sheirbhísí a dhréachtú, déantar é a fheidhmiú agus lán-urraim á tabhairt do dháileadh inniúlachtaí idir an tAontas agus na Ballstáit faoi mar a leagtar síos sna Conarthaí é. Baineann sé seo go háirithe le hAirteagail 14, 151, 152, 153, 165, 166 agus 168 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) agus le Prótacal (Uimh. 26) maidir le Seirbhísí Leasa Ghinearálta atá i gceangal leis an gConradh ar an Aontas Eorpach (CAE) agus leis an CFAE ar dá réir gur ag na Ballstáit atá an inniúlacht eisiach prionsabail bhunaidh a gcóras slándála sóisialta, a gcóras gairmoiliúna agus a gcóras sláinte a shainiú agus na creatchoinníollacha do bhainistiú, maoiniú, eagrú agus seachadadh na seirbhísí a sholáthraítear laistigh de na córais sin a mhúnlú, lena n-áirítear — gan dochar d’Airteagal 168(4) CFAE agus do Threoir 2005/36/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 7 Meán Fómhair 2005 i ndáil le cáilíochtaí gairmiúla a aithint (8) — sainiú na gceanglas, na cáilíochta agus na gcaighdeán sábháilteachta is infheidhme ina leith. Níor cheart don Choimisiún, trí bhíthin iarrata den sórt sin, difear a dhéanamh don cheart chun comhaontuithe comhchoiteanna a chaibidliú, a thabhairt i gcrích agus a fhorfheidhmiú agus don cheart gníomh tionscail a dhéanamh i gcomhréir le dlí agus cleachtais náisiúnta a urramaíonn dlí an Aontais.

(13)

Tá na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú faoi réir an dlí iomaíochta a mhéid is féidir a mheas gur gnóthas nó comhlachas gnóthas iad de réir bhrí Airteagal 101 agus Airteagal 102 CFAE.

(14)

Laistigh den Aontas, is iad na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú a ghlacann caighdeáin náisiúnta, rud a d’fhéadfadh a bheith ina chúis le caighdeáin a mbeadh easaontacht eatarthu agus le baic theicniúla sa mhargadh inmheánach. Is gá, dá bhrí sin, ar mhaithe leis an margadh inmheánach agus éifeachtacht an chaighdeánúcháin laistigh den Aontas, an malartú tráthrialta faisnéise a dhéantar idir na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú, na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus an Coimisiún maidir lena ngníomhaíochtaí caighdeánúcháin atá á déanamh faoi láthair agus a dhéanfar amach anseo a dhearbhú, mar aon leis an bprionsabal neamhghníomhaíochta is infheidhme maidir leis na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú laistigh de chreat na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú lena bhforáiltear d’aistarraingt caighdeán náisiúnta tar éis caighdeán Eorpach nua a fhoilsiú. Ba cheart freisin do na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú agus do na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú déanamh de réir na bhforálacha maidir le malartú faisnéise atá in Iarscríbhinn 3 a ghabhann leis an gComhaontú maidir le Baic Theicniúla ar Thrádáil (9).

(15)

Maidir le hoibleagáid na mBallstát fógra a thabhairt don Choimisiún i dtaobh a gcomhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú, níor cheart go gceanglófaí léi reachtaíocht shainiúil náisiúnta a ghlacadh chun na comhlachtaí sin a aithint.

(16)

Maidir leis an malartú tráthrialta faisnéise idir na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú, na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus an Coimisiún, níor cheart go gcuirfeadh sé cosc ar na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú oibleagáidí agus gealltanais eile a chomhlíonadh, go háirithe comhlíonadh Iarscríbhinn 3 a ghabhann leis an gComhaontú maidir le Baic Theicniúla ar Thrádáil.

(17)

Maidir le hionadaíocht leasa shochaíoch agus le geallsealbhóirí sochaíocha i ngníomhaíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, tagraíonn sé do ghníomhaíochtaí eagraíochtaí agus páirtithe a dhéanann ionadaíocht ar leasanna a bhfuil ábharthacht mhór shochaíoch ag gabháil leo, mar shampla leasanna comhshaoil, leasanna tomhaltóra nó leasanna fostaithe. Maidir le hionadaíocht leasanna sóisialta agus geallsealbhóirí sóisialta i ngníomhaíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, áfach, tagraíonn sé go háirithe do ghníomhaíochtaí eagraíochtaí agus páirtithe a dhéanann ionadaíocht ar chearta bunúsacha na n-oibrithe, mar shampla ceardchumainn.

(18)

D’fhonn dlús a chur leis an bpróiseas cinnteoireachta, ba cheart do chomhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú agus d’eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú faisnéis inrochtana ar a gcuid gníomhaíochtaí a éascú tríd an úsáid a bhaintear as teicneolaíochtaí faisnéise agus cumarsáide (TFC) ina gcórais um chaighdeánú faoi seach a chur chun cinn, mar shampla trí shásra comhairliúcháin ar líne atá éasca le húsáid a sholáthar do na geallsealbhóirí ábhartha go léir chun go bhféadfaidís trácht a dhéanamh ar dhréacht-chaighdeáin agus trí chruinnithe fíorúla de na coistí teicniúla a eagrú, lena n-áirítear trí bhíthin ríomhchomhdhálú nó físchomhdhálú.

(19)

Is féidir le caighdeáin a bheith ina gcuidiú do bheartas an Aontais aghaidh a thabhairt ar na mórdhúshláin shochaíocha amhail an t-athrú aeráide, úsáid inbhuanaithe acmhainní, an nuálaíocht, aosú an daonra, imeascadh daoine faoi mhíchumas, cosaint tomhaltóirí, sábháilteacht oibrithe agus a ndálaí oibre. D’fhéadfadh an tAontas buntáiste iomaíochta a chruthú dá chuid fiontar agus trádáil a éascú, go háirithe do FBManna, ar cuid mhór d’fhiontair na hEorpa iad, ach forbairt caighdeán Eorpach nó idirnáisiúnta maidir le hearraí agus teicneolaíochtaí a chur chun cinn sna margaí atá ag fairsingiú sna réimsí sin.

(20)

Is uirlisí tábhachtacha iad caighdeáin d’iomaíochas gnóthas agus go háirithe do FBManna, a bhfuil a rannpháirteachas sa phróiseas um chaighdeánú tábhachtach don dul chun cinn teicniúil san Aontas. Is gá, dá bhrí sin, go ndéanfaidh an creat um chaighdeánú FBManna a spreagadh le bheith páirteach go gníomhach agus a gcuid réiteach teicneolaíochta nuálaí a sholáthar do na díchill um chaighdeánú. Áirítear leis sin feabhas a chur ar a rannpháirteachas ar an leibhéal náisiúnta mar ar féidir leo a bheith níos éifeachtaí a bhuí do chostais níos ísle agus don easpa bacainní teanga. Ba cheart, dá bhrí sin, go ndéanfaí, leis an Rialachán seo, ionadaíocht agus rannpháirteachas FBManna sna coistí teicniúla, idir náisiúnta agus Eorpach a fheabhsú, agus ba cheart go ndéanfadh sé an rochtain agus an fheasacht atá acu i ndáiríre ar chaighdeáin a éascú.

