Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32022R1032

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/1032 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Ιουνίου 2022 για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 2017/1938 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 σχετικά με την αποθήκευση αερίου (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

PE/24/2022/INIT

ΕΕ L 173 της 30.6.2022, p. 17–33 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force: This act has been changed. Current consolidated version: 30/06/2022

ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2022/1032/oj

30.6.2022   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 173/17


ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2022/1032 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΫ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 29ης Ιουνίου 2022

για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 2017/1938 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 σχετικά με την αποθήκευση αερίου

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 194 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

Μετά από διαβούλευση με την Επιτροπή των Περιφερειών,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία (2),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Ενώ στο παρελθόν σημειώθηκαν βραχυπρόθεσμες διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο, υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που διαφοροποιούν την κατάσταση το 2022 από προηγούμενες κρίσεις ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο. Η κλιμάκωση της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας από τον Φεβρουάριο του 2022 έχει οδηγήσει σε άνευ προηγουμένου αυξήσεις των τιμών. Οι εν λόγω αυξήσεις τιμών είναι πιθανό να αλλάξουν ριζικά τα κίνητρα για την πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην Ένωση. Στη σημερινή γεωπολιτική κατάσταση, περαιτέρω διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο, δεν μπορούν να αποκλειστούν. Τέτοιες διαταραχές εφοδιασμού θα μπορούσαν να βλάψουν σοβαρά τους πολίτες και την οικονομία της Ένωσης, διότι η Ένωση εξακολουθεί να εξαρτάται, σε σημαντικό βαθμό, από τον εφοδιασμό με αέριο από πηγές εκτός Ένωσης, ο οποίος μπορεί να επηρεαστεί από τη σύγκρουση.

(2)

Η φύση και οι συνέπειες των πρόσφατων γεγονότων είναι μεγάλης κλίμακας και αφορούν το σύνολο της Ένωσης και, ως εκ τούτου, απαιτούν ολοκληρωμένη αντίδραση από την Ένωση. Η εν λόγω αντίδραση θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα σε μέτρα που μπορούν να ενισχύσουν την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο σε επίπεδο Ένωσης, ιδίως τον εφοδιασμό των προστατευόμενων πελατών με αέριο. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενεργειακή απόδοση συμβάλλουν καίρια στον εν λόγω στόχο. Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας η Ένωση να ενεργεί με συντονισμένο τρόπο για την αποφυγή δυνητικών κινδύνων που απορρέουν από πιθανές διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα των κρατών μελών να επιλέγουν μεταξύ διαφόρων ενεργειακών πηγών και τη γενική διάρθρωση του ενεργειακού εφοδιασμού τους σύμφωνα με το άρθρο 194 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).

(3)

Οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου συμβάλλουν στην ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο και η ικανοποιητική πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου οδηγεί στην ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο παρέχοντας πρόσθετο αέριο σε περίπτωση έντονης ζήτησης ή διαταραχών της προσφοράς. Δεδομένου ότι διαταραχές του εφοδιασμού με αέριο αγωγών μπορούν να προκύψουν ανά πάσα στιγμή, θα πρέπει να θεσπιστούν μέτρα σχετικά με το επίπεδο πλήρωσης των ενωσιακών υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο για τη χειμερινή περίοδο 2022-2023.

(4)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (3) θέσπισε μηχανισμό αλληλεγγύης ως μέσο άμβλυνσης των συνεπειών μιας σοβαρής κατάστασης έκτακτης ανάγκης εντός της Ένωσης κατά την οποία διακυβεύεται σε κράτος μέλος ο εφοδιασμός με αέριο προς προστατευόμενους με αλληλεγγύη πελάτες, ως βασική ανάγκη ασφάλειας και απαραίτητη προτεραιότητα. Σε περίπτωση ενωσιακής έκτακτης ανάγκης, η άμεση αντίδραση διασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη είναι σε θέση να παρέχουν ενισχυμένη προστασία στους πελάτες.

(5)

Ο αντίκτυπος της στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας κατέδειξε ότι οι υφιστάμενοι κανόνες για την ασφάλεια του εφοδιασμού δεν είναι προσαρμοσμένοι σε αιφνίδιες μείζονες αλλαγές στη γεωπολιτική κατάσταση, όπου οι ελλείψεις εφοδιασμού και η άνοδος των τιμών μπορεί να οφείλονται όχι μόνο σε ανεπάρκεια των υποδομών ή σε ακραίες καιρικές συνθήκες, αλλά και σε εκούσια σημαντικά γεγονότα και σε μακροχρόνιες ή αιφνίδιες διαταραχές του εφοδιασμού. Ως εκ τούτου, είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστούν οι αιφνίδιοι σημαντικά αυξημένοι κίνδυνοι που προκύπτουν από τις τρέχουσες αλλαγές στη γεωπολιτική κατάσταση, μεταξύ άλλων με τη διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ένωσης.

(6)

Με βάση την ανάλυση της Επιτροπής σχετικά, μεταξύ άλλων, με την καταλληλότητα των μέτρων για τη διασφάλιση του εφοδιασμού με αέριο και με βάση την ανάλυση της ενισχυμένης ετοιμότητας αντιμετώπισης κινδύνων σε επίπεδο Ένωσης που διενεργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 από την Επιτροπή και τη συντονιστική ομάδα για το φυσικό αέριο («ΣΟΦΑ») που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1938, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να διασφαλίσει, κατ’ αρχήν, ότι οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου που βρίσκονται στην επικράτειά του και οι οποίες είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με τμήμα αγοράς του εν λόγω κράτους μέλους θα έχουν πληρωθεί τουλάχιστον έως το 90 % της δυναμικότητάς τους σε επίπεδο κράτους μέλους έως την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους (στόχος πλήρωσης), με σειρά ενδιάμεσων στόχων για κάθε κράτος μέλος τον Μάιο, τον Ιούλιο, τον Σεπτέμβριο και τον Φεβρουάριο (πορεία πλήρωσης) του επόμενου έτους. Ορισμένα κράτη μέλη που διαθέτουν σημαντική δυναμικότητα υπόγειας αποθήκευσης θα πλήττονταν δυσανάλογα από την υποχρέωση τήρησης του στόχου πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην επικράτειά τους. Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η εν λόγω κατάσταση, η υποχρέωση πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεών τους αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να μειωθεί στο 35 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσης αερίου των προηγούμενων πέντε ετών. Αυτό θα πρέπει να ισχύει με την επιφύλαξη της υποχρέωσης των κρατών μελών να συμβάλουν στην πλήρωση των οικείων υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν την ευχέρεια να αποφασίζουν, υπό προϋποθέσεις, να εκπληρώνουν εν μέρει τον στόχο πλήρωσης προσμετρώντας τα αποθέματα υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) που είναι αποθηκευμένα σε εγκαταστάσεις ΥΦΑ. Οι στόχοι πλήρωσης είναι αναγκαίοι για να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές στην Ένωση προστατεύονται επαρκώς από τις ελλείψεις εφοδιασμού. Για το 2022, θα πρέπει να ισχύσει χαμηλότερος στόχος πλήρωσης 80 % και μειωμένος αριθμός ενδιάμεσων στόχων, λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι ο παρών κανονισμός πρόκειται να τεθεί σε ισχύ μετά την έναρξη της περιόδου πλήρωσης των δεξαμενών αποθήκευσης και ότι τα κράτη μέλη θα έχουν περιορισμένο χρόνο για την εφαρμογή του.

(7)

Κατά την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσής τους, τα κράτη μέλη θα πρέπει να στοχεύουν στη διαφοροποίηση των οικείων προμηθευτών αερίου, με στόχο τη μείωση της εξάρτησής τους, όταν αυτό ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Ένωσης ή των κρατών μελών.

(8)

Κάθε έτος από το 2023, η αποθήκευση αερίου θα πρέπει να παρακολουθείται ειδικά από τον Φεβρουάριο, ώστε να αποφεύγεται η αιφνίδια απόληψη αερίου από τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου στα μέσα του χειμώνα, η οποία θα μπορούσε να δημιουργήσει προκλήσεις όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού πριν από το τέλος της χειμερινής περιόδου. Οι πορείες πλήρωσης θα πρέπει να επιτρέπουν τη συνεχή παρακολούθηση καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου πλήρωσης των δεξαμενών αποθήκευσης.

(9)

Κάθε έτος από το 2023, κάθε κράτος μέλος με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να διαβιβάζει στην Επιτροπή σχέδιο πορείας πλήρωσης όσον αφορά τέτοιες εγκαταστάσεις στην επικράτειά του και οι οποίες είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με το τμήμα αγοράς του σε συγκεντρωτική μορφή. Λαμβάνοντας υπόψη την αξιολόγηση της ΣΟΦΑ, η Επιτροπή θα πρέπει να αποφασίσει τον καθορισμό της πορείας πλήρωσης για κάθε κράτος μέλος κατά τρόπο που να μη στρεβλώνει αδικαιολόγητα την ανταγωνιστική θέση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στο εν λόγω κράτος μέλος σε σύγκριση με τέτοιες εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε γειτονικά κράτη μέλη.

(10)

Προκειμένου να καθοριστεί η πορεία πλήρωσης για κάθε κράτος μέλος με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου από το 2023 με βάση το σχέδιο πορείας πλήρωσης που υποβάλλει κάθε τέτοιο κράτος μέλος, θα πρέπει να ανατεθούν στην Επιτροπή εκτελεστικές αρμοδιότητες. Οι εν λόγω αρμοδιότητες θα πρέπει να ασκούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4).

(11)

Η πορεία πλήρωσης για κάθε κράτος μέλος με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να περιλαμβάνει μια σειρά ενδιάμεσων στόχων και θα πρέπει να βασίζεται στο μέσο ποσοστό πλήρωσης για το εν λόγω κράτος μέλος κατά τη διάρκεια των πέντε προηγούμενων ετών. Για κράτη μέλη στα οποία ο στόχος πλήρωσης είναι μειωμένος στο 35 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσής τους αερίου, οι ενδιάμεσοι στόχοι της πορείας πλήρωσης θα πρέπει να μειώνονται αντίστοιχα.

(12)

Όταν ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να επιτύχει εγκαίρως τον στόχο πλήρωσης λόγω τεχνικών ζητημάτων, όπως προβλήματα που σχετίζονται με τους αγωγούς που τροφοδοτούν τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου ή με τις εγκαταστάσεις έγχυσης, θα πρέπει να επιτρέπεται στο κράτος μέλος να επιτύχει τον στόχο πλήρωσης σε μεταγενέστερο στάδιο. Ωστόσο, κάθε στόχος πλήρωσης θα πρέπει να επιτευχθεί το συντομότερο δυνατόν από τεχνική άποψη και, σε κάθε περίπτωση, το αργότερο έως την 1η Δεκεμβρίου του οικείου έτους, προκειμένου να κατοχυρωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο για τη χειμερινή περίοδο.

