D Kadschaare
D Kadschaare, au Qadschare, Qadjare, Ghadschare, Chadschare oder Kadjare, (persisch قاجاریه DMG Qāǧārīye [ɢɔːʤɔːriyɛ]), si e Dünastii in Persie gsi, wo vo 1779 bis 1925 gherscht het. Die turkmenischstämmigi[1] Familie, wo dr Mongole-Herrscher Hülegü as iire Stammvater aagluegt het, het noch em Mord am letschte Schah us dr Zand-Dünastii, Lotf Ali Khan (1794), eläi im Iran gherrscht. D Kadschaare häi zu de siibe turkmenische Stämm ghöört, wo wääred em Ufstiig vo de Safawiide as Kizilbasch bekannt worde si.
D Dünastii vo de Kadschaare
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Aga Mohammed, * 1742, † 1797; het vo 1796 bis 1797 regiert, won er ermordet worde isch.
- Fath Ali, 1797 bis † 1834
Si Chronbrinz isch dr Abbás Mirzá gsi; dr Fath Ali het 1801 si Kanzler Hadsch Ibrahim Khan Kalantar lo exekutiere. Er het d Künst gförderet; im Komflikt mit Russland het er e Bündnis mit em Napoleon abgschlosse, het aber im dritte Russisch-Persische Chrieg groossi Gebiet im Kaukasus verloore. - Mohammed Schah, 1834 bis † 1848
isch mit britischer Hilf uf e Droon choo; het 1835 si Brömieeminister Qaem mit eme Deppig lo erwürge. - Nāser al-Dīn Schah, 1848 bis † 1896 (vrschosse)
het as erste Schah Uslandsräise uf Öiropa gmacht, under anderem zum Kaiser Wilhelm II. uf Berlin; het 1852 si Brömieeminister Amir Kabir lo ermorde. - Muzaffaraddin Schah, * 1853; het vo 1896 bis † Januar 1907 regiert.
Isch zwar schwecher gsi as si Vorgänger und het weniger Talänt gha, het aber me Reforme iigfüert. Won er scho am Stärbe gsi isch het er under em Druck vo dr Konstituzionelle Revoluzioon im Dezämber 1906 d Verfassig underschriibe. Die isch bis zur islamische Revoluzioon im Joor 1979 dr Kärn vo dr iranische Verfassig bliibe. Mit ere isch die absoluti Monarchii dur e konstituzionelli ersetzt worde. Wäge de Räise in s Usland und dr Extrawaganz vo sine Höfling het er hoochi Kredit im Weste müesse ufnee, und das isch dr Aafang vo dr Abhängigkäit vom Weste gsi. - Mohammed Ali Schah, * 1872, † 1925; dr Soon vom Muzaffaraddin Schah, het vo 1907 bis 1909 regiert.
Dr Staatssträich vo 1908, wo vom Schah usgange isch, het zur Uflöösig vom Parlamänt gfüert. Er het d Füerer vo dr nazionalistische Beweegig lo verhafte oder hiirichde. D Freihäitskämpfer vo dr Konstituzionelle Revoluzioon häi en zwunge, uf Russland z flüchde. - Ahmad Schah * 21. Januar 1898, † Februar 1930; dr Soon vom Mohammed Ali Schah. het vo 1909 bis 1925 regiert.
Won er kröönt worde isch, isch er erst zwölfi gsi, und doorum isch dr Adudu´l-mulk as Regänt iigsetzt worde; wo dä im Dezämber 1910 gstorbe isch, het dr gmäässigteri Nasir-ul-Mulk dä Boste übernoo. Dr Reza Khan (Reza Schah Pahlavi) het dr Ahmad-Mirza Schah 1923 überreedet, abzdanke und dr Iran z verloo. 1925 isch d Kadschaare-Dünastii formell abgsetzt worde und die nöiji Dünastii vo de Pahlavi isch an d Macht choo.
-
Aga Mohammed -
Fath Ali -
Mohammed Schah -
Nāser al-Dīn Schah -
Muzaffaraddin Schah -
Mohammed Ali Schah -
Ahmad Schah
Litratuur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Gudrun Krämer: Geschichte des Islam. Beck, Münche 2005, ISBN 3-406-53516-X, S. 277–281.
- Edmund Bosworth, Carole Hillenbrand (Hrsg.): Qajar Iran. Political, Social and Cultural Change, 1800–1925. (Studies presented to Prof. L. P. Elwell-Sutton). Edinburgh University Press, Edinburgh 1983, ISBN 0-85224-459-2.
- Friederike Voigt: Qadscharische Bildfliesen im Ethnologischen Museum Berlin. Staatliche Museen zu Berlin u. a., Berlin 2002, ISBN 3-88609-463-4.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Website über d Kadschaare
- Die Kadjaren (1796–1925)
- Willem Floor: Art (Naqqshi) and Artists (Naqqshan) in Qajar Persia. In: Muqarnas: An Annual on the Visual Culture of the Islamic World, 16, 1999, S. 125–154 (PDF-Datei; 3,41 MB)