(21)

Tá caighdeáin Eorpacha ríthábhachtach ó thaobh a iomaíche atá FBManna, ach is amhlaidh i gcásanna áirithe atá FBManna tearcionadaithe i ngníomhaíochtaí caighdeánaithe na hEorpa. Ba cheart, dá bhrí sin, go spreagfadh agus go n-éascódh an Rialachán seo ionadaíocht agus rannpháirteachas iomchuí ag FBManna sa phróiseas Eorpach um chaighdeánú trí bhíthin eintitis a bhíonn i dteagmháil go héifeachtach le FBManna agus le heagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht ar FBManna ar an leibhéal náisiúnta, agus atá ionadaíoch go cuí orthu.

(22)

Is féidir tionchar mór a bheith ag caighdeáin ar an tsochaí, go háirithe ar shábháilteacht agus ar fholláine tomhaltóirí, ar éifeachtúlacht gréasán, ar an gcomhshaol, ar shábháilteacht oibrithe agus ar a ndálaí oibre, ar inrochtaineacht agus ar réimsí beartais phoiblí eile. Is gá a áirithiú, dá bhrí sin, go neartófar ról agus ionchur geallsealbhóirí sochaíocha i bhforbairt caighdeán, tríd an tacaíocht ó eagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht ar leasanna tomhaltóirí, leasanna comhshaoil agus leasanna sochaíocha a threisiú.

(23)

Maidir le hoibleagáid na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú ionadaíocht agus rannpháirteachas éifeachtach na ngeallsealbhóirí ábhartha go léir a spreagadh agus a éascú, ní ghabhann cearta vótála le haghaidh na ngeallsealbhóirí sin leis an méid sin, mura rud é go bhfuil na cearta vótála sin forordaithe le rialacha inmheánacha nós imeachta na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú.

(24)

Ba cheart don chóras Eorpach um chaighdeánú lán-aird a thabhairt freisin ar Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe ar Chearta Daoine atá faoi Mhíchumas (10). Tá sé tábhachtach, dá bhrí sin, maidir le heagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht ar leasanna tomhaltóirí, go ndéanfadh siad ionadaíocht leordhóthanach ar dhaoine faoi mhíchumas agus go gcuirfeadh siad a gcuid leasanna san áireamh. Ina theannta sin, ba cheart go ndéanfaí rannpháirtíocht na ndaoine faoi mhíchumas sa phróiseas um chaighdeánú a éascú ar gach modh atá ar fáil.

(25)

Mar gheall ar thábhacht an chaighdeánaithe mar uirlis chun tacú le reachtaíocht agus beartais an Aontais, agus chun agóidí ex-post in aghaidh na gcaighdeán comhchuibhithe mar aon le modhnuithe ar na caighdeáin sin a sheachaint, tá sé tábhachtach go mbeadh na húdaráis phoiblí rannpháirteach sa chaighdeánú ag gach céim i bhfhorbairt na gcaighdeán sin a bhféadfadh siad a bheith páirteach iontu agus go háirithe sna réimsí a chuimsítear le reachtaíocht an Aontais um chomhchuibhiú le haghaidh táirgí.

(26)

Ba cheart an tionchar a imreoidh táirgí agus seirbhísí ar an gcomhshaol le linn a saolré a chur san áireamh i gcaighdeáin. Tá uirlisí tábhachtacha forbartha ag Airmheán Comhpháirteach Taighde an Choimisiúin (ACT), a bhfuil rochtain ag an bpobal orthu, chun meastóireacht a dhéanamh ar thionchair den sórt sin. Ba cheart, dá réir sin, go n-áiritheodh an Rialachán seo gur féidir le ACT ról gníomhach a bheith aige sa chóras Eorpach um chaighdeánú.

(27)

Tá inmharthanacht an chomhair idir an Coimisiún agus an córas Eorpach um chaighdeánú ag brath ar iarrataí ar fhorbairt caighdeán a dhéanfar amach anseo a bheith pleanáilte go cáiréiseach. D’fhéadfaí feabhas a chur ar an bpleanáil sin, go háirithe trí ionchur a bheith ag páirtithe leasmhara, lena n-áirítear údaráis náisiúnta um fhaireachas an mhargaidh, trí shásraí a thabhairt isteach chun tuairimí a bhailiú agus chun malartú faisnéise i measc na bpáirtithe leasmhara go léir a éascú. Ós rud é go bhforáiltear cheana le Treoir 98/34/CE don fhéidearthacht a iarraidh ar eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú caighdeáin Eorpacha a fhorbairt, is iomchuí pleanáil níos fearr agus níos trédhearcaí a leagan síos i gclár oibre bliantúil inar cheart forléargas a bheith ann ar gach iarraidh ar chaighdeáin a bhfuil sé ar intinn ag an gCoimisiún iad a chur faoi bhráid na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú. Is gá leibhéal ard comhair idir na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus na heagraíochtaí geallsealbhóirí Eorpacha a fhaigheann maoiniú ón Aontas i gcomhréir leis an Rialachán seo agus an Coimisiún a áirithiú le linn dá chlár oibre bliantúil Aontais um chaighdeánú a bheith á bhunú agus le linn do na hiarrataí ar chaighdeáin a bheith á n-ullmhú chun anailís a dhéanamh ar a ábhartha don mhargadh atá an t-ábhar beartaithe agus ar na cuspóirí beartais arna leagan síos ag an reachtóir, chomh maith leis an deis a thabhairt do na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú freagairt níos tapa do ghníomhaíochtaí caighdeánúcháin a iarraidh.

(28)

Sula ndéantar ceist maidir le hiarrataí ar chaighdeáin Eorpacha nó ar tháirgí Eorpacha caighdeánúcháin, nó maidir le hagóidí in aghaidh caighdeáin chomhchuibhithe a thabhairt os comhair an choiste a chuirtear ar bun leis an Rialachán seo, ba cheart don Choimisiún dul i gcomhairle le saineolaithe na mBallstát, mar shampla trí na coistí arna gcur ar bun le reachtaíocht chomhfhreagrach an Aontais a thabhairt i dtreis nó, sa chás nach ann do na coistí sin, trí chineálacha eile comhairliúcháin le saineolaithe na hearnála.