(13)

Είναι πιθανόν ένα κράτος μέλος να μην μπορεί να επιτύχει τον στόχο πλήρωσης ή έναν ενδιάμεσο στόχο λόγω περιφερειακής ή ενωσιακής κατάστασης έκτακτης ανάγκης, όπως σε περίπτωση που ο εφοδιασμός με αέριο δεν αρκεί όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938, την οποία έχει κηρύξει η Επιτροπή κατόπιν αιτήματος ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών, κατά περίπτωση, που έχουν κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης κατά την έννοια του εν λόγω κανονισμού. Ως εκ τούτου, οι στόχοι πλήρωσης, συμπεριλαμβανομένου του στόχου επιμερισμού των βαρών, δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται αν, και επί όσο χρονικό διάστημα, η Επιτροπή έχει κηρύξει περιφερειακή ή ενωσιακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με το άρθρο 12 του εν λόγω κανονισμού.

(14)

Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει παρέκκλιση από τις πορείες πλήρωσης, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να παρακολουθούν συνεχώς τα επίπεδα πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Οι πορείες πλήρωσης θα πρέπει να βρίσκονται εντός ορίου πέντε ποσοστιαίων μονάδων. Όταν το επίπεδο πλήρωσης ενός κράτους μέλους υπολείπεται κατά περισσότερο από πέντε εκατοστιαίες μονάδες του επιπέδου της πορείας πλήρωσής του, η αρμόδια αρχή θα πρέπει να λαμβάνει αμέσως αποτελεσματικά μέτρα για την αύξησή του. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή και τη ΣΟΦΑ σχετικά με αυτά τα μέτρα.

(15)

Κάθε ουσιαστική και διαρκής απόκλιση κράτους μέλους από την πορεία πλήρωσής του μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη επαρκών επιπέδων πλήρωσης και του στόχου πλήρωσης, που είναι αναγκαία για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο στην Ένωση σε πνεύμα αλληλεγγύης. Σε περίπτωση τέτοιας ουσιαστικής και παρατεταμένης απόκλισης από την πορεία πλήρωσης ή απόκλισης από τον στόχο πλήρωσης, η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να λαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα για την αποφυγή προβλημάτων ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο που προκύπτουν από τη μη πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης. Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με τέτοια αποτελεσματικά μέτρα, η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ειδική κατάσταση του οικείου κράτους μέλους, όπως το μέγεθος των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου σε σχέση με την εγχώρια κατανάλωση αερίου, τη σημασία των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο στην περιοχή και οποιεσδήποτε υφιστάμενες εγκαταστάσεις αποθήκευσης ΥΦΑ. Δεδομένου ότι ο παρών κανονισμός πρόκειται να αρχίσει να ισχύει μετά την έναρξη της περιόδου πλήρωσης των δεξαμενών αποθήκευσης το 2022, τυχόν μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση αποκλίσεων από την πορεία πλήρωσης για το 2022 θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού σε εθνικό επίπεδο. Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει ότι τα μέτρα δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία όρια για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο, χωρίς να επιβαρύνουν δυσανάλογα τα κράτη μέλη, τους συμμετέχοντες στην αγορά αερίου, τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης ή τους καταναλωτές.

(16)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν την επίτευξη των στόχων πλήρωσης. Με τον τρόπο αυτό, θα πρέπει να στοχεύουν σε μέτρα που βασίζονται στην αγορά κατά πρώτο λόγο, όπου είναι δυνατόν, ώστε να αποφεύγουν περιττής δυσλειτουργία της αγοράς. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να θέσουν υψηλότερο στόχο πλήρωσης, προκειμένου η Ένωση να μπορεί να επιδιώξει να επιτύχει συλλογικά την πλήρωση του 85 % της δυναμικότητας των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην Ένωση για το 2022. Δεδομένων των διάφορων κανονιστικών καθεστώτων που ισχύουν ήδη σε πολλά κράτη μέλη για την υποστήριξη της πλήρωσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, δεν θα πρέπει να προβλεφθεί συγκεκριμένο μέσο για την επίτευξη των πορειών πλήρωσης ή του στόχου πλήρωσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να παραμένουν ελεύθερα να αποφασίζουν ποιο μέσο είναι το πλέον κατάλληλο για τα εθνικά τους συστήματα, υπό την προϋπόθεση τήρησης ορισμένων προϋποθέσεων. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη ή οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καθορίζουν ποιοι συμμετέχοντες στην αγορά θα απαιτηθεί να διασφαλίσουν την πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου. Θα πρέπει επίσης να μπορούν να αποφασίσουν εάν κανονιστικά μέσα, όπως μέτρα που υποχρεώνουν τους κατόχους δυναμικότητας να απελευθερώσουν μη χρησιμοποιούμενη δυναμικότητα, τα οποία είναι δυνατά βάσει των υφιστάμενων κανόνων της ενωσιακής αγοράς, επαρκούν για τη διασφάλιση της επίτευξης των στόχων πλήρωσης ή εάν απαιτούνται οικονομικά κίνητρα ή επιστροφές τελών αποθήκευσης. Σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος επιβάλλει στους προμηθευτές αερίου που προμηθεύουν αέριο σε προστατευόμενους πελάτες στην επικράτειά του την υποχρέωση να αποθηκεύουν αέριο σε υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου, η ποσότητα του αερίου που οφείλεται να αποθηκεύεται θα πρέπει να καθορίζεται με βάση την ποσότητα φυσικού αερίου που παρέχεται στους εν λόγω προστατευόμενους πελάτες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συντονίζονται μεταξύ τους και να χρησιμοποιούν μέσα όπως πλατφόρμες για την αγορά ΥΦΑ, ώστε να μεγιστοποιηθεί η χρήση του ΥΦΑ για την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μειώσουν τους φραγμούς υποδομών και τους κανονιστικούς φραγμούς στην κοινή χρήση του ΥΦΑ για την πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης.

(17)

Η ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2022, με τίτλο «REPowerEU: κοινή ευρωπαϊκή δράση για πιο προσιτή οικονομικά, εξασφαλισμένη και βιώσιμη ενέργεια», διευκρίνισε ότι το δίκαιο της Ένωσης επιτρέπει στα κράτη μέλη να χορηγούν ενισχύσεις σε προμηθευτές αερίου βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) ΣΛΕΕ, προκειμένου να διασφαλίζεται η πλήρωση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, για παράδειγμα με τη μορφή εγγυήσεων (διμερής σύμβαση επί διαφοράς).

(18)

Κάθε μέτρο που λαμβάνεται από τα κράτη μέλη για τη διασφάλιση της πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου, συμπεριλαμβανομένων των όρων που πρέπει να επιβάλλονται στην πλήρωση με βάση τον επιμερισμό των βαρών και των όρων που πρέπει να επιβάλλονται για την απόληψη αερίου από υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου, θα πρέπει να είναι αναγκαίο, σαφώς καθορισμένο, διαφανές, αναλογικό, επαληθεύσιμο, να μην εισάγει διακρίσεις και να μην προκαλεί αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού ή της ορθής λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς αερίου, ούτε να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο άλλων κρατών μελών ή της Ένωσης. Ειδικότερα, τα μέτρα αυτά δεν θα πρέπει να οδηγούν στην ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης ή στη δημιουργία απροσδόκητων κερδών για τις επιχειρήσεις που ελέγχουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου ή που έχουν δεσμεύσει δυναμικότητα αποθήκευσης αλλά δεν την έχουν χρησιμοποιήσει.

(19)

Η αποδοτική χρήση των υφιστάμενων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών δυναμικοτήτων μεταφοράς, των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου και των εγκαταστάσεων ΥΦΑ, αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την κατοχύρωση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο σε πνεύμα αλληλεγγύης. Τα ανοικτά ενεργειακά σύνορα είναι καίριας σημασίας για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο, μεταξύ άλλων σε περιόδους διαταραχής του εφοδιασμού με αέριο σε εθνικό, περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο. Ως εκ τούτου, τα μέτρα που λαμβάνονται για τη διασφάλιση της πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου δεν θα πρέπει να αποκλείουν ή να περιορίζουν τις διασυνοριακές δυναμικότητες που κατανέμονται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2017/459 της Επιτροπής (5). Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι η αποθήκευση παραμένει διαθέσιμη, μεταξύ άλλων και σε γειτονικά κράτη μέλη και σε περίπτωση κήρυξης έκτακτης ανάγκης όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938.

(20)

Η υποχρέωση αποθήκευσης ενδέχεται να επιβαρύνει οικονομικά τους σχετικούς συμμετέχοντες στην αγορά στα εν λόγω κράτη μέλη που διαθέτουν σχετικές υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου στην επικράτειά τους, ενώ η αύξηση του επιπέδου ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο προορίζεται να ωφελήσει όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου. Για να επιμεριστεί το βάρος της διασφάλισης της επαρκούς πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην Ένωση ώστε να είναι κατοχυρωμένη η ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο, σε πνεύμα αλληλεγγύης, τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να χρησιμοποιούν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου σε άλλα κράτη μέλη. Σε περίπτωση που ένα κράτος μέλος δεν έχει διασύνδεση με άλλα κράτη μέλη ή αν η διασυνοριακή δυναμικότητα μεταφοράς ενός κράτους μέλους είναι περιορισμένη ή εάν άλλοι τεχνικοί λόγοι καθιστούν αδύνατη τη χρήση υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου σε άλλα κράτη μέλη, η εν λόγω υποχρέωση θα πρέπει να μειωθεί αναλόγως.

(21)

Τα κράτη μέλη χωρίς υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά εντός των εν λόγω κρατών μελών έχουν θεσπίσει ρυθμίσεις στα κράτη μέλη που διαθέτουν τέτοιες εγκαταστάσεις που προβλέπουν τη χρήση, έως την 1η Νοεμβρίου, όγκων αποθήκευσης οι οποίοι αντιστοιχούν τουλάχιστον στο 15 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσής τους αερίου κατά την προηγούμενη πενταετία. Ωστόσο, τα κράτη μέλη χωρίς υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν εναλλακτικό μηχανισμό επιμερισμού των βαρών με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη που διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου. Επίσης, άλλα υφιστάμενα ισοδύναμα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την εξέταση του μηχανισμού επιμερισμού των βαρών, όπως η ισοδύναμη υποχρέωση όσον αφορά άλλα καύσιμα πλην του φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, όταν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με αυτούς τους εναλλακτικούς μηχανισμούς επιμερισμού των βαρών και να αποδεικνύουν τους τεχνικούς περιορισμούς, καθώς και την ισοδυναμία των μέτρων που έχουν ληφθεί.

