Linus Torvalds

den
Reizh pe jener	paotr
Bro ar geodedouriezh	Stadoù-Unanet, Finland
Anv e yezh-vamm an den	Linus Torvalds
Anv ganedigezh	Linus Benedict Torvalds
Anv-bihan	Linus, Benedict
Anv-familh	Torvalds
Deiziad ganedigezh	28 Kzu 1969
Lec'h ganedigezh	Helsinki
Tad	Nils Torvalds
Mamm	Anna Torvalds
Breur pe c'hoar	Leo Torvalds, Christopher Torvalds, Alexander Torvalds, Sara Torvalds
Pried	Tove Torvalds
Bugel	Patricia Miranda Torvalds, Daniela Yolanda Torvalds, Celeste Amanda Torvalds
Kar	Ole Torvalds
Yezh vamm	Finland Swedish
Yezhoù komzet pe skrivet	Finland Swedish, finneg, saozneg
Yezh implijet dre skrid	saozneg
Micher	programmer
Tachenn labour	software engineer
Implijer	Transmeta Corporation, Open Source Development Labs, Linux Foundation, University of Helsinki
Bet war ar studi e	University of Helsinki, Svenska normallyceum
Diplom skol-veur	Doctor of Sciences in Physics and Mathematics
Lec'h annez	Helsinki, Santa Clara
Relijion	dizoueegezh
Oberenn heverk	Linux kernel, Git, Subsurface
Diellaouet gant	Computer History Museum
Anvet diwar	Linus Pauling
Ezel eus	Royal Swedish Academy of Engineering Sciences
Darvoud-alc'hwez	sabbatical
Public key fingerprint	ABAF 11C6 5A29 70B1 30AB E3C4 79BE 3E43 0041 1886
Lec'hienn ofisiel	https://torvalds-family.blogspot.com

Linus Benedict Torvalds, ganet an 28 a viz Kerzu 1969 e Helsinki e Finland, a zo ur stlennegour finlandat. Anavezet eo evit bezañ krouet e 1991 kraoñell Linux, hag a roio goude ar reizhiad korvoiñ GNU/Linux. Kenderc'hel a ra hiriv an deiz gant diorroadur hennezh.

Buhezskrid

Ganet eo Linus Torvalds e Helsinki, kêr-benn Finland, mab d'ar gazetennourien Anna ha Nils Torvalds, ha mab-bihan d'ar barzh Ole Torvalds. Svedegerien eo e dud (Finlandssvensk), yezherien a ya d'ober 5.5% eus annezidi Finland. Bet eo Torvalds e Skol-Veur Helsinki etre 1988 ha 1996, ha taêt gantañ ur vestroniezh war ar stlenneg er NODES research group. Paouezet e oa gant e studioù goude ur bloavezh pa oa aet d'an arme, ha tapet gantañ galoñsoù betek bezañ eil-letanant. Jediñ a rae durc'hadurioù ha treug an tennoù. E 1990, adkemere en deus e studioù er skol-veur, ha dizoloet en deus UNIX evit ar wech kentañ, en e stumm DEC MicroVAX o lakaat da dreiñ ULTRIX.

E dedenn evit an urzhiataerioù en deus kroget gant ar Commodore VIC-20. Goude ar VIC-20, prenet en deus ar Sinclair QL, lec'h m'en deus cheñchet e reizhad korvoiñ. Programmet en deus ur yezh asambliñ hag un editour testenn evit ar QL, hag ivez un nebeud c'hoarioù. Anavezet eo evit bezañ skrivet ur gopienn eus Pac-Man, anvet Cool Man. D'an 2 a viz Genver 1991 en doa prenet un IBM-PC gant un Intel 80386 ha chomet e oa ur mizvezh o c'hoari Prince of Persia a-raok resev e skouerenn eus MINIX ar pezh en deus lakaet anezhañ da labourat war Linux.

Linus Torvalds a zo dimezet gant Tove Torvalds. Kejet o deus evit ar wech kentañ e diskar-amzer 1993. Torvalds a oa o kinnig e poelladennoù evit urzhiataerioù labourva ha laâret en deus d'ar studierien da gas dezhañ un e-mail evit un test, ha Tove en deus kaset dezhañ un e-mail o c'houlenn un emgav. Tove ha Linus a zo bet dimezet diwezhatoc'h hag o deus bet teir merc'h, Patricia, Daniela, ha Celeste.

Goude un dro e Transmeta e fin 1996, asantet en deus ur plas en embregerezh e Kalifornia, lec'h m'en deus labouret eus miz C'hwevrer 1997 betek miz Even 2003. Goude ez eo aet en Open Source Development Labs, a zo goude aet gant ar Free Standards Group evit dont da vezañ Linux Foundation. E miz Even 2004, Torvalds hag e familh a zo aet e Portland, Oregon, evit bezañ tostoc'h eus karterioù OSDL.

E vaskotenn personel a zo ur mank (evn) anvet Tux, hag a zo bet kalet gant kumuniezh Linux evel moskotenn ofisiel kraoñel Linux. Lar a ra ez eo an open-source an doare nemetañ da grouiñ poelladoù vat, lâret en deus ivez e implij an ostilhoù gwellañ evit labourat, memes ma 'z eus enno poelladoù perc'henn.

Er c'hontrol eus pep brasañ pennoù-bras an Open Source, Linus Torvalds a chom kuzh hag a nac'h alies reiñ evezhiadennoù war ar reizhadoù korvoiñ all evel Windows. Padal reaktiñ a ra gant nerzh pa vez lavaret traoù diwar-benn Linux.

Lavaret en deus Linus e 2009 e oa deuet da vezañ Linux divent ha spouronus ha ne oa ket mui ar c'hraonell skañv ha efedus en doa raktreset p'en deus kroget da diorren ar reizhad. Kement-se a zo komprenus dre m'eo ur reizhad open-source hag e c'hell pep hini cheñch ar c'hod orin. Ouzhpenn da-se ez eo Linux gouest da dreiñ war an holl urzhiaterioù ha zoken pellgomzerioù hezoug galloudus, ar pezh a gemer plas.

Frazennoù brudet

Software is like sex, it's better when it's free! : « Ar poelladoù a zo evel ar reizh, gwelloc'h eo pa 'z eo digoust ! »

Posupl eo e vefe e spered Linus e talvezfe free kentoc'h dieub pe frank, dre ma dalv free e saozneg an daou c'her.

If 386BSD had been available when I started on Linux, Linux would probably never had happened.. : « Ma 386BSD a vefe amañ pa oen o kregiñ gant Linux, sur a-walc'h ne vije ket bet eus Linux.
An dud a zo kreizennet war ar surentez a zo tud a ne c'houzañvan ket. Krediñ a ran ez eo tud OpenBSD ur strollad marmouzed o c'hoari bazh-noilh dre ma kemeront ar surentez gant kement a dalvoudegezh ken ne 'z eus netra all evito.

Levrioù

Linus Torvalds, David Diamond : Just for Fun: The Story of an Accidental Revolutionary, New York, HarperBusiness, 2001, ISBN 0-06-662072-4.

Enor

An asteroidoù (9793) Torvalds ha (9885) Linux a zo bet anvet en enor dezhañ: dre ma'z eo digor kod-eien Linux d'an holl eo bet implijet e meur a sistem jediñ, detektiñ hag analizerezh asteroidoù.