(29)

Tá sé sonraithe i roinnt treoracha lena gcomhchuibhítear na coinníollacha faoina margaítear táirgí go bhféadfaidh an Coimisiún a iarraidh ar na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú caighdeáin chomhchuibhithe Eorpacha a ghlacadh, ar ar a mbonn a dhéantar an toimhde go bhfuil comhréireacht ann leis na ceanglais fhíor-riachtanacha. Mar sin féin, i roinnt mhaith de na treoracha sin tá réimse leathan forálacha maidir le hagóidí a dhéanamh i gcoinne na gcaighdeán sin nuair nach gcumhdaíonn na caighdeáin na ceanglais uile is infheidhme nó nuair nach gcumhdaíonn siad ina n-iomláine iad. Tá forálacha éagsúla as a leanann neamhchinnteacht d’oibreoirí eacnamaíocha agus d’eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú ann go háirithe i dTreoir 89/686/CEE ón gComhairle an 21 Nollaig 1989 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát maidir le trealamh cosanta pearsanta (11), i dTreoir 93/15/CEE ón gComhairle an 5 Aibreán 1993 maidir le comhchuibhiú na bhforálacha i ndáil le pléascáin le haghaidh úsáidí sibhialta a chur ar an margadh agus a mhaoirsiú (12), i dTreoir 94/9/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Márta 1994 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát maidir le trealamh agus córais chosanta atá ceaptha lena n-úsáid in atmaisféir a d’fhéadfadh a bheith pléascach (13), i dTreoir 94/25/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Meitheamh 1994 maidir le comhfhogasú dhlíthe, rialacháin agus fhorálacha riaracháin na mBallstát a bhaineann le hárthaí áineasa (14), i dTreoir 95/16/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Meitheamh 1995 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát a bhaineann le hardaitheoirí (15), i dTreoir 97/23/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 29 Bealtaine 1997 maidir le comhfhogasú dhlíthe na mBallstát maidir le brú-threalamh (16), i dTreoir 2004/22/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 31 Márta 2004 maidir le huirlisí tomhais (17), i dTreoir 2007/23/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Bealtaine 2007 maidir le hearraí piriteicniúla a chur ar an margadh (18), i dTreoir 2009/23/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Aibreán 2009 maidir le huirlisí neamh-uathoibríocha meáite (19) agus i dTreoir 2009/105/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Meán Fómhair 2009 maidir le hárthaigh bhrú shimplí (20). Is gá, dá bhrí sin, an nós imeachta aonfhoirmeach dá bhforáiltear i gCinneadh Uimh. 768/2008/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 9 Iúil 2008 maidir le comhchreat le haghaidh margú táirgí (21) a chur ar áireamh sa Rialachán seo, na forálacha ábhartha sna Treoracha sin a scrios, chomh maith leis an gceart chun agóid a dhéanamh in aghaidh caighdeáin chomhchuibhithe i gcomhréir leis an Rialachán seo a leathnú chuig Parlaimint na hEorpa.

(30)

Ba cheart d’údaráis phoiblí an úsáid is fearr is féidir a bhaint as raon iomlán na sonraíochtaí teicniúla ábhartha atá ann agus iad ag soláthar crua-earraí, bogearraí agus seirbhísí teicneolaíochta faisnéise, trí bhíthin, mar shampla, sonraíochtaí teicniúla a roghnú is féidir le gach soláthraí leasmhar a úsáid, rud a chothóidh tuilleadh iomaíochta agus a laghdóidh an baol gur cliaint faoi chuing a bheidh sna comhlachtaí sin. I dTreoir 2004/17/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 31 Márta 2004 lena gcomhordaítear na nósanna imeachta um sholáthar de chuid eintiteas a oibríonn in earnálacha an uisce, an fhuinnimh, an iompair agus na seirbhísí poist (22), i dTreoir 2004/18/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 31 Márta 2004 maidir leis na nósanna imeachta um dhámhachtain conarthaí oibreacha poiblí, conarthaí soláthair phoiblí agus conarthaí seirbhíse poiblí a chomhordú (23), i dTreoir 2009/81/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir leis na nósanna imeachta um dhámhachtain conarthaí áirithe oibreacha, conarthaí soláthair agus conarthaí seirbhíse ag údaráis chonarthacha nó ag eintitis i réimsí na cosanta agus na slándála a chomhordú (24) agus i Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2342/2002 ón gCoimisiún an 23 Nollaig 2002 lena leagtar síos na rialacha mionsonraithe maidir le cur chun feidhme Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 maidir leis an Rialachán Airgeadais is infheidhme i ndáil le buiséad ginearálta na gComhphobal Eorpach (25), sonraítear gur cheart sonraíochtaí teicniúla sa soláthar poiblí a shainiú trí thagairt do chaighdeáin náisiúnta a thrasuíonn caighdeáin Eorpacha, formheasanna teicniúla Eorpacha, sonraíochtaí teicniúla comhchoiteanna, caighdeán idirnáisiúnta, córas eile tagairtí teicniúla arna mbunú ag na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú nó — nuair nach ann dóibh sin — trí thagairt do chaighdeáin náisiúnta, formheasanna teicniúla náisiúnta nó sonraíochtaí teicniúla náisiúnta a bhaineann le dearadh, ríomh agus cur i gcrích na n-oibreacha agus le húsáid na dtáirgí, nó a gcoibhéis. Is minic, áfach, gur eagraíochtaí eile um fhorbairt caighdeán a fhorbraíonn sonraíochtaí teicniúla TFC agus nach dtagann siad faoi aon cheann de na catagóirí caighdeán agus formheasanna atá leagtha síos i dTreoir 2004/17/CE, i dTreoir 2004/18/CE, nó i dTreoir 2009/81/CE nó i Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2342/2002. Is gá, dá bhrí sin, foráil a dhéanamh go bhféadfadh sonraíochtaí teicniúla maidir le soláthar poiblí a bheith ag tagairt do shonraíochtaí teicniúla TFC, chun freagairt don fhorás mear atá ag teacht ar réimse TFC, chun soláthar trasteorann seirbhísí a éascú, chun iomaíocht a spreagadh agus chun idir-inoibritheacht agus nuálaíocht a chur chun cinn.

(31)

Maidir le sonraíochtaí teicniúla nach ndéanann eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú iad a ghlacadh, níl stádas acu atá coibhéiseach le caighdeáin Eorpacha. Tá roinnt sonraíochtaí teicniúla TFC nach bhforbraítear i gcomhréir leis na prionsabail bhunaidh. Ba cheart, dá bhrí sin, nós imeachta um shainaithint sonraíochtaí teicniúla TFC a leagan síos sa Rialachán seo a bhféadfaí tagairt a dhéanamh dóibh sa soláthar poiblí, lena rachfaí i gcomhairle le cuid mhór geallsealbhóirí éagsúla, lena n-áirítear na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, fiontair agus údaráis phoiblí. Ba cheart ceanglais a leagan síos leis an Rialachán seo freisin, i bhfoirm liosta critéar, le haghaidh na sonraíochtaí teicniúla sin agus na bpróiseas forbartha atá gaolmhar leo. Maidir leis na ceanglais le haghaidh sonraíochtaí teicniúla TFC a shainaithint, ba cheart a áirithiú leo go n-urramófar cuspóirí beartais phoiblí agus riachtanas na sochaí, agus ba cheart iad a bheith bunaithe ar na prionsabail bhunaidh.