(22)

Τα μέτρα με τα οποία τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου επιμερίζονται το βάρος που συνεπάγεται η υποχρέωση αποθήκευσης με τα κράτη μέλη που διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου ενδέχεται με τη σειρά τους να έχουν οικονομικό αντίκτυπο στους σχετικούς συμμετέχοντες στην αγορά. Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να παρέχουν οικονομικά κίνητρα ή αποζημίωση στους συμμετέχοντες στην αγορά για την απώλεια εσόδων ή για τις δαπάνες που προκύπτουν από υποχρεώσεις που τους επιβάλλονται και οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν από τα έσοδα. Εάν τα εν λόγω μέτρα χρηματοδοτούνται μέσω εισφοράς, η εισφορά αυτή δεν θα πρέπει να επιβάλλεται σε διασυνοριακά σημεία διασύνδεσης.

(23)

Η αποτελεσματική παρακολούθηση και υποβολή αναφορών είναι ουσιαστικής σημασίας για την αξιολόγηση της φύσης και της έκτασης των κινδύνων που συνδέονται με την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο, καθώς και για την επιλογή των κατάλληλων μέτρων για την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών. Οι διαχειριστές υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου θα πρέπει να αναφέρουν επίπεδα πλήρωσης στις αρμόδιες αρχές σε μηνιαία βάση κατά τη διάρκεια της περιόδου πλήρωσης των δεξαμενών αποθήκευσης. Οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου ενθαρρύνονται να εισάγουν τακτικά σε μια κεντρική πλατφόρμα υποβολής αναφορών τη δυναμικότητα και το επίπεδο πλήρωσης για κάθε υπόγεια εγκατάσταση αποθήκευσης αερίου.

(24)

Οι αρμόδιες αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παρακολούθηση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο και διασφαλίζουν ισορροπία μεταξύ της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο και του κόστους των μέτρων για τους καταναλωτές. Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους ή μια άλλη οντότητα που έχει οριστεί από το κράτος μέλος θα πρέπει να παρακολουθεί τα επίπεδα πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου στην επικράτειά της και να αναφέρει τα αποτελέσματα στην Επιτροπή. Η Επιτροπή θα πρέπει να μπορεί, κατά περίπτωση, να καλεί τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ACER) να συνδράμει στην παρακολούθηση.

(25)

Είναι ζωτικής σημασίας οι εκτιμήσεις επικινδυνότητας που διενεργούνται δυνάμει του άρθρου 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938 να λαμβάνουν υπόψη όλους τους κινδύνους που θα μπορούσαν να επηρεάσουν σοβαρά την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο. Για τον σκοπό αυτό, η προσέγγιση βάσει κινδύνου για την αξιολόγηση της ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο και τη θέσπιση προληπτικών μέτρων και μέτρων μετριασμού θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη σενάρια πλήρους διαταραχής του εφοδιασμού από μία και μόνο πηγή. Για να εξασφαλιστεί η μέγιστη ετοιμότητα, ώστε να αποφευχθεί η διαταραχή του εφοδιασμού με αέριο και να μετριαστούν οι επιπτώσεις μιας τέτοιας διαταραχής, η κοινή αξιολόγηση κινδύνων και οι εθνικές αξιολογήσεις κινδύνου θα πρέπει να διενεργούνται λαμβάνοντας υπόψη τέτοια σενάρια. Με τον τρόπο αυτό θα καταστεί δυνατός ο συντονισμός των μέτρων για τον μετριασμό των επιπτώσεων κατάστασης έκτακτης ανάγκης και τη βελτιστοποίηση των πόρων για τη διασφάλιση συνεχούς εφοδιασμού, σε περίπτωση πλήρους διαταραχής του εφοδιασμού.

(26)

Ο ρόλος της ΣΟΦΑ θα πρέπει να ενισχυθεί, με την ανάθεση σε αυτήν ρητής εντολής να παρακολουθεί τις επιδόσεις των κρατών μελών και να αναπτύσσει βέλτιστες πρακτικές, όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στη ΣΟΦΑ και η ΣΟΦΑ θα πρέπει να συντρέχει την Επιτροπή στην παρακολούθηση των στόχων σχετικά με την πλήρωση και στη διασφάλιση της επίτευξής τους.

(27)

Η ΣΟΦΑ ενεργεί ως βασικός σύμβουλος της Επιτροπής για τη διευκόλυνση του συντονισμού των μέτρων ασφάλειας του εφοδιασμού, επικουρώντας την Επιτροπή ανά πάσα στιγμή και, ειδικότερα, σε περίπτωση κρίσης. Ανάλογα με τις ανάγκες, προκειμένου να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή ετοιμότητα και να διευκολυνθεί η ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών, η Επιτροπή θα συγκαλέσει, χωρίς καθυστέρηση, τη σύνθεση «διαχείριση κρίσεων» της ΣΟΦΑ, εν αναμονή πιθανής κρίσης. Η σύνθεση «διαχείριση κρίσεων» της ΣΟΦΑ θα πρέπει να είναι διαθέσιμη να επικουρεί την Επιτροπή για όσο διάστημα είναι αναγκαίο. Για τον σκοπό αυτόν, η ΣΟΦΑ θα πρέπει να διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τα κράτη μέλη και όλους τους σχετικούς συμμετέχοντες στην αγορά για την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο και να συλλέγει πληροφορίες σχετικές με την ασφάλεια εφοδιασμού με αέριο σε εθνικό, περιφερειακό και ενωσιακό επίπεδο.

(28)

O τομέας του συστήματος αποθήκευσης έχει μεγάλη σημασία για την Ένωση, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της και τα λοιπά ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Ένωσης. Ως εκ τούτου, οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θεωρούνται υποδομές ζωτικής σημασίας κατά την έννοια της οδηγίας 2008/114/ΕΚ του Συμβουλίου (6). Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να λαμβάνουν υπόψη τα μέτρα που θεσπίζονται από τον παρόντα κανονισμό στα εθνικά τους σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα και στις εκθέσεις προόδου που εγκρίνονται δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7).

(29)

Απαιτούνται πρόσθετες διασφαλίσεις στο δίκτυο του συστήματος αποθήκευσης προκειμένου να αποφευχθούν απειλές για τη δημόσια τάξη και τη δημόσια ασφάλεια στην Ένωση ή για την ευημερία των πολιτών της Ένωσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι κάθε διαχειριστής συστήματος αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών συστήματος αποθήκευσης που τελούν υπό τον έλεγχο διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς, είναι πιστοποιημένος από την εθνική ρυθμιστική αρχή ή από άλλη αρμόδια αρχή που ορίζεται από το κράτος μέλος, ώστε να διασφαλίζει ότι η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή οποιοδήποτε άλλο ουσιώδες συμφέρον ασφάλειας στην Ένωση ή σε οποιοδήποτε κράτος μέλος δεν κινδυνεύει από την επιρροή του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης. Για την ανάλυση των πιθανών κινδύνων για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών κατά την αξιολόγηση της ασφάλειας του εφοδιασμού είναι σημαντικός. Η εν λόγω αξιολόγηση δεν θα πρέπει να εισάγει διακρίσεις μεταξύ των συμμετεχόντων στην αγορά αλλά θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τις αρχές της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Προκειμένου να μετριαστεί γρήγορα ο κίνδυνος που προκύπτει από τα χαμηλά επίπεδα πλήρωσης, θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα στην εν λόγω πιστοποίηση, η οποία θα πρέπει να διενεργείται ταχύτερα όταν πρόκειται για μεγαλύτερες υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης των οποίων η πλήρωση βρίσκεται κατά το τελευταίο διάστημα σε σταθερά χαμηλά επίπεδα, ώστε να διασφαλίζεται ότι μπορούν να αποκλείονται ή, αν είναι δυνατόν, να διορθώνονται πιθανά προβλήματα ασφάλειας του εφοδιασμού με αέριο που προκύπτουν από έλεγχο επί τέτοιων σημαντικών εγκαταστάσεων αποθήκευσης. Λαμβανομένου υπόψη ότι το μέσο επίπεδο πλήρωσης των προηγούμενων έξι ετών όλων των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης της Ένωσης στις 31 Μαρτίου ήταν 35 % της μέγιστης δυναμικότητάς τους, το όριο για τον καθορισμό ενός ασυνήθιστα χαμηλού επιπέδου πλήρωσης τον Μάρτιο του 2021 και τον Μάρτιο του 2022 θα πρέπει να τεθεί στο 30 %.

(30)

Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές ή μια άλλη αρμόδια αρχή που έχει οριστεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη (σε κάθε περίπτωση «αρχή πιστοποίησης») θα πρέπει να αρνούνται την πιστοποίηση όταν καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ένα πρόσωπο το οποίο άμεσα ή έμμεσα ασκεί έλεγχο ή οποιοδήποτε δικαίωμα επί του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή οποιοδήποτε άλλο ουσιώδες συμφέρον ασφάλειας σε εθνικό, περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο. Κατά την αξιολόγηση αυτήν, η αρχή πιστοποίησης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις εμπορικές σχέσεις οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τα κίνητρα και την ικανότητα του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης να προβαίνει στην πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου, καθώς και τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης και τυχόν άλλα συγκεκριμένα γεγονότα και περιστάσεις της υπόθεσης. Για να διασφαλίσει τη συνεπή εφαρμογή των κανόνων πιστοποίησης ανά την Ένωση, την τήρηση των διεθνών υποχρεώσεων της Ένωσης και την αλληλεγγύη και την ενεργειακή ασφάλεια εντός της Ένωσης, η αρχή πιστοποίησης θα πρέπει να λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής όταν λαμβάνει αποφάσεις σχετικά με την πιστοποίηση, μεταξύ άλλων αναθεωρώντας το σχέδιο απόφασής της, κατά περίπτωση. Όταν μια αρχή πιστοποίησης αρνείται να χορηγήσει πιστοποίηση, θα πρέπει να έχει την εξουσία να απαιτήσει από οποιοδήποτε πρόσωπο να διαθέσει το μετοχικό μερίδιο ή τα δικαιώματα που κατέχει επί του ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης και να ορίσει προθεσμία για την εν λόγω διάθεση, να διατάξει κάθε άλλο κατάλληλο μέτρο προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν είναι σε θέση να ασκήσει έλεγχο ή δικαίωμα επί του εν λόγω ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης και να αποφασίσει τη λήψη κατάλληλων αντισταθμιστικών μέτρων. Κάθε μέτρο που λαμβάνεται στην απόφαση πιστοποίησης με σκοπό την αντιμετώπιση κινδύνων για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο ή άλλων ουσιωδών συμφερόντων ασφάλειας θα πρέπει να είναι αναγκαίο, σαφώς καθορισμένο, διαφανές, αναλογικό και να μην εισάγει διακρίσεις.

(31)

Ο παρών κανονισμός σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τηρεί τις αρχές που αναγνωρίζονται ιδίως από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Χάρτης»). Συγκεκριμένα, σέβεται το δικαίωμα να μη στερείται κανείς την ιδιοκτησία του, παρά μόνο για λόγους δημόσιας ωφέλειας και στις περιπτώσεις και υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον νόμο, έναντι δίκαιης και έγκαιρης αποζημίωσης για την απώλειά της, όπως προβλέπεται στο άρθρο 17 του Χάρτη, και το δικαίωμα πραγματικής προσφυγής και αμερόληπτου δικαστηρίου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 47 του Χάρτη.

(32)

Εάν οι επιχειρήσεις πρόκειται να αγοράσουν περισσότερο αέριο όταν η τιμή του αερίου είναι υψηλή, αυτό θα μπορούσε να αυξήσει περαιτέρω τις τιμές. Ως εκ τούτου, οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να μπορούν να εφαρμόζουν έκπτωση έως 100 % στα τέλη για τη δυναμικότητα μεταφοράς και διανομής στα σημεία εισόδου και εξόδου από και προς εγκαταστάσεις αποθήκευσης, τόσο υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου, όσο και εγκαταστάσεις ΥΦΑ, καθιστώντας έτσι την αποθήκευση ελκυστικότερη για τους συμμετέχοντες στην αγορά. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές και οι αρχές ανταγωνισμού ενθαρρύνονται επίσης να χρησιμοποιούν τις αρμοδιότητές τους για να αποκλείουν αποτελεσματικά τις αδικαιολόγητες αυξήσεις των τιμολογίων αποθήκευσης.

(33)

Δεδομένων των τρεχουσών εξαιρετικών περιστάσεων και των αστάθμητων παραγόντων που σχετίζονται με τις μελλοντικές αλλαγές στη γεωπολιτική κατάσταση, τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να επιτύχουν τους στόχους πλήρωσης το ταχύτερο δυνατόν.

(34)

Λαμβανομένου υπόψη του επικείμενου κινδύνου για την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο λόγω της τρέχουσας στρατιωτικής επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα. Λόγω του εξαιρετικού χαρακτήρα των σημερινών περιστάσεων, ορισμένες διατάξεις που θεσπίζονται με τον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.

(35)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει, ως κατεπείγον ζήτημα, να καταστεί μέρος του κεκτημένου της Ενεργειακής Κοινότητας σύμφωνα με τη Συνθήκη για την Ενεργειακή Κοινότητα, που υπογράφηκε στην Αθήνα στις 25 Οκτωβρίου 2005 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2006.

(36)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 και ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (8) θα πρέπει συνεπώς να τροποποιηθούν αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 τροποποιείται ως εξής:

1)

Στο άρθρο 2 προστίθενται τα ακόλουθα σημεία:

«27)   “πορεία πλήρωσης”: σειρά ενδιάμεσων στόχων για τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου κάθε κράτους μέλους, όπως απαριθμούνται στο παράρτημα Ια για το 2022 και, για τα ακόλουθα έτη, όπως ορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 6α,

28)   “στόχος πλήρωσης”: δεσμευτικός στόχος για το επίπεδο πλήρωσης της συγκεντρωτικής δυναμικότητας των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου,

29)    “στρατηγική αποθήκευση”: υπόγεια αποθήκευση ή τμήμα υπόγειας αποθήκευσης μη υγροποιημένου φυσικού αερίου το οποίο αγοράζουν, διαχειρίζονται και αποθηκεύουν διαχειριστές συστήματος μεταφοράς, οντότητα που έχει οριστεί από τα κράτη μέλη ή επιχείρηση και το οποίο μπορεί να αποδεσμευτεί μόνο μετά από πρότερη γνωστοποίηση ή άδεια από τις δημόσιες αρχές για αποδέσμευση και το οποίο εν γένει αποδεσμεύεται σε περίπτωση:

α)

μείζονος ανεπάρκειας εφοδιασμού,

β)

διαταραχής του εφοδιασμού ή

γ)

κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχείο γ),

30)    “απόθεμα εξισορρόπησης”: μη υγροποιημένο φυσικό αέριο που:

α)

αγοράζεται, τελεί υπό τη διαχείριση και αποθηκεύεται υπογείως από διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή από οντότητα που έχει οριστεί από το κράτος μέλος, με αποκλειστικούς σκοπούς την εκτέλεση των καθηκόντων των διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς και την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και

β)

κατανέμεται μόνο όπου απαιτείται για τη διατήρηση του συστήματος σε ασφαλείς και αξιόπιστες συνθήκες λειτουργίας σύμφωνα με το άρθρο 13 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ και τα άρθρα 8 και 9 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 312/2014,

31)   “υπόγεια εγκατάσταση αποθήκευσης φυσικού αερίου”: εγκατάσταση αποθήκευσης όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 9) της οδηγίας 2009/73/ΕΚ, που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένου του αποθέματος εξισορρόπησης, και που συνδέεται με σύστημα μεταφοράς ή διανομής, εξαιρουμένης της υπέργειας σφαιρικής αποθήκευσης ή αποθήκευσης αγωγών.».

2)

Παρεμβάλλονται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 6α

Στόχοι πλήρωσης και πορείες πλήρωσης

1.   Με την επιφύλαξη των παραγράφων 2 έως 5, τα κράτη μέλη επιτυγχάνουν τους ακόλουθους στόχους πλήρωσης για τη συγκεντρωτική δυναμικότητα όλων των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου που βρίσκονται στην επικράτειά τους και είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με περιοχή αγοράς στην επικράτειά τους και για τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης που απαριθμούνται στο παράρτημα Ιβ έως την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους:

α)

για το 2022: 80 %,

β)

από το 2023: 90 %.

Για τους σκοπούς συμμόρφωσης με την παρούσα παράγραφο, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τον στόχο προστασίας της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην Ένωση σύμφωνα με το άρθρο 1.

2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 και με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων των άλλων κρατών μελών όσον αφορά την πλήρωση των οικείων υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου, ο στόχος πλήρωσης κάθε κράτους μέλους στο οποίο βρίσκονται οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου μειώνεται σε όγκο που αντιστοιχεί στο 35 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου στο εν λόγω κράτος μέλος κατά τα προηγούμενα πέντε έτη.

3.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1 και με την επιφύλαξη των υποχρεώσεων των άλλων κρατών μελών όσον αφορά την πλήρωση των οικείων υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου, ο στόχος πλήρωσης κάθε κράτους μέλους στο οποίο βρίσκονται οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου μειώνεται κατά τον όγκο που παρασχέθηκε σε τρίτες χώρες κατά την περίοδο αναφοράς 2016 έως 2021 αν ο μέσος όγκος εφοδιασμού υπερέβαινε τις 15 TWh ανά έτος κατά τη διάρκεια της περιόδου απόληψης φυσικού αερίου από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης (Οκτώβριος – Απρίλιος).

4.   Για τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου που απαριθμούνται στο παράρτημα Ιβ, ισχύουν οι στόχοι πλήρωσης δυνάμει της παραγράφου 1 και οι πορείες πλήρωσης δυνάμει της παραγράφου 7. Τα επιμέρους στοιχεία των υποχρεώσεων κάθε κράτους μέλους θα καθορίζονται με διμερή συμφωνία σύμφωνα με το παράρτημα Ιβ.

5.   Ένα κράτος μέλος μπορεί να επιτύχει εν μέρει τον στόχο πλήρωσης με την καταμέτρηση του ΥΦΑ που είναι πράγματι αποθηκευμένο και διαθέσιμο στις οικείες εγκαταστάσεις ΥΦΑ, εάν πληρούνται και οι δυο ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

το σύστημα φυσικού αερίου περιλαμβάνει σημαντική δυναμικότητα αποθήκευσης ΥΦΑ, το οποίο αναλογεί ετησίως σε ποσοστό άνω του 4 % της μέσης εθνικής κατανάλωσης κατά τα προηγούμενα πέντε έτη,

β)

το κράτος μέλος έχει επιβάλει την υποχρέωση στους προμηθευτές φυσικού αερίου να αποθηκεύουν ελάχιστες ποσότητες φυσικού αερίου σε υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου και/ή σε εγκαταστάσεις ΥΦΑ σύμφωνα με το άρθρο 6β παράγραφος 1 στοιχείο α).

6.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξη των ενδιάμεσων στόχων ή για να διασφαλίσουν την επίτευξή τους ως εξής:

α)

για το 2022: όπως ορίζεται στο παράρτημα Ια, και

β)

από το 2023: σύμφωνα με την παράγραφο 7.

7.   Για το 2023 και τα επόμενα έτη, κάθε κράτος μέλος με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου υποβάλλει στην Επιτροπή, έως τις 15 Σεπτεμβρίου του προηγούμενου έτους, σχέδιο πορείας πλήρωσης με ενδιάμεσους στόχους για τον Φεβρουάριο, τον Μάιο, τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, συμπεριλαμβανομένων τεχνικών πληροφοριών, όσον αφορά τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου στην επικράτειά του και οι οποίες είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με το τμήμα αγοράς του σε συγκεντρωτική μορφή. Η πορεία πλήρωσης και οι ενδιάμεσοι στόχοι βασίζονται στον μέσο ρυθμό πλήρωσης κατά τη διάρκεια των πέντε προηγούμενων ετών.

Για κράτη μέλη για τας οποία ο στόχος πλήρωσης είναι μειωμένος στο 35 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσής τους δυνάμει της παραγράφου 2, οι ενδιάμεσοι στόχοι της πορείας πλήρωσης μειώνονται αντίστοιχα.