(32)

Chun nuálaíocht agus iomaíocht a chothú, níor cheart go bhfágfadh sainaithint a thabhairt do shonraíocht theicniúil ar leith nach bhféadfaí sonraíocht theicniúil iomaíoch a shainaithint i gcomhréir le forálacha an Rialacháin seo. Ba cheart aon sainaithint a bheith faoi réir chomhlíonadh na gcritéar agus faoi réir leibhéal suntasach glactha sa mhargadh a bheith ag an tsonraíocht theicniúil.

(33)

D’fhéadfadh na sonraíochtaí teicniúla TFC a shainaithnítear a bheith ina gcuidiú ó thaobh chur chun feidhme Chinneadh Uimh. 922/2009/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Meán Fómhair 2009 maidir le réitigh idir-inoibritheachta do riaracháin phoiblí Eorpacha (ISA) (26) lena mbunaítear, don tréimhse 2010-2015, clár um réitigh idir-inoibritheachta do riaracháin phoiblí Eorpacha agus d’institiúidí agus comhlachtaí an Aontais, lena soláthraítear réitigh choiteanna agus réitigh chomhroinnte a éascaíonn idir-inoibritheacht.

(34)

D’fhéadfadh cásanna áirithe teacht chun cinn sa réimse TFC ina mbeadh sé iomchuí úsáid caighdeán ábhartha ar leibhéal an Aontais a spreagadh, nó a cheangal na caighdeáin sin a chomhlíonadh, chun idir-inoibritheacht sa mhargadh aonair a áirithiú agus chun níos mó saoirse rogha a thabhairt d’úsáideoirí. I gcásanna eile, d’fhéadfadh sé nach gcomhlíonfadh caighdeáin Eorpacha shonraithe riachtanais tomhaltóirí a thuilleadh nó go gcuirfidís bac le forbairt theicniúil. Ar na cúiseanna sin, déantar, le Treoir 2002/21/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 7 Márta 2002 maidir le comhchreat rialúcháin i gcomhair líonraí agus seirbhísí cumarsáide leictreonaí (27), a chumasú don Choimisiún, i gcás inar gá, a iarraidh ar eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú caighdeáin a tharraingt suas, liosta caighdeán nó sonraíochtaí a bhunú agus a fhoilsiú in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh d’fhonn a n-úsáid a spreagadh, nó a gcur chun feidhme a dhéanamh éigeantach, nó d’fhonn caighdeáin nó sonraíochtaí a bhaint den liosta sin.

(35)

Níor cheart go ndéanfadh an Rialachán seo cosc a chur ar eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú leanúint de bheith ag forbairt caighdeán sa réimse TFC ná de bheith ag géarú ar an gcomhoibriú a dhéanann siad le comhlachtaí eile a fhorbraíonn caighdeáin, go háirithe sa réimse TFC, chun comhleanúnachas a áirithiú agus chun ilroinnt agus dúbailt a sheachaint le linn caighdeáin agus sonraíochtaí a bheith á gcur chun feidhme.

(36)

Níor cheart go mbainfeadh an nós imeachta chun sonraíochtaí teicniúla TFC dá bhforáiltear sa Rialachán seo a shainaithint an bonn de chomhleanúnachas an chórais Eorpaigh um chaighdeánú. Ba cheart, dá bhrí sin, go leagfaí síos leis an Rialachán seo na coinníollacha faoina bhféadfar a mheas nach bhfuil sonraíocht theicniúil contrártha do chaighdeáin Eorpacha eile.

(37)

Sula ndéanfar sonraíochtaí teicniúla TFC a d’fhéadfadh a bheith incháilithe do thagairtiú sa soláthar poiblí a shainaithint, ba cheart an tArdán Il-Gheallsealbhóirí arna bhunú ag an gCoimisiún le Cinneadh an 28 Samhain 2011 (28) a úsáid mar fhóram i gcomhair comhairliúcháin leis na geallsealbhóirí Eorpacha agus náisiúnta, leis na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus leis na Ballstáit chun dlisteanacht an phróisis a áirithiú.

(38)

Le Cinneadh 1673/2006/CE bunaítear rialacha maidir le ranníocaíocht an Aontais leis an maoiniú a thugtar chun caighdeánú Eorpach a dhéanamh chun a áirithiú go ndéanfar caighdeáin Eorpacha agus táirgí Eorpacha caighdeánúcháin eile a fhorbairt agus a athbhreithniú sa chaoi is go dtacóidh siad le cuspóirí, reachtaíocht agus beartais an Aontais. Is iomchuí, ar mhaithe le simpliú i gcúrsaí riaracháin agus buiséadacha, forálacha an Chinnidh sin a ionchorprú sa Rialachán seo agus úsáid a bhaint cibé uair is féidir as na nósanna imeachta is lú a bhfuil anró ag baint leo.

(39)

I bhfianaise go dtacaíonn caighdeánú Eorpach le beartais agus reachtaíocht an Aontais i raon ríleathan réimsí agus i bhfianaise cineálacha éagsúla gníomhaíochta caighdeánúcháin a bheith ann, is gá foráil a dhéanamh maidir le socruithe éagsúla maoinithe. Baineann sé sin den chuid is mó le deontais d’uireasa glaonna ar thairiscintí a thugtar do na comhlachtaí Eorpacha um chaighdeánú agus do na comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú i gcomhréir leis an dara fomhír d’Airteagal 110(1) de Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 ón gComhairle an 25 Meitheamh 2002 maidir leis an Rialachán Airgeadais is infheidhme maidir le buiséad ginearálta na gComhphobal Eorpach (29) agus le pointe (d) d'Airteagal 168(1) de Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2342/2002. Thairis sin, ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha céanna maidir leis na comhlachtaí sin nach n-aithnítear mar eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú sa Rialachán seo ach ar tugadh sainordú dóibh i ngníomh bunúsach agus ar cuireadh ar iontaoibh dóibh réamhobair a dhéanamh chun tacú le caighdeánú Eorpach, i gcomhar leis na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú.

(40)

Sa mhéid is go leanann eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú de bheith ag tacú le gníomhaíochtaí an Aontais, ba cheart lár-rúnaíochtaí éifeachtacha agus éifeachtúla a bheith acu. Ba cheart, dá bhrí sin, cead a bheith ag an gCoimisiún deontais a sholáthar do na heagraíochtaí sin a fhéachann le cuspóir a bhaint amach a bhaineann le leas ginearálta Eorpach gan prionsabal an laghdaithe bhliantúil dá bhforáiltear in Airteagal 113(2) de Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 a chur i bhfeidhm, i gcás deontas oibriúcháin.

(41)

I gCinneadh Uimh. 1639/2006/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 24 Deireadh Fómhair 2006 lena mbunaítear Clár Réime Iomaíochais agus Nuálaíochta (2007-2013) (30), i gCinneadh Uimh. 1926/2006/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 18 Nollaig 2006 lena mbunaítear clár gníomhaíochta Comhphobail maidir le beartas tomhaltóirí (2007-2013) (31), agus i Rialachán (CE) Uimh. 614/2007 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 23 Bealtaine 2007 maidir leis an Ionstraim Airgeadais don Chomhshaol (LIFE+) (32), tá foráil déanta cheana féin maidir le tacaíocht airgeadais a thabhairt d’eagraíochtaí Eorpacha a dhéanann ionadaíocht ar FBManna, tomhaltóirí agus leasanna comhshaoil i gcúrsaí caighdeánaithe, agus íoctar deontais shonracha le heagraíochtaí Eorpacha a dhéanann ionadaíocht ar leasanna sóisialta i gcúrsaí caighdeánaithe. An maoiniú a dhéantar faoi Chinneadh Uimh. 1639/2006/CE, Cinneadh Uimh. 1926/2006/CE agus Rialachán (CE) Uimh. 614/2007, tiocfaidh deireadh leis an 31 Nollaig 2013. Tá sé riachtanach d’fhorbairt an chaighdeánaithe Eorpaigh go leanfaí de rannpháirteachas gníomhach na n-eagraíochtaí Eorpacha a dhéanann ionadaíocht ar FBManna, tomhaltóirí, agus leasanna comhshaoil agus leasanna sóisialta a chothú agus a spreagadh. Féachann eagraíochtaí den sórt sin le cuspóir a bhaint amach a bhaineann le leas ginearálta Eorpach, agus is éard atá iontu, de bhua an tsainordaithe shonraigh atá tugtha ag eagraíochtaí neamhbhrabúsacha náisiúnta dóibh, gréasán Eorpach a dhéanann ionadaíocht ar eagraíochtaí neamhbhrabúsacha atá gníomhach sna Ballstáit agus a chuireann chun cinn prionsabail agus beartais a luíonn le cuspóirí na gConarthaí. I ngeall ar an gcomhthéacs ina bhfeidhmíonn na heagraíochtaí Eorpacha a dhéanann ionadaíocht ar FBManna, tomhaltóirí, agus leasanna comhshaoil agus leasanna sóisialta i gcaighdeánú Eorpach agus i ngeall ar a gcuspóirí reachtúla, tá ról buan ag na heagraíochtaí atá sár-riachtanach le haghaidh chuspóirí agus bheartais an Aontais. Dá bhrí sin, ba cheart go mbeadh an Coimisiún in ann leanúint de bheith ag soláthar deontas do na heagraíochtaí sin gan prionsabal an laghdaithe bhliantúil dá bhforáiltear in Airteagal 113(2) de Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002 a chur i bhfeidhm, i gcás deontas oibriúcháin.

(42)

Ba cheart gur leor an maoiniú a thugtar do ghníomhaíochtaí caighdeánúcháin chun réamhghníomhaíochtaí nó gníomhaíochtaí coimhdeacha a bhaineann le bunú caighdeán nó bunú táirgí Eorpacha caighdeánúcháin le haghaidh táirgí agus le haghaidh seirbhísí. Tá gá leis sin go príomha le haghaidh oibre taighde, ullmhú réamhdhoiciméad le haghaidh reachtaíochta, tástálacha idirshaotharlainne agus bailíochtú nó measúnú caighdeán. Ba cheart leanúint de bheith ag cur chun cinn gníomhaíochtaí caighdeánaithe ar leibhéal Eorpach agus ar leibhéal idirnáisiúnta trí bhíthin clár a bhaineann le cúnamh teicniúil a thabhairt do thríú tíortha agus le dul i gcomhar leis na tíortha sin. D’fhonn an rochtain atá ar an margadh a fheabhsú agus d’fhonn a iomaíche atá fiontair an Aontais a neartú, ba cheart go bhféadfaí deontais a thabhairt do chomhlachtaí eile trí ghlaonna ar thairiscintí nó, nuair is gá, trí dheontais a dhámhachtain.

(43)

Ba cheart, trí mhaoiniú an Aontais, go bhféachfaí le caighdeáin Eorpacha nó le táirgí Eorpacha caighdeánúcháin le haghaidh táirgí agus le haghaidh seirbhísí, an úsáid a bhaineann fiontair as caighdeáin a éascú trí thacaíocht mhéadaithe dá n-aistriú isteach i dteangacha oifigiúla éagsúla an Aontais, chun an deis a thabhairt do FBManna lán tairbhe a bhaint as tuiscint agus feidhmiú na gcaighdeán Eorpach, a chomhtháite atá an córas um chaighdeánú Eorpach a neartú, agus rochtain chothrom thrédhearcach ar chaighdeáin Eorpacha ag gach gníomhaire margaidh ar fud an Aontais a áirithiú. Tá tábhacht ar leith ag baint leis sin i gcásanna ina bhfágann úsáid caighdeán gur féidir reachtaíocht ábhartha de chuid an Aontais a chomhlíonadh.

(44)

Chun cur i bhfeidhm éifeachtach an Rialacháin seo a áirithiú, ba cheart go bhféadfaí an saineolas is gá a úsáid, go háirithe a mhéid a bhaineann le hiniúchóireacht agus bainistiú airgeadais, mar aon le hacmhainní tacaíochta riaracháin atá in ann cur chun feidhme a éascú, agus ba cheart go bhféadfaí meastóireacht thráthrialta a dhéanamh ar a ábhartha atá gníomhaíochtaí dá dtugann an tAontas maoiniú, chun a áirithiú go bhfuil siad úsáideach agus éifeachtach.

(45)

Ba cheart bearta iomchuí a dhéanamh chun cosc a chur ar chalaois agus ar mhírialtachtaí agus chun cistí a íocadh go míchuí a aisghabháil, i gcomhréir le Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 2988/95 ón gComhairle an 18 Nollaig 1995 maidir le cosaint leasanna airgeadais na gComhphobal Eorpach (33) agus Rialachán (Euratom, CE) Uimh. 2185/96 ón gComhairle an 11 Samhain 1996 maidir le seiceálacha agus cigireachtaí ar an láthair arna ndéanamh ag an gCoimisiún chun leasanna airgeadais na gComhphobal Eorpach a chosaint ar chalaois agus ar mhírialtachtaí eile (34) agus Rialachán (CE) Uimh. 1073/1999 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 25 Bealtaine 1999 maidir le himscrúduithe arna ndéanamh ag an Oifig Eorpach Frith-Chalaoise (OLAF) (35).