Με βάση τις τεχνικές πληροφορίες που διαβιβάζει κάθε κράτος μέλος και λαμβάνοντας υπόψη την εκτίμηση της ΣΟΦΑ, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό της πορείας πλήρωσης για κάθε κράτος μέλος. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία εξέτασης που αναφέρεται στο άρθρο 18α παράγραφος 2. Εκδίδονται έως τις 15 Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους, όταν είναι αναγκαίο και μεταξύ άλλων όταν κράτος μέλος έχει υποβάλει επικαιροποιημένο σχέδιο πορείας πλήρωσης. Βασίζονται σε αξιολόγηση της γενικής κατάστασης όσον αφορά την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και της εξέλιξης της ζήτησης και της προσφοράς φυσικού αερίου στην Ένωση και στα επιμέρους κράτη μέλη, καθορίζονται δε κατά τρόπο που να κατοχυρώνει την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και παράλληλα να αποφεύγεται η περιττή επιβάρυνση για τα κράτη μέλη, τους συμμετέχοντες στην αγορά φυσικού αερίου, τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης ή τους πελάτες και χωρίς να προκαλείται αδικαιολόγητη στρέβλωση του ανταγωνισμού μεταξύ εγκαταστάσεων αποθήκευσης που βρίσκονται σε γειτονικά κράτη μέλη.

8.   Όταν, σε οποιοδήποτε έτος, κράτος μέλος δεν είναι σε θέση να επιτύχει τον οικείο στόχο πλήρωσης έως την 1η Νοεμβρίου λόγω ειδικών τεχνικών χαρακτηριστικών μίας ή περισσότερων υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου εντός της επικράτειάς του, όπως εξαιρετικά χαμηλός ρυθμός έγχυσης, του επιτρέπεται να το επιτύχει έως την 1η Δεκεμβρίου. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου, αιτιολογώντας την καθυστέρηση.

9.   Ο στόχος πλήρωσης δεν εφαρμόζεται όταν και για όσο χρονικό διάστημα η Επιτροπή έχει κηρύξει περιφερειακή ή ενωσιακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με το άρθρο 12 κατόπιν αιτήματος ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών, κατά περίπτωση, που έχουν κηρύξει εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

10.   Η αρμόδια αρχή κάθε κράτους μέλους παρακολουθούν συνεχώς τη συμμόρφωση με την πορεία πλήρωσης και υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στη ΣΟΦΑ. Εάν το επίπεδο πλήρωσης ενός συγκεκριμένου κράτους μέλους υπολείπεται κατά περισσότερο από πέντε εκατοστιαίες μονάδες των στόχων της πορείας πλήρωσης, η αρμόδια αρχή λαμβάνει αμέσως αποτελεσματικά μέτρα για την αύξησή του. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή και τη ΣΟΦΑ σχετικά με τα μέτρα που λαμβάνουν.

11.   Σε περίπτωση ουσιαστικής και διαρκούς απόκλισης ενός κράτους μέλους από την πορεία πλήρωσης η οποία θέτει σε κίνδυνο την επίτευξη του στόχου πλήρωσης ή σε περίπτωση απόκλισης από τον στόχο πλήρωσης, η Επιτροπή, έπειτα από διαβούλευση με τη ΣΟΦΑ και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, απευθύνει σύσταση στο εν λόγω κράτος μέλος ή στα άλλα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν αμελλητί.

Όταν η απόκλιση δεν μειώνεται σημαντικά εντός ενός μηνός από την παραλαβή της σύστασης της Επιτροπής, η Επιτροπή, έπειτα από διαβούλευση με τη ΣΟΦΑ και το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος, λαμβάνει ως μέτρο έσχατης ανάγκης απόφαση να απαιτήσει από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος να λάβει μέτρα για την αποτελεσματική εξάλειψη της απόκλισης, μεταξύ των οποίων, κατά περίπτωση, ένα ή περισσότερα από τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 6β παράγραφος 1, ή οποιοδήποτε άλλο μέτρο για να διασφαλιστεί η επίτευξη του στόχου πλήρωσης σύμφωνα με το παρόν άρθρο.

Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν δυνάμει του δεύτερου εδαφίου, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη την ιδιαίτερη κατάσταση των ενδιαφερόμενων κρατών μελών, όπως το μέγεθος των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου σε σχέση με την εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου, τη σημασία των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου για την ασφάλεια του εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην περιοχή, καθώς και τυχόν υφιστάμενες εγκαταστάσεις αποθήκευσης ΥΦΑ.

Τυχόν μέτρα που λαμβάνει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση αποκλίσεων από την πορεία πλήρωσης ή τον στόχο πλήρωσης για το 2022 λαμβάνουν υπόψη το σύντομο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου σε εθνικό επίπεδο, το οποίο ενδεχομένως συνέβαλε στην απόκλιση από την πορεία πλήρωσης ή τον στόχο πλήρωσης για το 2022.

Η Επιτροπή διασφαλίζει ότι τα μέτρα που λαμβάνονται δυνάμει της παρούσας παραγράφου:

α)

δεν υπερβαίνουν τα αναγκαία για την κατοχύρωση της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο,

β)

δεν επιβαρύνουν δυσανάλογα τα κράτη μέλη, τους συμμετέχοντες στην αγορά φυσικού αερίου, τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης ή τους πελάτες.

Άρθρο 6β

Υλοποίηση των στόχων πλήρωσης

1.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της παροχής οικονομικών κινήτρων ή αποζημίωσης των συμμετεχόντων στην αγορά, για την επίτευξη των στόχων πλήρωσης που καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 6α. Όταν διασφαλίζουν την επίτευξη των στόχων πλήρωσης, τα κράτη μέλη αποδίδουν προτεραιότητα, όπου είναι δυνατό, στα μέτρα που βασίζονται στην αγορά.

Στον βαθμό που οποιοδήποτε από τα μέτρα που προβλέπονται στο παρόν άρθρο αποτελούν καθήκοντα και εξουσίες της εθνικής ρυθμιστικής αρχής δυνάμει του άρθρου 41 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές είναι αρμόδιες για τη λήψη των εν λόγω μέτρων.

Μέτρα που λαμβάνονται δυνάμει της παρούσας παραγράφου μπορούν ιδίως να περιλαμβάνουν:

α)

την επιβολή της απαίτησης στους προμηθευτές φυσικού αερίου να αποθηκεύουν ελάχιστες ποσότητες φυσικού αερίου στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης, μεταξύ άλλων σε υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου και/ή σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης ΥΦΑ, οι δε εν λόγω ποσότητες να καθορίζονται με βάση την ποσότητα αερίου που προμηθεύουν οι προμηθευτές φυσικού αερίου σε προστατευόμενους πελάτες,

β)

την επιβολή απαίτησης στους διαχειριστές συστήματος αποθήκευσης να δημοπρατούν τις δυναμικότητές τους στους συμμετέχοντες στην αγορά,

γ)

την επιβολή απαίτησης στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς ή στις οντότητες που έχουν οριστεί από κράτος μέλος να αγοράζουν και να διαχειρίζονται αποθέματα εξισορρόπησης φυσικού αερίου αποκλειστικά για την εκτέλεση των καθηκόντων τους ως διαχειριστών συστημάτων μεταφοράς και, όταν είναι αναγκαίο, την επιβολή υποχρεώσεων σε άλλες ορισθείσες οντότητες για τους σκοπούς κατοχύρωσης της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο στην περίπτωση έκτακτης ανάγκης όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχείο γ),

δ)

τη χρήση, με άλλα κράτη μέλη, συντονισμένων μέσων, όπως πλατφόρμες για την αγορά ΥΦΑ, ώστε να μεγιστοποιηθεί η χρήση ΥΦΑ και να μειωθούν οι φραγμοί, σε επίπεδο υποδομών και κανονιστικών ρυθμίσεων, στην από κοινού χρήση ΥΦΑ για την πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου,

ε)

τη χρήση εθελοντικού μηχανισμού για την από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, για την εφαρμογή του οποίου η Επιτροπή δύναται να εκδώσει, αν απαιτείται, κατευθυντήριες οδηγίες έως την 1η Αυγούστου 2022,

στ)

την παροχή οικονομικών κινήτρων για τους συμμετέχοντες στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών συστημάτων αποθήκευσης, όπως συμβάσεις επί διαφοράς, ή την παροχή αποζημίωσης στους συμμετέχοντες στην αγορά για απώλεια εσόδων ή για δαπάνες τους οι οποίες προκύπτουν ως απόρροια των υποχρεώσεων των συμμετεχόντων στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των διαχειριστών συστήματος αποθήκευσης, οι οποίες δεν μπορούν να καλυφθούν από τα έσοδα,

ζ)

την επιβολή της απαίτησης στους κατόχους δυναμικότητας αποθήκευσης να χρησιμοποιούν ή να αποδεσμεύουν τις αχρησιμοποίητες δεσμευμένες δυναμικότητες, με παράλληλη υποχρέωση του κατόχου δυναμικότητας αποθήκευσης που δεν χρησιμοποιεί τη δυναμικότητα αποθήκευσης να καταβάλει το συμφωνηθέν τίμημα για ολόκληρη τη διάρκεια της σύμβασης αποθήκευσης,

η)

τη θέσπιση αποτελεσματικών μέσων για την αγορά και τη διαχείριση στρατηγικής αποθήκευσης από δημόσιες ή ιδιωτικές οντότητες, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέσα αυτά δεν στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ή την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς,

θ)

τον διορισμό μιας ειδικής οντότητας επιφορτισμένης με την επίτευξη του στόχου πλήρωσης σε περίπτωση που ο στόχος πλήρωσης δεν θα επιτυγχάνονταν διαφορετικά,

ι)

την παροχή εκπτώσεων στα τιμολόγια αποθήκευσης,

ια)

την είσπραξη των εσόδων που απαιτούνται για την ανάκτηση των κεφαλαιακών και λειτουργικών δαπανών που σχετίζονται με τις υπαγόμενες σε ρύθμιση εγκαταστάσεις αποθήκευσης υπό τη μορφή τιμών αποθήκευσης και υπό τη μορφή ειδικού τέλους που ενσωματώνεται στα τιμολόγια μεταφοράς και εισπράττεται μόνο από τα σημεία εξόδου προς τους τελικούς πελάτες που είναι εγκατεστημένοι στα ίδια κράτη μέλη, υπό την προϋπόθεση ότι τα έσοδα που εισπράττονται μέσω των τιμολογίων δεν είναι μεγαλύτερα από τα επιτρεπόμενα έσοδα.

2.   Τα μέτρα που λαμβάνονται από τα κράτη μέλη δυνάμει της παραγράφου 1 περιορίζονται στα αναγκαία για την επίτευξη των πορειών πλήρωσης και των στόχων πλήρωσης. Ορίζονται σαφώς, είναι διαφανή, αναλογικά, δεν εισάγουν διακρίσεις και είναι επαληθεύσιμα. Δεν στρεβλώνουν αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό ή την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αερίου, ούτε θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού με φυσικό αέριο άλλων κρατών μελών ή της Ένωσης.

3.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν τη χρήση των υφιστάμενων υποδομών σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, προς όφελος της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο με αποδοτικό τρόπο. Τα εν λόγω μέτρα δεν παρεμποδίζουν ούτε περιορίζουν σε καμία περίπτωση τη διασυνοριακή χρήση εγκαταστάσεων αποθήκευσης ή εγκαταστάσεων ΥΦΑ και δεν περιορίζουν τις διασυνοριακές δυναμικότητες μεταφοράς που κατανέμονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/459 της Επιτροπής (*1).

4.   Κατά τη λήψη μέτρων δυνάμει του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη εφαρμόζουν την αρχή της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση, ενώ παράλληλα επιτυγχάνουν τους στόχους των αντίστοιχων μέτρων που λαμβάνουν, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*2).

Άρθρο 6γ

Ρυθμίσεις αποθήκευσης και μηχανισμός επιμερισμού των βαρών

1.   Κράτος μέλος που δεν διαθέτει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου διασφαλίζει ότι οι συμμετέχοντες στην αγορά εντός του εν λόγω κράτους μέλους έχει συνομολογήσει συμφωνίες με διαχειριστές υπόγειων συστημάτων αποθήκευσης ή άλλους συμμετέχοντες στην αγορά σε κράτη μέλη που διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου. Οι εν λόγω συμφωνίες διέπουν τη χρήση, έως την 1η Νοεμβρίου, των όγκων αποθήκευσης που αντιστοιχούν σε ποσοστό τουλάχιστον 15 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά τα προηγούμενα πέντε έτη του κράτους μέλους που δεν διαθέτει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου. Ωστόσο, όταν η διασυνοριακή δυναμικότητα μεταφοράς ή άλλοι τεχνικοί περιορισμοί εμποδίζουν ένα κράτος μέλος που δεν διαθέτει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου να χρησιμοποιήσει πλήρως το 15% των εν λόγω όγκων αποθήκευσης, το εν λόγω κράτος μέλος αποθηκεύει μόνο τους όγκους εκείνους που είναι τεχνικά εφικτοί.

Στην περίπτωση που τεχνικοί περιορισμοί δεν επιτρέπουν σε ένα κράτος μέλος να συμμορφωθεί με την υποχρέωση που ορίζεται στο πρώτο εδάφιο και το εν λόγω κράτος μέλος έχει θεσμοθετήσει υποχρέωση για την αποθήκευση άλλων καυσίμων για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου, η υποχρέωση που ορίζεται στο πρώτο εδάφιο μπορεί να εκπληρώνεται κατ’ εξαίρεση μέσω της εκπλήρωσης ισοδύναμης υποχρέωσης αποθήκευσης άλλων καυσίμων εκτός του φυσικού αερίου. Οι τεχνικοί περιορισμοί και η ισοδυναμία του μέτρου αποδεικνύονται από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.

2.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, κράτος μέλος που δεν διαθέτει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου μπορεί να αναπτύξει μηχανισμό επιμερισμού των βαρών με ένα ή περισσότερα κράτη μέλη που διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου (μηχανισμός επιμερισμού των βαρών).

Ο μηχανισμός επιμερισμού των βαρών βασίζεται στα σχετικά δεδομένα από την τελευταία εκτίμηση επικινδυνότητας σύμφωνα με το άρθρο 7 και λαμβάνει υπόψη όλες τις ακόλουθες παραμέτρους:

α)

το κόστος της οικονομικής στήριξης για την επίτευξη του στόχου πλήρωσης, εξαιρουμένου του κόστους εκπλήρωσης τυχόν υποχρεώσεων περί στρατηγικών αποθεμάτων,

β)

τις αναγκαίες ποσότητες φυσικού αερίου για την κάλυψη της ζήτησης των προστατευόμενων πελατών σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 1,

γ)

τυχόν τεχνικούς περιορισμούς, συμπεριλαμβανομένων της διαθέσιμης δυναμικότητας υπόγειας αποθήκευσης, της τεχνικής διασυνοριακής δυναμικότητας μεταφοράς και των ρυθμών απόληψης.

Τα κράτη μέλη κοινοποιούν τον μηχανισμό επιμερισμού των βαρών στην Επιτροπή έως τις 2 Σεπτεμβρίου 2022. Ελλείψει συμφωνίας για μηχανισμό επιμερισμού των βαρών έως την εν λόγω ημερομηνία, τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου αποδεικνύουν ότι συμμορφώνονται με τη παράγραφο 1 και ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή.

3.   Ως μεταβατικό μέτρο, κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου, αλλά διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου που έχουν συμπεριληφθεί στον τελευταίο κατάλογο έργων κοινού ενδιαφέροντος που αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2022/869 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*3), μπορούν εν μέρει να συμμορφώνονται με την παράγραφο 1 υπολογίζοντας τα αποθέματα ΥΦΑ σε υφιστάμενες πλωτές αποθηκευτικές μονάδες, μέχρι να τεθούν σε λειτουργία οι υπόγειες εγκαταστάσεις τους αποθήκευσης φυσικού αερίου.

4.   Τα κράτη μέλη που δεν διαθέτουν υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου μπορούν να παρέχουν κίνητρα ή οικονομική αποζημίωση στους συμμετέχοντες στην αγορά ή στους διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς, κατά περίπτωση, για την απώλεια εσόδων ή για τις δαπάνες τους οι οποίες προκύπτουν ως απόρροια της συμμόρφωσής τους με τις υποχρεώσεις αποθήκευσής τους δυνάμει του παρόντος άρθρου, όταν η εν λόγω απώλεια εσόδων και οι εν λόγω δαπάνες δεν μπορούν να καλυφθούν από τα έσοδα, ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους αποθήκευσης φυσικού αερίου σε άλλα κράτη μέλη σύμφωνα με την παράγραφο 1 ή η εφαρμογή του μηχανισμού επιμερισμού των βαρών. Εάν το κίνητρο ή η οικονομική αποζημίωση χρηματοδοτείται μέσω εισφοράς, η εν λόγω εισφορά δεν εφαρμόζεται σε διασυνοριακά σημεία διασύνδεσης.

5.   Κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, όταν κράτος μέλος διαθέτει υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου που βρίσκονται στην επικράτειά του και η συγκεντρωτική δυναμικότητα των εν λόγω εγκαταστάσεων είναι μεγαλύτερη από την ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου στο εν λόγω κράτος μέλος, τα κράτη μέλη χωρίς υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου που έχουν πρόσβαση στις εν λόγω άλλες εγκαταστάσεις αποθήκευσης είτε:

α)

διασφαλίζουν ότι έως την 1η Νοεμβρίου οι όγκοι αποθήκευσης αντιστοιχούν τουλάχιστον στη μέση χρήση της δυναμικότητας αποθήκευσης των προηγούμενων πέντε ετών, η οποία καθορίζεται, μεταξύ άλλων, λαμβάνοντας υπόψη τις ροές κατά τη διάρκεια της περιόδου απόληψης κατά τα προηγούμενα πέντε έτη από τα κράτη μέλη στα οποία βρίσκονται οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης, είτε

β)

αποδεικνύουν ότι έχει δεσμευτεί δυναμικότητα αποθήκευσης ισοδύναμη με τον όγκο που καλύπτεται από την κατά το στοιχείο α) υποχρέωση.

Αν το κράτος μέλος χωρίς υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου μπορεί να αποδείξει ότι έχει δεσμευτεί δυναμικότητα αποθήκευσης ισοδύναμη με τον όγκο που καλύπτεται από την κατά το πρώτο εδάφιο στοιχείο α) υποχρέωση, εφαρμόζεται η παράγραφος 1.

Η υποχρέωση βάσει της παρούσας παραγράφου περιορίζεται στο 15 % της μέσης ετήσιας κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά τα προηγούμενα πέντε έτη στο ενδιαφερόμενο κράτος μέλος.

6.   Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο παράρτημα Ιβ, στην περίπτωση υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου που βρίσκονται σε ένα κράτος μέλος οι οποίες δεν καλύπτονται από την παράγραφο 5 αλλά είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με την περιοχή αγοράς άλλου κράτους μέλους, το εν λόγω άλλο κράτος μέλος διασφαλίζει ότι έως την 1η Νοεμβρίου οι όγκοι αποθήκευσης αντιστοιχούν τουλάχιστον στον μέσο όρο της δυναμικότητας αποθήκευσης που έχει δεσμευθεί στο σχετικό διασυνοριακό σημείο κατά τα προηγούμενα πέντε έτη.

Άρθρο 6δ

Παρακολούθηση και επιβολή

1.   Οι διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης αναφέρουν το επίπεδο πλήρωσης στην αρμόδια αρχή σε κάθε κράτος μέλος όπου βρίσκονται οι οικείες υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου και, κατά περίπτωση, σε οντότητα που έχει οριστεί από το εν λόγω κράτος μέλος (“ορισθείσα οντότητα”) ως εξής:

α)

για το 2022: για καθέναν από τους ενδιάμεσους στόχους που ορίζονται στο παράρτημα Ια, και

β)

από το 2023: όπως ορίζεται δυνάμει του άρθρου 6α παράγραφος 4.

2.   Η αρμόδια αρχή και, κατά περίπτωση, η ορισθείσα οντότητα κάθε κράτους μέλους παρακολουθούν τα επίπεδα πλήρωσης των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου στην επικράτειά τους στο τέλος κάθε μήνα και αναφέρουν τα αποτελέσματα στην Επιτροπή χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Η Επιτροπή δύναται, κατά περίπτωση, να καλέσει τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ACER) να συνδράμει σε αυτήν την παρακολούθηση.

3.   Με βάση τις πληροφορίες που παρέχουν η αρμόδια αρχή και, κατά περίπτωση, η ορισθείσα οντότητα, κάθε κράτους μέλους η Επιτροπή υποβάλλει τακτικά εκθέσεις στη ΣΟΦΑ.

4.   Η ΣΟΦΑ βοηθά την Επιτροπή στην παρακολούθηση των πορειών πλήρωσης και των στόχων πλήρωσης και αναπτύσσει καθοδήγηση για την Επιτροπή σχετικά με τη λήψη κατάλληλων μέτρων για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης σε περίπτωση που τα κράτη μέλη παρεκκλίνουν από τις πορείες πλήρωσης ή δεν επιτυγχάνουν τους στόχους πλήρωσης.