(46)

Chun liostaí na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú a thabhairt cothrom le dáta agus chun na critéir maidir le heagraíochtaí a dhéanann ionadaíocht do gheallsealbhóirí FBManna agus do gheallsealbhóirí sochaíocha a oiriúnú d’fhorbairtí nua a bhaineann le cineál neamhbhrabúsach na n-eagraíochtaí sin agus lena ionadaíche atá siad, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 CFAE a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca le leasuithe ar na hIarscríbhinní a ghabhann leis an Rialachán seo. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúchán iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe. Ba cheart don Choimisiún, le linn dó gníomhartha tarmligthe a ullmhú agus a tharraingt suas, a áirithiú go ndéanfar na doiciméid ábhartha a tharchur chuig Parlaimint na hEorpa agus chuig an gComhairle ar bhealach comhuaineach, tráthúil agus iomchuí.

(47)

Ba cheart go mbeadh an coiste arna bhunú leis an Rialachán seo ina chúnamh don Choimisiún sna nithe go léir a bhaineann le cur chun feidhme an Rialacháin seo, ag féachaint go cuí do na saineolaithe earnálacha.

(48)

Chun coinníollacha comhionanna a áirithiú maidir leis an Rialachán seo a chur chun feidhme, ba cheart cumhachtaí cur chun feidhme a thabhairt don Choimisiún. Ba cheart na cumhachtaí sin a fheidhmiú i gcomhréir le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 16 Feabhra 2011 lena leagtar síos na rialacha agus na prionsabail ghinearálta a bhaineann leis na sásraí maidir le rialú ag na Ballstáit ar fheidhmiú cumhachtaí cur chun feidhme ag an gCoimisiún (36).

(49)

Ba cheart an nós imeachta comhairliúcháin a úsáid le haghaidh glacadh gníomhartha cur chun feidhme i dtaca le hagóidí i gcoinne caighdeán comhchuibhithe agus i gcás nach bhfuil na caighdeáin chomhchuibhithe lena mbaineann foilsithe go fóill in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, ós rud é nach raibh ann go fóill de thoradh an chaighdeáin ábhartha toimhde comhréireachta i leith na gceanglas fíor-riachtanach arna leagan amach i reachtaíocht infheidhme an Aontais maidir le comhchuibhiú.

(50)

Ba cheart an nós imeachta scrúdúcháin a úsáid le haghaidh gach iarraidh ar chaighdeánú a chuirfear faoi bhráid eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus le haghaidh glacadh na ngníomhartha cur chun feidhme i ndáil le hagóidí i gcoinne caighdeán comhchuibhithe agus i gcás ina bhfuil na tagairtí do na caighdeáin chomhchuibhithe i gceist foilsithe cheana féin in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, ós rud é go bhféadfadh cinneadh den sórt sin iarmhairtí a bheith aige ar thoimhde na comhréireachta i leith na gceanglas infheidhme fíor-riachtanach.

(51)

Chun príomhchuspóirí an Rialacháin seo a ghnóthú agus chun nósanna imeachta cinnteoireachta meara a éascú, chomh maith leis an am forbartha foriomlán do chaighdeáin a laghdú, ba cheart a mhéid is féidir go mbainfí úsáid as na bearta nós imeachta dá bhforáiltear le Rialachán (AE) Uimh. 182/2011 a chuireann ar chumas chathaoirleach an choiste ábhartha, de réir phráinn an ábhair, teorainn ama a leagan síos faoinar cheart don Choiste a thuairim a thabhairt. Thairis sin, i gcás ina mbíonn údar maith leis, ba cheart go bhféadfaí tuairim an choiste a fháil trí nós imeachta i scríbhinn, agus ba cheart go bhféachfaí ar thost ó thaobh an chomhalta den choiste de mar chomhaontú intuigthe.

(52)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí an Rialacháin seo, eadhon éifeachtúlacht agus éifeachtacht na gcaighdeán agus an chaighdeánaithe a áirithiú mar uirlisí beartais don Aontas trí chomhar idir eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú agus an Coimisiún, caighdeáin Eorpacha agus táirgí Eorpach caighdeánúcháin i gcomhair táirgí agus seirbhísí mar thaca le reachtaíocht agus beartais an Aontais a bhunú, sonraíochtaí teicniúla TFC is incháilithe don tagairtiú a shainaithint agus caighdeánú Eorpach agus rannpháirteachas geallsealbhóirí i gcaighdeánú Eorpach a mhaoiniú, a ghnóthú go leordhóthanach agus gur fearr, de bharr a n-éifeachta, is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den CAE. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Rialachán seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a bhaint amach.

(53)

Ba cheart, dá bhrí sin, Treoracha 89/686/CEE, 93/15/CEE, 94/9/CE, 94/25/CE, 95/16/CE, 97/23/CE, 98/34/CE, 2004/22/CE, 2007/23/CE, 2009/23/CE agus 2009/105/CE a leasú dá réir.

(54)

Ba cheart Cinneadh Uimh. 1673/2006/CE agus Cinneadh 87/95/CEE a aisghairm,

(1)

ciallaíonn “caighdeán” sonraíocht theicniúil, arna glacadh ag comhlacht aitheanta um chaighdeánú, atá ceaptha lena fheidhmiú arís is arís nó ar bhonn leantach, sonraíocht nach bhfuil a comhlíonadh éigeantach, agus a thagann faoi réir ceann de na sainmhínithe seo a leanas:

(2)

ciallaíonn “táirge Eorpach caighdeánúcháin” aon sonraíocht theicniúil eile seachas caighdeán Eorpach, arna glacadh ag eagraíocht Eorpach um chaighdeánú agus atá ceaptha lena feidhmiú arís is arís nó ar bhonn leantach agus nach bhfuil a comhlíonadh éigeantach;

(3)

ciallaíonn “dréachtchaighdeán” doiciméad ina bhfuil téacs na sonraíochtaí teicniúla a bhaineann le hábhar ar leith, díreach mar atá sé tar éis na hoibre ullmhúcháin agus nuair a scaiptear é le go ndéanfadh an pobal trácht nó scrúdú air, ar doiciméad é atá á mheas i gcomhair a ghlactha i gcomhréir leis an nós imeachta ábhartha maidir le caighdeáin;

(4)

ciallaíonn “sonraíocht theicniúil” doiciméad ina bhforordaítear na ceanglais theicniúla atá le comhlíonadh ag táirge, próiseas, seirbhís nó córas agus ina leagtar síos ceann amháin nó níos mó díobh seo a leanas:

(5)

ciallaíonn “sonraíocht theicniúil TFC” sonraíocht theicniúil i réimse na dteicneolaíochtaí faisnéise agus cumarsáide;

(6)

ciallaíonn “táirge” aon táirge arna mhonarú go tionsclaíoch agus aon táirge talmhaíochta, lena n-áirítear táirgí éisc;

(7)

ciallaíonn “seirbhís” aon ghníomhaíocht eacnamaíoch ar bhonn féin-fhostaithe a thugtar de ghnáth ar luach saothair, amhail a shainmhínítear in Airteagal 57 CFAE;

(8)

ciallaíonn “eagraíocht Eorpach um chaighdeánú” eagraíocht a liostaítear in Iarscríbhinn I;

(9)

ciallaíonn “comhlacht idirnáisiúnta um chaighdeánú” Eagraíocht Idirnáisiúnta na gCaighdeán (ISO), an Coimisiún Idirnáisiúnta Leictriteicniúil (IEC) agus an tAontas Teileachumarsáide Idirnáisiúnta (ITU);

(10)

ciallaíonn “comhlacht náisiúnta um chaighdeánú” comhlacht a dtugann Ballstát fógra ina leith don Choimisiún i gcomhréir le hAirteagal 27 den Rialachán seo.