5.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την επίτευξη των πορειών πλήρωσης και των στόχων πλήρωσης, καθώς και για την επιβολή στους συμμετέχοντες στην αγορά των υποχρεώσεων αποθήκευσης που απαιτούνται για την επίτευξή τους, μεταξύ άλλων με την επιβολή επαρκώς αποτρεπτικών κυρώσεων και προστίμων στους εν λόγω συμμετέχοντες στην αγορά.

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή σχετικά με τα μέτρα επιβολής που λαμβάνουν σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο.

6.   Σε περίπτωση ανταλλαγής εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών, η Επιτροπή μπορεί να συγκαλεί συνεδριάσεις της ΣΟΦΑ οι οποίες περιορίζονται στην ίδια και τα κράτη μέλη.

7.   Κάθε πληροφορία που ανταλλάσσεται περιορίζεται σε ό,τι είναι απαραίτητο για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τον παρόντα κανονισμό.

Η Επιτροπή, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές και τα κράτη μέλη τηρούν την εμπιστευτικότητα των εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών που λαμβάνονται για τους σκοπούς της εκπλήρωσης των υποχρεώσεών τους.

(*1)  Κανονισμός (ΕΕ) 2017/459 της Επιτροπής, της 16ης Μαρτίου 2017, για τη θέσπιση κώδικα δικτύου σχετικά με μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας στα συστήματα μεταφοράς αερίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 984/2013 (ΕΕ L 72 της 17.3.2017, σ. 1)."

(*2)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1)."

(*3)  Κανονισμός (ΕΕ) 2022/869 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2022, σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 715/2009, (ΕΕ) 2019/942 και (ΕΕ) 2019/943 και των οδηγιών 2009/73/ΕΚ και (ΕΕ) 2019/944 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 347/2013 (ΕΕ L 152 της 3.6.2022, σ. 45).»."

3)

Το άρθρο 7 τροποποιείται ως εξής:

α)

η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«1.   Έως την 1η Σεπτεμβρίου 2022, το ΕΔΔΣΜ-ΦΑ διενεργεί προσομοίωση των σεναρίων διαταραχής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο και μη λειτουργίας της υποδομής σε ενωσιακό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων σεναρίων παρατεταμένης διαταραχής του εφοδιασμού από μία και μόνο πηγή. Η προσομοίωση περιλαμβάνει τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση των διαδρόμων εφοδιασμού με φυσικό αέριο έκτακτης ανάγκης και προσδιορίζει επίσης ποια κράτη μέλη μπορούν να αντιμετωπίσουν εντοπισθέντες κινδύνους, μεταξύ άλλων και όσον αφορά το ΥΦΑ. Τα σενάρια διαταραχής του εφοδιασμού και της υποδομής φυσικού αερίου και η μεθοδολογία της προσομοίωσης καθορίζονται από το ΕΔΔΣΜ Αερίου, σε συνεργασία με τη ΣΟΦΑ. Το ΕΔΔΣΜ Αερίου εξασφαλίζει το κατάλληλο επίπεδο διαφάνειας και πρόσβασης στα μοντέλα παραδοχών που χρησιμοποιούνται στα σενάριά της. Η προσομοίωση σε επίπεδο Ένωσης σεναρίων διαταραχής του εφοδιασμού και της υποδομής φυσικού αερίου επαναλαμβάνεται κάθε τέσσερα έτη, εκτός εάν ενδείκνυνται συχνότερες επικαιροποιήσεις λόγω των περιστάσεων.»,

β)

στην παράγραφο 4, προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο:

«ζ)

λαμβάνοντας υπόψη σενάρια παρατεταμένης διαταραχής του εφοδιασμού από μία και μόνο πηγή.».

4)

Στο άρθρο 16, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«3.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι υποχρεώσεις αποθήκευσης που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό τηρούνται με τη χρήση εγκαταστάσεων αποθήκευσης στην Ένωση. Ωστόσο, η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών και των συμβαλλόμενων μερών της Ενεργειακής Κοινότητας μπορεί να περιλαμβάνει προαιρετικές ρυθμίσεις για τη χρήση της δυναμικότητας αποθήκευσης που παρέχεται από τα συμβαλλόμενα μέρη της Ενεργειακής Κοινότητας για την αποθήκευση επιπλέον ποσοτήτων φυσικού αερίου για τα κράτη μέλη.».

5)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 17α

Υποβολή εκθέσεων από την Επιτροπή

1.   Έως τις 28 Φεβρουαρίου 2023 και στη συνέχεια ετησίως, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, η οποία περιέχει τα ακόλουθα στοιχεία:

α)

επισκόπηση των μέτρων που έχουν λάβει τα κράτη μέλη για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων αποθήκευσης,

β)

επισκόπηση του χρόνου που απαιτήθηκε για τη διαδικασία πιστοποίησης που ορίζεται στο άρθρο 3α του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2009,

γ)

επισκόπηση των μέτρων τη λήψη των οποίων έχει ζητήσει η Επιτροπή με σκοπό τη συμμόρφωση με τις πορείες πλήρωσης και τους στόχους πλήρωσης,

δ)

ανάλυση των δυνητικών επιπτώσεων του παρόντος κανονισμού στις τιμές του φυσικού αερίου και της δυνητικής εξοικονόμησης φυσικού αερίου σε σχέση με το άρθρο 6β παράγραφος 4.».

6)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 18α

Διαδικασία επιτροπής

1.   Η Επιτροπή επικουρείται από επιτροπή. Η εν λόγω επιτροπή αποτελεί επιτροπή κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*4).

2.   Όταν γίνεται παραπομπή στην παρούσα παράγραφο, εφαρμόζεται το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 182/2011.

(*4)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).»."

7)

Στο άρθρο 20, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«4.   Τα άρθρα 6α έως 6δ δεν εφαρμόζονται για την Ιρλανδία, την Κύπρο ή τη Μάλτα για όσο χρονικό διάστημα δεν είναι απευθείας διασυνδεδεμένες με το διασυνδεδεμένο σύστημα φυσικού αερίου οποιωνδήποτε άλλων κρατών μελών.».

8)

Στο άρθρο 22, προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

«Το άρθρο 2 σημεία 27) έως 31), τα άρθρα 6α έως 6δ, το άρθρο 16 παράγραφος 3, το άρθρο 17α, το άρθρο 18α, το άρθρο 20 παράγραφος 4 και τα παραρτήματα Iα και Ιβ εφαρμόζονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.».

9)

Το κείμενο που ορίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού παρεμβάλλεται ως παραρτήματα Ια και Ιβ.

Άρθρο 2

Τροποποιήσεις του κανονισμού (EK) αριθ. 715/2009

Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 715/2009 τροποποιείται ως εξής:

1)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

«Άρθρο 3α

Πιστοποίηση των διαχειριστών συστημάτων αποθήκευσης

1.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι κάθε διαχειριστής συστήματος αποθήκευσης, συμπεριλαμβανομένου οποιουδήποτε διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης που ελέγχεται από διαχειριστή συστήματος μεταφοράς, είναι πιστοποιημένος σύμφωνα με τη διαδικασία που καθορίζεται στο παρόν άρθρο, είτε από την εθνική ρυθμιστική αρχή είτε από άλλη αρμόδια αρχή που ορίζεται από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος δυνάμει του άρθρου 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (*5) (σε κάθε περίπτωση “αρχή πιστοποίησης”).

Το παρόν άρθρο ισχύει και για τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης που ελέγχονται από διαχειριστές συστημάτων μεταφοράς και είναι ήδη πιστοποιημένοι βάσει των κανόνων διαχωρισμού που καθορίζονται στα άρθρα 9, 10 και 11 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ.

2.   Η αρχή πιστοποίησης εκδίδει σχέδιο απόφασης πιστοποίησης όσον αφορά τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης που εκμεταλλεύονται υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου με δυναμικότητα άνω των 3,5 TWh όταν, ανεξάρτητα από τον αριθμό των διαχειριστών του συστήματος αποθήκευσης, τα επίπεδα πλήρωσης του συνόλου των εγκαταστάσεων αποθήκευσης, στις 31 Μαρτίου 2021 και στις 31 Μαρτίου 2022, ήταν, κατά μέσο όρο, μικρότερα από το 30 % της μέγιστης δυναμικότητάς τους, την 1η Φεβρουαρίου 2023 ή εντός 150 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της γνωστοποίησης δυνάμει της παραγράφου 9.

Όσον αφορά τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης όπως αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο, η αρχή πιστοποίησης καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την έκδοση σχεδίου απόφασης πιστοποίησης έως την 1η Νοεμβρίου 2022.

Όσον αφορά όλους τους άλλους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης, η αρχή πιστοποίησης εκδίδει σχέδιο απόφασης πιστοποίησης έως τις 2 Ιανουαρίου 2024 ή εντός 18 μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της γνωστοποίησης δυνάμει της παραγράφου 8 ή 9.

3.   Κατά την εξέταση του κινδύνου για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στην Ένωση, η αρχή πιστοποίησης λαμβάνει υπόψη κάθε κίνδυνο για την ασφάλεια του εφοδιασμού αερίου σε εθνικό, περιφερειακό ή ενωσιακό επίπεδο, καθώς και τυχόν μετριασμό του εν λόγω κινδύνου που προκύπτει, μεταξύ άλλων, από:

α)

ιδιοκτησία, προμήθεια ή άλλες εμπορικές σχέσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τα κίνητρα και την ικανότητα του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης να προβαίνει στην πλήρωση της υπόγειας εγκατάστασης αποθήκευσης αερίου,

β)

τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της Ένωσης έναντι τρίτης χώρας που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων τυχόν συμφωνιών που έχουν συναφθεί με μία ή περισσότερες τρίτες χώρες, με την Ένωση μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών, στις οποίες εξετάζονται τα ζητήματα της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού,

γ)

τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ενδιαφερόμενων κρατών μελών έναντι τρίτης χώρας που απορρέουν από συμφωνίες οι οποίες έχουν συναφθεί από τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη με μία ή περισσότερες τρίτες χώρες, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω συμφωνίες συμμορφώνονται με το δίκαιο της Ένωσης, ή

δ)

τυχόν άλλα συγκεκριμένα γεγονότα και περιστάσεις της υπόθεσης.

4.   Εάν η αρχή πιστοποίησης συμπεραίνει ότι πρόσωπο το οποίο άμεσα ή έμμεσα ελέγχει ή ασκεί οποιοδήποτε δικαίωμα επί του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης κατά την έννοια του άρθρου 9 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Ένωσης ή οποιουδήποτε κράτους μέλους, η αρχή πιστοποίησης αρνείται την πιστοποίηση. Εναλλακτικά, η αρχή πιστοποίησης μπορεί να εκδώσει απόφαση πιστοποίησης που θα υπόκειται σε όρους οι οποίοι διασφαλίζουν τον επαρκή μετριασμό των κινδύνων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά την πλήρωση των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης αερίου, υπό την προϋπόθεση ότι μπορεί να εξασφαλιστεί πλήρως ότι οι όροι είναι πραγματοποιήσιμοι μέσω αποτελεσματικής εφαρμογής και παρακολούθησης. Στους εν λόγω όρους μπορεί να περιλαμβάνεται, ειδικότερα, η απαίτηση μεταβίβασης της διαχείρισης του συστήματος αποθήκευσης από τον ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή τον διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης.

5.   Όταν η αρχή πιστοποίησης συμπεραίνει ότι οι κίνδυνοι για τον εφοδιασμό με αέριο δεν μπορούν να μετριαστούν με τους όρους που προβλέπονται στην παράγραφο 4, μεταξύ άλλων απαιτώντας από τον ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή τον διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης να μεταβιβάσει τη διαχείριση του συστήματος αποθήκευσης, και, κατά συνέπεια, αρνείται την πιστοποίηση:

α)

απαιτεί από τον ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή τον διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης ή από οποιοδήποτε πρόσωπο θεωρεί ότι ενδέχεται να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ή τα ουσιώδη συμφέροντα ασφάλειας της Ένωσης ή οποιουδήποτε κράτους μέλους να διαθέσει το μετοχικό μερίδιο ή τα δικαιώματα που κατέχει επί της ιδιοκτησίας συστήματος αποθήκευσης ή επί της ιδιοκτησίας διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης και ορίζει προθεσμία για την εν λόγω διάθεση,

β)

διατάσσει, κατά περίπτωση, προσωρινά μέτρα, ώστε να διασφαλιστεί ότι το εν λόγω πρόσωπο δεν δύναται να ασκήσει οποιονδήποτε έλεγχο ή δικαίωμα επί του εν λόγω ιδιοκτήτη συστήματος αποθήκευσης ή διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης μέχρι τη διάθεση του μετοχικού μεριδίου ή των δικαιωμάτων, και

γ)

προβλέπει κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.

6.   Η αρχή πιστοποίησης κοινοποιεί το σχέδιο απόφασης πιστοποίησής της στην Επιτροπή χωρίς καθυστέρηση, μαζί με όλες τις σχετικές πληροφορίες.

Η Επιτροπή κοινοποιεί γνώμη σχετικά με το σχέδιο απόφασης πιστοποίησης στην αρχή πιστοποίησης εντός 25 εργάσιμων ημερών από την εν λόγω κοινοποίηση. Η αρχή πιστοποίησης λαμβάνει ιδιαιτέρως υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής.

7.   Η αρχή πιστοποίησης εκδίδει την απόφαση πιστοποίησης εντός 25 εργάσιμων ημερών αφότου λάβει τη γνώμη της Επιτροπής.

8.   Πριν τεθεί σε λειτουργία μια νέα υπόγεια εγκατάσταση αποθήκευσης αερίου, ο διαχειριστής του συστήματος αποθήκευσης πιστοποιείται σύμφωνα με τις παραγράφους 1 έως 7. Ο διαχειριστής του συστήματος αποθήκευσης γνωστοποιεί στην αρχή πιστοποίησης την πρόθεσή του να θέσει σε λειτουργία την εγκατάσταση αποθήκευσης.

9.   Οι διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης γνωστοποιούν στη σχετική αρχή πιστοποίησης οποιαδήποτε σχεδιαζόμενη συναλλαγή για την οποία απαιτείται επαναξιολόγηση της συμμόρφωσής τους με τις απαιτήσεις πιστοποίησης που ορίζονται στις παραγράφους 1 έως 4.

10.   Οι αρχές πιστοποίησης παρακολουθούν διαρκώς τους διαχειριστές συστημάτων αποθήκευσης όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις πιστοποίησης που ορίζονται στις παραγράφους 1 έως 4. Κινούν τη διαδικασία πιστοποίησης για να επαναξιολογήσουν τη συμμόρφωση σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιστάσεις:

α)

ύστερα από παραλαβή γνωστοποίησης του διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης σύμφωνα με την παράγραφο 8 ή 9,

β)

με δική τους πρωτοβουλία, όταν γνωρίζουν ότι μια σχεδιαζόμενη αλλαγή των δικαιωμάτων ή της επιρροής επί διαχειριστή συστήματος αποθήκευσης μπορεί να οδηγήσει σε μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις των παραγράφων 1, 2 και 3,

γ)

ύστερα από αιτιολογημένη αίτηση της Επιτροπής.

11.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσουν τη συνέχιση της λειτουργίας των υπόγειων εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου στην αντίστοιχη επικράτειά τους. Οι εν λόγω υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου μπορούν να παύσουν τις εργασίες μόνο σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι τεχνικές απαιτήσεις και οι απαιτήσεις ασφάλειας ή όταν η αρχή πιστοποίησης καταλήγει στο συμπέρασμα, αφού διενεργήσει αξιολόγηση και λάβει υπόψη τη γνωμοδότηση του ΕΔΔΣΜ Αερίου, ότι μια τέτοια παύση δεν θα αποδυνάμωνε την ασφάλεια του εφοδιασμού με αέριο σε ενωσιακό ή σε εθνικό επίπεδο.

Λαμβάνονται τα κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα, κατά περίπτωση, αν δεν επιτρέπεται η παύση των εργασιών.

12.   Η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

13.   Το παρόν άρθρο δεν εφαρμόζεται στα τμήματα των εγκαταστάσεων ΥΦΑ που χρησιμοποιούνται για αποθήκευση.

(*5)  Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010 (ΕΕ L 280 της 28.10.2017, σ. 1).»."

2)

Στο άρθρο 13, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

«3.   Η εθνική ρυθμιστική αρχή δύναται να εφαρμόζει έκπτωση ύψους έως και 100 % στα τιμολόγια μεταφοράς και διανομής που βασίζονται σε δυναμικότητα στα σημεία εισόδου από και στα σημεία εξόδου προς υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου και εγκαταστάσεις ΥΦΑ, εκτός εάν και στον βαθμό που η εν λόγω εγκατάσταση που συνδέεται με περισσότερα από ένα δίκτυα μεταφοράς ή διανομής χρησιμοποιείται για τον ανταγωνισμό με σημείο διασύνδεσης.

Η παρούσα παράγραφος εφαρμόζεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025.».

Άρθρο 3

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 29 Ιουνίου 2022.

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

H Πρόεδρος

R. METSOLA

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

F. RIESTER


(1)  Γνώμη της 18ης Μαΐου 2022 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

(2)  Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2022 (δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2022.

(3)  Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1938 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 994/2010 (ΕΕ L 280 της 28.10.2017, σ. 1).

(4)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 182/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Φεβρουαρίου 2011, για τη θέσπιση κανόνων και γενικών αρχών σχετικά με τους τρόπους ελέγχου από τα κράτη μέλη της άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από την Επιτροπή (ΕΕ L 55 της 28.2.2011, σ. 13).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) 2017/459 της Επιτροπής, της 16ης Μαρτίου 2017, για τη θέσπιση κώδικα δικτύου σχετικά με μηχανισμούς κατανομής δυναμικότητας στα συστήματα μεταφοράς αερίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 984/2013 (ΕΕ L 72 της 17.3.2017, σ. 1).

(6)  Οδηγία 2008/114/ΕΚ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τον προσδιορισμό και τον χαρακτηρισμό των ευρωπαϊκών υποδομών ζωτικής σημασίας, και σχετικά με την αξιολόγηση της ανάγκης βελτίωσης της προστασίας τους (ΕΕ L 345 της 23.12.2008, σ. 75).

(7)  Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).

(8)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, σχετικά με τους όρους πρόσβασης στα δίκτυα μεταφοράς φυσικού αερίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1775/2005 (ΕΕ L 211 της 14.8.2009, σ. 36).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

« ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ια (1)

Πορεία πλήρωσης με ενδιάμεσους στόχους και στόχος πλήρωσης για το 2022 για τα κράτη μέλη με υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου

Κράτος Μέλος

Ενδιάμεσος στόχος για την 1η Αυγούστου

Ενδιάμεσος στόχος για την 1η Σεπτεμβρίου

Ενδιάμεσος στόχος για την 1η Οκτωβρίου

Στόχος πλήρωσης για την 1η Νοεμβρίου

AT

49  %

60  %

70  %

80  %

BE

49  %

62  %

75  %

80  %

BG

49  %

61  %

75  %

80  %

CZ

60  %

67  %

74  %

80  %

DE

45  %

53  %

80  %

80  %

DK

61  %

68  %

74  %

80  %

ES

71  %

74  %

77  %

80  %

FR

52  %

65  %

72  %

80  %

HR

49  %

60  %

70  %

80  %

HU

51  %

60  %

70  %

80  %

IT

58  %

66  %

73  %

80  %

LV

57  %

65  %

72  %

80  %

NL

54  %

62  %

71  %

80  %

PL

80  %

80  %

80  %

80  %

PT

72  %

75  %

77  %

80  %

RO

46  %

57  %

66  %

80  %

SE

40  %

53  %

67  %

80  %

SK

49  %

60  %

70  %

80  %

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ιβ

Επιμερισμένη ευθύνη για τον στόχο πλήρωσης και την πορεία πλήρωσης

Όσον αφορά τον στόχο πλήρωσης και την πορεία πλήρωσης δυνάμει του άρθρου 6α, η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και η Δημοκρατία της Αυστρίας επιμερίζονται την ευθύνη όσον αφορά τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης Haidach και 7Fields. Ο προσδιορισμός του ακριβούς μεριδίου και της έκτασης της εν λόγω ευθύνης τόσο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας όσο και της Δημοκρατίας της Αυστρίας υπόκειται στη σύναψη διμερούς συμφωνίας των εν λόγω κρατών μελών.

».

(1)  Το παρόν παράρτημα υπόκειται στις κατ’ αναλογία υποχρεώσεις που υπέχει κάθε κράτος μέλος δυνάμει του παρόντος κανονισμού, ιδίως των άρθρων 6α, 6β και 6γ.

Για τα κράτη μέλη στα οποία εφαρμόζεται το άρθρο 6α παράγραφος 2, ο κατ’ αναλογία ενδιάμεσος στόχος υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας την τιμή που περιέχεται στον πίνακα με το όριο του 35 % και διαιρώντας το γινόμενο διά του 80 %.


Top