(a)

an t-ábhar;

(b)

an chéim atá bainte amach i bhforbairt na gcaighdeán agus i bhforbairt na dtáirgí Eorpacha caighdeánúcháin;

(c)

tagairtí d’aon chaighdeán idirnáisiúnta a úsáidtear mar bhonn.

(a)

áiritheoidh siad rochtain ar dhréachtchaighdeáin náisiúnta ar shlí a fhágfaidh go mbeidh deis ag na páirtithe ábhartha uile, go háirithe iad siúd atá bunaithe i mBallstáit eile, barúlacha a chur isteach;

(b)

ligfidh siad do chomhlachtaí náisiúnta eile um chaighdeánú páirt éighníomhach nó ghníomhach a ghlacadh sna gníomhaíochtaí atá beartaithe trí bhreathnóir a chur ann.

(a)

ítimí nua oibre a mholadh agus a ghlacadh;

(b)

plé teicniúil ar mholtaí;

(c)

barúlacha maidir le dréachtaí a chur isteach;

(d)

athbhreithniú a dhéanamh ar chaighdeáin Eorpacha nó ar tháirgí Eorpacha caighdeánúcháin atá ann cheana;

(e)

scaipeadh faisnéise faoi chaighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin atá glactha agus feasacht ina leith a mhéadú.

(a)

trí na tionscadail um chaighdeánú ar chun sainleasanna FBManna a shainaithint ina gcláir oibre bhliantúla;

(b)

trí rochtain ar ghníomhaíochtaí um chaighdeánú a thabhairt ach gan oibleagáid a chur ar FBManna a bheith ina gcomhaltaí de chomhlacht náisiúnta um chaighdeánú;

(c)

trí shaor-rochtain nó rátaí speisialta a thabhairt le bheith rannpháirteach i ngníomhaíochtaí um chaighdeánú;

(d)

trí shaor-rochtain a thabhairt ar dhréachtchaighdeáin;

(e)

trí achomaireachtaí de na caighdeáin a chur ar fáil saor in aisce ar a láithreán gréasáin;

(f)

trí rátaí speisialta a chur i bhfeidhm maidir le soláthar na gcaighdeán nó cairn de chaighdeán a sholáthar ar phraghas laghdaithe.

(a)

na tagairtí don chaighdeán comhchuibhithe lena mbaineann a fhoilsiú in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, nó gan iad a fhoilsiú inti nó iad a fhoilsiú faoi shrianta inti;

(b)

na tagairtí don chaighdeán comhchuibhithe lena mbaineann a choimeád in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh, iad a choimeád inti faoi shrianta nó iad a tharraingt siar ón Iris Oifigiúil sin.

(a)

clár oibre bliantúil an Aontais um chaighdeánú dá dtagraítear in Airteagal 8(1) a ghlacadh;

(b)

iarrataí ar chaighdeánú dá dtagraítear in Airteagal 10 a ghlacadh;

(c)

cinneadh maidir le hagóidí foirmiúla i gcoinne caighdeán comhchuibhithe a ghlacadh, amhail dá dtagraítear in Airteagal 11(1);

(d)

cinneadh maidir le sainaithint sonraíochtaí teicniúla TFC dá dtagraítear in Airteagal 13 a ghlacadh;

(e)

gníomhartha tarmligthe dá dtagraítear in Airteagal 20 a ghlacadh.

(a)

caighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a fhorbairt agus a athbhreithniú, rud is gá agus is iomchuí a dhéanamh chun tacú le reachtaíocht agus beartais an Aontais;

(b)

cáilíocht caighdeán Eorpach nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a fhíorú agus a gcomhréireacht le reachtaíocht chomhfhreagrach agus beartais chomhfhreagracha an Aontais a fhíorú;

(c)

réamhobair nó obair choimhdeach a dhéanamh i dtaca le caighdeánú Eorpach, lena n-áirítear staidéir, gníomhaíochtaí comhair, lena n-áirítear comhar idirnáisiúnta, seimineáir, meastóireachtaí, anailísí comparáideacha, obair thaighde, obair saotharlainne, tástálacha idirshaotharlainne, obair measúnachta comhréireachta agus bearta lena áirithiú go ngiorrófar na tréimhsí chun caighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a fhorbairt agus a athbhreithniú gan dochar do na prionsabail bhunaidh, go háirithe prionsabail na hoscailteachta, na cáilíochta, na trédhearcachta agus na comhthola i measc na ngeallsealbhóirí uile;

(d)

gníomhaíochtaí lár-rúnaíochtaí na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú, lena n-áirítear forbairt beartas, comhordú gníomhaíochtaí caighdeánaithe, próiseáil oibre teicniúla agus soláthar faisnéise do pháirtithe leasmhara;

(e)

caighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a úsáidtear chun tacú le reachtaíocht agus le beartais an Aontais a aistriú go teangacha oifigiúla an Aontais nach teangacha oibre na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú iad nó, i gcásanna a bhfuil údar cuí tugtha leo, go teangacha eile nach teangacha oifigiúla de chuid an Aontais iad;

(f)

faisnéis a tharraingt suas chun caighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a mhíniú, a léiriú agus a shimpliú, lena n-áirítear treoracha d’úsáideoirí a tharraingt suas, achomaireachtaí caighdeán, faisnéis faoi dhea-chleachtais agus gníomhaíochtaí a dhéanamh chun feasacht a mhúscailt, mar aon le straitéisí agus cláir oiliúna;

(g)

gníomhaíochtaí a bhfuil sé d’aidhm acu cláir um chúnamh teicniúil a thabhairt i gcrích, comhar le tríú tíortha agus an córas um chaighdeánú Eorpach chomh maith le caighdeáin Eorpacha agus táirgí Eorpacha caighdeánúcháin a chur chun cinn agus a fheabhsú i measc páirtithe leasmhara san Aontas agus ar leibhéal idirnáisiúnta.

(a)

comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú chun na gníomhaíochtaí um chaighdeánú dá dtagraítear i mír 1 a dhéanamh, ar gníomhaíochtaí iad a dhéanfaidh na comhlachtaí náisiúnta i gcomhpháirt le heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú;

(b)

comhlachtaí eile a bhfuil sé curtha ar iontaoibh dóibh rannchuidiú leis na gníomhaíochtaí dá dtagraítear i bpointe (a) de mhír 1, nó an obair dá dtagraítear i bpointe (c) agus i bpointe (g) de mhír 1 a dhéanamh, i gcomhar leis na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú.

(a)

feidhmiú na n-eagraíochtaí sin agus feidhmiú a ngníomhaíochtaí a bhaineann le caighdeánú Eorpach agus le caighdeánú idirnáisiúnta, lena n-áirítear próiseáil oibre teicniúla agus soláthar faisnéise do chomhaltaí agus do pháirtithe leasmhara eile;

(b)

saineolas dlíthiúil agus teicniúil a sholáthar, lena n-áirítear staidéir, i ndáil le measúnú a dhéanamh ar an ngá atá le caighdeáin Eorpacha agus táirgí Eorpacha caighdeánúcháin agus i ndáil le forbairt na gcaighdeán agus na dtáirgí sin mar aon le saineolaithe a oiliúint;

(c)

páirt a ghlacadh san obair theicniúil i dtaca le forbairt agus athbhreithniú caighdeán Eorpach agus táirgí Eorpacha caighdeánúcháin, rud is gá agus is iomchuí chun tacú le reachtaíocht agus beartais an Aontais;

(d)

caighdeáin Eorpacha agus táirgí Eorpacha caighdeánúcháin, chomh maith le faisnéis faoi chaighdeáin agus a n-úsáid, a chur chun cinn i measc páirtithe leasmhara, lena n-áirítear FBManna agus tomhaltóirí.

(a)

trí dheontais d’uireasa glao ar thairiscintí, nó trí chonarthaí i ndiaidh nósanna imeachta um sholáthar poiblí, a thabhairt dóibh seo a leanas:

(b)

trí dheontais tar éis glao ar thairiscintí, nó trí chonarthaí i ndiaidh nósanna imeachta um sholáthar poiblí, a thabhairt do chomhlachtaí eile dá dtagraítear i bpointe (b) d’Airteagal 15(2):

(c)

trí dheontais tar éis glao ar thairiscintí a thabhairt do na heagraíochtaí geallsealbhóirí Eorpacha a chomhlíonann na critéir a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Rialachán seo i gcomhair maoiniú ón Aontas chun na gníomhaíochtaí dá dtagraítear in Airteagal 16 a dhéanamh.

(a)

trí dheontais le haghaidh gníomhaíochtaí;

(b)

trí dheontais oibriúcháin do na heagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú agus do na heagraíochtaí geallsealbhóirí Eorpacha a chomhlíonann na critéir a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Rialachán seo, i gcomhréir leis na rialacha a leagtar amach i Rialachán (CE, Euratom) Uimh. 1605/2002. I gcás athnuachana, ní dhéanfar na deontais oibriúcháin a laghdú go huathoibríoch.

(a)

go nglacfar caighdeáin Eorpacha nó táirgí Eorpacha caighdeánúcháin arna n-iarraidh ag an gCoimisiún i gcomhréir le hAirteagal 10 nó go ndéanfar athbhreithniú orthu laistigh de thréimhse nach faide ná an tréimhse atá sonraithe san iarraidh dá dtagraítear san Airteagal sin;

(b)

go ndéanfar ionadaíocht shásúil ar FBManna, eagraíochtaí tomhaltóirí agus geallsealbhóirí comhshaoil agus sóisialta in gníomhaíochtaí Eorpacha caighdeánúcháin, dá dtagraítear in Airteagal 5(1), agus go mbeidh siad in ann a bheith rannpháirteach san obair sin.

(a)

liosta na n-eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú a leagtar amach in Iarscríbhinn I a thabhairt chun dáta chun athruithe ina n-ainm nó ina struchtúr a chur san áireamh;

(b)

na critéir a bhaineann le heagraíochtaí geallsealbhóirí Eorpacha a chomhlíonann na critéir a leagtar amach in Iarscríbhinn III a ghabhann leis an Rialachán seo a oiriúnú do thuilleadh forbairtí maidir leo a bheith neamhbhrabúsach agus ionadaíoch. Ní bheidh d’éifeacht ag na hoiriúnuithe sin aon chritéir nua a chruthú nó aon chritéir nó catagóir eagraíochta atá cheana ann a dhíbhe.

(a)

cur i bhfeidhm Airteagail 4, 5, 10, 15 agus 17;

(b)

ionadaíocht ar FBManna, eagraíochtaí tomhaltóirí agus geallsealbhóirí comhshaoil agus sóisialta i gcomhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú;

(c)

ionadaíocht ar FBManna ar bhonn na dtuarascálacha dá dtagraítear in Airteagal 6(3);

(d)

úsáid TFC sa chóras caighdeánaithe;

(e)

an comhar idir comhlachtaí náisiúnta um chaighdeánú agus eagraíochtaí Eorpacha um chaighdeánú.

(a)

Airteagal 6(1) de Threoir 89/686/CEE;

(b)

Airteagal 5 de Threoir 93/15/CEE;

(c)

Airteagal 6(1) de Threoir 94/9/CE;

(d)

Airteagal 6(1) de Threoir 94/25/CE;

(e)

Airteagal 6(1) de Threoir 95/16/CE;

(f)

Airteagal 6 de Threoir 97/23/CE;

(g)

Airteagal 14 de Threoir 2004/22/CE;

(h)

Airteagal 8(4) de Threoir 2007/23/CE;

(i)

Airteagal 7 de Threoir 2009/23/CE;

(j)

Airteagal 6 de Threoir 2009/105/CE.

(a)

in Airteagal 1, scriostar mír 6 go mír 10;

(b)

scriostar Airteagal 2, Airteagal 3 agus Airteagal 4;

(c)

in Airteagal 6(1), scriostar na focail “leis na hionadaithe thar ceann na n-institiúidí um chaighdeáin dá dtagraítear in Iarscríbhinn I agus in Iarscríbhinn II”;

(d)

in Airteagal 6(3), scriostar an chéad fhleasc;

(e)

in Airteagal 6(4), scriostar pointe (a), pointe (b) agus pointe (e);

(f)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 7:

“Airteagal 7

I gcomhréir le hAirteagal 8(1), cuirfidh na Ballstáit in iúl don Choimisiún na hiarrataí go léir a dhéantar chuig institiúidí um chaighdeánú lena n-iarrtar orthu sonraíochtaí teicniúla nó caighdeán i gcomhair táirgí sainiúla a tharraingt suas ionas go ndéanfar rialachán teicniúil a achtú le haghaidh na dtáirgí sin mar dhréacht-rialacháin theicniúla, agus luafaidh siad na forais atá ann dá n-achtú.”;

(g)

in Airteagal 11, cuirtear an abairt seo a leanas in ionad an dara habairt:

“Foilseoidh an Coimisiún in Iris Oifigiúil an Aontais Eorpaigh staidreamh bliantúil maidir leis na fógraí a fhaightear.”;

(h)

scriostar Iarscríbhinn I agus Iarscríbhinn II.